Jak rozpoznać, że dziecko bierze narkotyki?
Gdy dziecko bierze narkotyki, rodzice zazwyczaj nie mają o tym pojęcia. Bywa, że podejrzewają, że dzieje się coś niedobrego, jednak nastolatek potrafi świetnie ukrywać swoje uzależnienie. Dlatego też niezwykle ważna jest szybka reakcja rodziców na jakiekolwiek niepokojące oznaki. Istnieją pewne objawy uzależnienia od narkotyków, które chociaż w większości niespecyficzne, mogą wskazywać na ten problem. Jeśli mamy wątpliwości, warto uważniej obserwować swoje dziecko.
1. Zachowanie dziecka, które bierze narkotyki
Objawami, które mogą wskazywać na to, że dziecko bierze narkotyki, są wszelkie drastyczne zmiany zachowania, które miały miejsce w krótkim czasie. Dziecko może mieć huśtawkę nastrojów – w jednej chwili jest nienaturalnie pobudzone, a niedługo później ospałe i apatyczne. Widoczne są również problemy z koncentracją, nadwrażliwość na krytykę i niepowodzenia. Dziecko, które zaczęło brać narkotyki, zmienia swoje nawyki i przyzwyczajenia, a także swój rytm dobowy.
Często również rezygnuje ze swoich wcześniejszych zainteresowań, gorzej się uczy, pojawiają się także problemy z zachowaniem. Uzależnienie od narkotyków może się przełożyć na konflikty z nauczycielami, kolegami z klasy, częste wagary. Takie dziecko ukrywa przed rodzicami prawdę o sobie, dlatego też staje się bardziej zamknięte i bardziej akcentuje swoją potrzebę prywatności. Ponadto widocznie izoluje się od rodziny i przyjaciół, a często znajduje sobie nowych, zazwyczaj starszych znajomych, z którymi zaczyna spędzać dużo czasu. Przy tym unika rozmów z bliskimi, zamyka pokój na klucz i często przesiaduje w nim samotnie.
Szczególnie niepokojące są takie zachowania, jak stosowanie w pokoju kadzidełek i odświeżaczy powietrza – zwłaszcza gdy dziecko nigdy wcześniej tego nie robiło, a także częste wietrzenie pokoju. Zdecydowanie rodzice powinni zainterweniować, gdy nastolatek zaczyna nagle wychodzić z domu, późno wracać, a przy tym kłamie i łamie obowiązujące zasady. Ponadto, aby zdobyć pieniądze na narkotyki, może zacząć podbierać je rodzicom, twierdzić, że został okradziony lub wynosić z domu wartościowe przedmioty. Powinien zastanowić również nadmierny apetyt u dziecka lub jego brak.
Każdy z tych objawów w odosobnieniu nie wskazuje bezpośrednio na problemy z narkotykami u dziecka, jednak jeśli rodzice zauważą kilka z nich, jest to wystarczający powód do rozmowy i interwencji.
2. Wygląd dziecka, które bierze narkotyki
Problem narkotykowy dotyka wielu sfer życia i może się manifestować w wyglądzie dziecka i jego sposobie ubierania. Objawy uzależnienia od narkotyków to między innymi przekrwione oczy, rozszerzone lub zwężone źrenice, które nie reagują na światło, widoczne zaburzenia pamięci, niewyraźna, bełkotliwa mowa, trudności w podtrzymaniu toku myślenia, gęsia skórka, ciągły katar i częste krwawienia z nosa.
Ponadto dziecko, które bierze narkotyki, może nagle stracić lub przybrać na wadze. W jego oddechu, włosach i ubraniu można wyczuć słodkawą woń, a na bieliźnie pojawiają się ślady krwi. O uzależnieniu od narkotyków bezpośrednio świadczą ślady po ukłuciach na ciele. Dziecko przestaje interesować się swoim wyglądem, nie przestrzega zasad higieny, może się także pojawić nowy styl ubierania się.
U dziecka, które ma problem z narkotykami, można znaleźć przedmioty, które na to wskazują. Są to:
- igły i strzykawki;
- leki bez recepty;
- fifki, fajki, bibułki papierosowe;
- kawałki folii aluminiowej, łyżka;
- tuby, słoiki lub foliowe torby z klejem;
- małe foliowe torebeczki z tabletkami, proszkiem, kryształkami lub suszem;
- znaczki, białe lub kolorowe pastylki z wzorkami.
Zazwyczaj dzieci zażywające narkotyki skrzętnie chowają takie przedmioty przed rodzicami, niekiedy można je jednak znaleźć w plecaku lub w pokoju.
3. Test oczny
O tym, że dziecko brało narkotyki, świadczy wygląd i reakcja oczu. Może próbować maskować te reakcje za pomocą odpowiednich kropli. Jeśli obawiasz się najgorszego, obejrzyj oczy dziecka w oświetleniu pokojowym.
Niepokojące są takie objawy, jak nadmierne rozszerzenie źrenicy (średnica ponad 6 mm), jej nadmierne zwężenie (średnica poniżej 3 mm), łzawienie, zaczerwienienie spojówek lub brzegów powiek oraz opadanie powieki, która zakrywa od góry więcej niż 2 mm rogówki.
Jeśli zauważysz niektóre z powyższych objawów, przeprowadź badanie reakcji źrenic na światło. W tym celu zaświeć dziecku w oczy latarką – jeśli źrenice reagują nienaturalnie wolno lub wcale, oznacza to, że zażywane były narkotyki. Następnie poruszaj palcem przed oczami dziecka i zatrzymaj go nieruchomo na kilkanaście sekund. Objawem brania narkotyków jest oczopląs (drganie) gałek ocznych przy wpatrywaniu się w nieruchomy palec.
Kolejną metodą rozpoznania uzależnienia od narkotyków jest obserwacja zbieżności oczu. Aby to zrobić, przesuwaj palcem w odległości ok. 20 cm od nosa dziecka, po czym na 5 sekund dotknij nosa. Niepokoić może sytuacja, gdy nie potrafi ono śledzić ruchu palca.
Ale uwaga! Dziecko, które bierze narkotyki, zazwyczaj robi to z powodu innych problemów. Mogą to być kłopoty w domu, w szkole, problemy z rówieśnikami lub zawód miłosny. Dlatego bardzo ważne jest, aby nie poprzestać na przeprowadzeniu śledztwa i ustaleniu, czy syn lub córka mieli kontakt z narkotykami. Trzeba rozmawiać z nimi i być dla nich wsparciem w trudnych chwilach.
Jeśli natomiast podejrzenia zażywania substancji psychoaktywnych potwierdzą się, trzeba skorzystać z pomocy specjalistów. Zakazy i nakazy tu nie poskutkują i warto skorzystać z pomocy osób, które wiedzą, jak pomóc młodemu człowiekowi wyjść z tej trudnej do wyleczenia choroby.