Metoda Dobrego Startu
Metoda Dobrego Startu (MDS) należy do metod terapii psychomotorycznej. Została opracowana przez psychologa Martę Bogdanowicz na bazie francuskiej metody Bon Départ. Główny cel MDS to usprawnienie i zintegrowanie działania psychiki i motoryki. Rehabilitacja psychomotoryczna znajduje zastosowanie w przypadku zaburzeń emocjonalnych i mikrozaburzeń motorycznych, które wpływają na trudności w nauce oraz kłopoty z adaptacją dziecka do środowiska szkolnego i rodzinnego. Metoda Dobrego Startu polega przede wszystkim na usprawnianiu funkcji wzrokowych, słuchowych i dotykowo-kinestetyczno-ruchowych oraz na ich wzajemnej integracji. Na czym dokładnie polega Metoda Dobrego Startu i komu może pomóc?
1. Zastosowanie Metody Dobrego Startu
U wielu dzieci, szczególnie w wieku szkolnym, daje się zaobserwować fragmentaryczne zaburzenia rozwoju funkcji percepcyjno-motorycznych, np. słuchowych, wzrokowych, motorycznych, lateralizacji, orientacji w przestrzeni i w schemacie własnego ciała, które zaburzają proces nabywania umiejętności czytania i pisania, przyczyniając się do niepowodzeń szkolnych już w pierwszych etapach nauki. W przypadku deficytów parcjalnych, utrudniających naukę, można zastosować różne ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne. Wśród nich znajduje się między innymi Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz. Metodę tę nie tylko można potraktować jako formę zajęć wyrównawczych, pozwalających eliminować opóźnienia rozwoju funkcji percepcyjno-motorycznych, ale MDS pełni też rolę profilaktyczną, zapobiegając trudnościom w nauce i stymulującą, która aktywizuje prawidłowy rozwój psychomotoryczny dzieci. W czym może pomóc Metoda Dobrego Startu?
- Przygotowuje dzieci do podjęcia nauki szkolnej i procesu nauki czytania i pisania.
- Koryguje zaburzenia percepcji wzrokowej i słuchowej, zaburzenia motoryki, zaburzenia integracji sensorycznej oraz zaburzenia orientacji w schemacie ciała i przestrzeni.
- Stosowana profilaktycznie sprzyja efektywnej nauce.
- Wpływa na rozwój pozaintelektualny dziecka, np. pobudza motywację i twórczość, rozwija dojrzałość społeczną, kształci krytycyzm i uczucia wyższe.
- Pomaga dzieciom leworęcznym usprawnić zdolności manualne i ułatwia proces pisania poprzez wytworzenie nawyku rysowania znaków graficznych od strony lewej ku prawej i kreślenia linii we właściwym kierunku.
- Sprzyja wyrównywaniu dysharmonii u dzieci z normą intelektualną, które mają zdiagnozowaną dysleksję, dysgrafię lub/i dysortografię.
- Jest stosowana jako jedna z form rehabilitacji i terapii dzieci z autyzmem.
- Sprzyja rozwojowi funkcji językowych, spostrzegawczości, motoryki dużej i małej oraz usprawnia czynności analizatorów: wzrokowego, słuchowego i kinestetycznego (czucia ruchu).
- Harmonizuje wszystkie funkcje motoryczne oraz koordynuje słuch, wzrok i ruch.
- Usprawnia uwagę, pamięć, percepcję, wyobraźnię oraz koordynację wzrokowo-słuchowo-ruchową.
- Służy podczas rehabilitacji zaburzeń mowy, np. afazji albo jąkania.
- Usprawnia aparat mięśniowo-kostny (w formie zajęć gimnastycznych).
2. Struktura zajęć według Metody Dobrego Startu
W Metodzie Dobrego Startu najważniejszą rolę pełnią trzy elementy: słuch, wzrok i ruch (motoryka). Zajęcia według MDS mają zawsze charakter trzyetapowy:
- zajęcia wprowadzające, na które składają się ćwiczenia orientacyjno-porządkowe (marsz przy muzyce, różne sposoby powitania, zabawy ruchowe, ćwiczenia orientacji w schemacie ciała itp.), nauka piosenki i zabawa „zagadki językowe” w celu rozwijania kompetencji językowych (wyjaśnienie trudnych słów, rozmowa na temat treści piosenki, dzielenie słów na sylaby, głoski i litery itp.);
- zajęcia właściwe, które dzielą się na:
- ćwiczenia ruchowe – zabawy ruchowe do treści piosenki; należy zacząć od ruchów całego ciała (motoryki dużej), a potem przejść do ruchów precyzyjnych, np. ręki (motoryki małej);
- ćwiczenia ruchowo-słuchowe – angażują analizator kinestetyczny i słuchowy; dzieci mogą wystukiwać rytm słyszanej piosenki, rzucać do siebie woreczkami wypełnionymi grochem w sytuacji usłyszenia określonego słowa w piosence itp.; można używać różnych pomocy, jak: sznurki, szarfy, balony, kolorowe chusteczki, wstążki, gumy;
- ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe – polegają na odtwarzaniu ruchem wzorów graficznych (figur geometrycznych lub liter) w rytm jednocześnie śpiewanej piosenki; po demonstracji wzoru dziecko uczy się polisensorycznie (wielozmysłowo) przez dotyk, słuch, wzrok i ruch, np. dotyka palcem po fakturze narysowanego wzoru, rysuje wzór palcem w powietrzu, rysuje go na tackach z kaszą itp.;
- zajęcia końcowe mają charakter ćwiczeń relaksacyjnych (masaż, ćwiczenia oddechowe), wyciszających i wokalno-rytmicznych.
Metoda Dobrego Startu nie tylko ułatwia dzieciom start szkolny, ale jest też ciekawą alternatywą dla nudnych i mało interesujących form pracy na lekcji. Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe usprawniają trzy analizatory – kinestetyczno-ruchowy, słuchowy i wzrokowy. Przede wszystkim MDS przynosi frajdę maluchom, a jak wiadomo, nauka przez zabawę daje najlepsze efekty, jeśli chodzi o kształcenie.