Problemy z czytaniem i pisaniem
Pomimo szeroko rozwiniętego systemu oświaty, dostępu do różnych źródeł wiedzy oraz nowinek w dziedzinie edukacji, ostatnio uwagę specjalistów przykuwają problemy z czytaniem i pisaniem wśród dzieci. Głównym powodem tych problemów są różnego rodzaju zaburzenia psychoemocjonalne u dzieci, zdiagnozowane zaburzenia związane m.in. z deficytem uwagi, mniejsza kontrola rodzicielska oraz niezbyt trafnie dostosowany program nauczania. Coraz więcej dzieci ma także problemy z wymową, ze słuchem i wzrokiem, co także może znacznie utrudnić im przyswajanie wiedzy.
1. Jak dziecko reaguje na problemy z czytaniem i pisaniem?
Za problemy z czytaniem i pisaniem dziecko w pierwszej kolejności obwinia siebie. Jego dramat może trwać nawet kilka lat, zwłaszcza kiedy rodzice nie zauważą pierwszych sygnałów świadczących o trudnościach szkolnych. Dziecko, które wyróżnia się na tle klasy nieumiejętnością poprawnego czytania i pisania, traci pewność siebie i może wykazywać cechy dziecka zalęknionego. Może to oznaczać kłopoty ze snem, dolegliwości bólowe nasilające się przed pójściem do szkoły czy paraliżujący lęk. W dziecku narasta wstyd i paniczna obawa przed pójściem do szkoły. Dziecko może stać się małomówne, wycofane, drażliwe i płaczliwe. U niektórych dzieci przedłużający się stan permanentnego stresu może przyczynić się nawet do rozwinięcia fobii szkolnej.
2. Jak pomóc dziecku, które ma problemy z czytaniem i pisaniem?
W zależności od powodów, które mogą przyczynić się do powstania trudności szkolnych, dziecko swoim zachowaniem sygnalizuje je. Troskliwi rodzice, którym zależy na tym, aby ich dziecko nie miało zaległości szkolnych, starają się dostrzec indywidualne potrzeby dziecka. Kiedy dziecko nie radzi sobie z pisaniem lub czytaniem, należy poszukać przyczyn takiego stanu.
Jeśli pomimo większego nakładu pracy, jaki wkłada dziecko w to, aby przyswoić prawidłowe umiejętności pisania i czytania, efekty pozostawiają wiele do życzenia, warto poszukać źródeł problemu.
- sprawdź w zabawie z dzieckiem, czy jego trudności nie wynikają z jakichś jego indywidualnych dysfunkcji, np. wad wymowy, wad wzroku, niedosłuchu etc;
- zastanów się, czy twoje dziecko nie ma problemów natury emocjonalnej lub społecznej, np.: trudniej adaptuje się w nowych warunkach, jest nieśmiałe, z trudnością nawiązuje nowe relacje, jest odrzucane przez rówieśników etc;
- zastanów się, czy nie poświęcasz zbyt mało uwagi swojemu dziecku i czy czas, który spędzacie razem, jest czasem faktycznie wykorzystywanym w sposób, jakiego oczekuje dziecko, np.: czy bawicie się razem, również ucząc czy tylko nadzorujesz odrabianie lekcji przez syna czy córkę?
- Sprawdź, jakie relacje z innymi ma twoje dziecko, np.: w rozmowie z dzieckiem lub z nauczycielem, możesz także zorganizować spotkanie kolegów i koleżanek twojego dziecka u was w domu;
- skorzystaj z fachowej porady specjalistów: logopedy, psychologa, pedagoga, lekarza, jeśli podejrzewasz, że twoje dziecko wymaga ich pomocy.
Zlokalizowanie źródła problemu zbliża cię do udzielenia dziecku właściwej pomocy. Z czasem, kiedy zostaną wyeliminowane czynniki zakłócające właściwą naukę, dziecko zacznie robić postępy i poczuje się bardziej pewne siebie. Pamiętaj jednak, że bez twojej troski, zainteresowania i wsparcia, dziecko nie będzie miało ochoty na pokonywanie trudności i konfrontowanie się ze swoimi słabościami.