Badania na płodność. Jak znaleźć przyczyny bezpłodności?
Badania na płodność u kobiet i mężczyzn to nie tylko badania krwi i moczu, to także badania fizykalne czy per rectum oraz badanie spermy. Bardzo ważny jest także dokładny wywiad lekarski, który może rzucić światło na przyczyny problemów z poczęciem u pary. Wszelkie infekcje, nieprawidłowości anatomiczne czy choroby przenoszone drogą płciową mogą obniżyć płodność i znacząco utrudnić poczęcie.
1. Badanie płodności u kobiet i mężczyzn
Lekarz poszukujący przyczyny niepłodności partnerów na pewno musi zrobić dokładny wywiad lekarski. Pytania, które może zadać będą dotyczyły:
- życia seksualnego partnerów, szczególnie jeśli chodzi o częstotliwość współżycia i niezabezpieczony seks z innymi partnerami (możliwość zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową, które mogą obniżać płodność kobiety i mężczyzny);
- wykorzystywanych metod antykoncepcji;
- stosowanych leków;
- chorób przewlekłych (takich jak cukrzyca, choroby tarczycy, nerek i wątroby);
- ilości spożywanej kawy i wypalanych papierosów;
- cyklu miesiączkowego kobiety (nieregularne miesiączki utrudniają poczęcie, jeśli korzysta się z naturalnych metod planowania rodziny, a np. długa faza lutealna bardzo utrudnia zapłodnienie w ogóle).
Badanie fizykalne obojga partnerów jest niezbędne, aby ocenić funkcjonowanie układu rozrodczego i wykluczyć różnego rodzaju choroby. U kobiet przeprowadzane jest badanie palpacyjne.
Może ono wykryć nieprawidłowości w budowie anatomicznej, które utrudniają poczęcie, a także niektóre choroby przenoszone drogą płciową (np. chlamydiozę czy kłykciny kończyste), infekcje (np. grzybicę pochwy czy bakteryjne zapalenie pochwy) i inne zmiany w narządach rodnych (np. mięśniaki macicy czy cysty na jajnikach).
Podczas badania fizykalnego u kobiety można także przeprowadzić badanie cytologiczne, które polega na pobraniu wymazu z szyjki macicy. Pobrana tkanka jest badania pod kątem zmian zapalnych, dysplastycznych i nowotworowych.
Badanie płodności u mężczyzny to obejrzenie narządów płciowych zewnętrznych oraz badanie per rectum (czyli przez odbyt). Te badania pozwalają wykryć m.in.:
- nieprawidłowości anatomiczne prącia,
- żylaki powrózka nasiennego,
- zmiany chorobowe gruczołu krokowego,
- wnętrostwo.
Oboje partnerzy powinni przejść także badania krwi i moczu, które mogą wykryć przyczynę problemów z płodnością. Zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet można zmierzyć poziom hormonu luteinizującego we krwi. U kobiety pozwoli on określić, czy ma ona owulację, a u mężczyzny może wykryć problemy z przysadką mózgową.
2. Testy na płodność mężczyzny
U mężczyzn przeprowadza się badanie poziomu testosteronu we krwi, gdyż jego niski poziom może doprowadzić do zbyt małej ilości produkowanych plemników, a to z kolei do problemów z płodnością.
Koniecznym badaniem w przypadku niepłodności jest badanie spermy. Jego wyniki określają ilość i jakość plemników, ich budowę i szybkość poruszania się. Oprócz tego badanie wykrywa obecność białych krwinek w spermie.
3. Testy na płodność kobiety
Badanie określające poziom progesteronu we krwi jest przeprowadzane u kobiet borykających się z problemem niepłodności. Pozwala na stwierdzenie, czy kobieta przechodzi owulację. Także hormon o nazwie prolaktyna pozwala na wykrycie różnego rodzaju problemów z cyklem menstruacyjnym i owulacją.
Kobieta może także sama w domu sprawdzić, czy przechodzi owulację. Służą do tego domowe testy płodności. Stosuje się je bardzo podobnie, jak testy ciążowe. Bada się mocz. Równocześnie można także mierzyć podstawową temperaturę ciała.