Zmiany skórne w ciąży
Mniej więcej w połowie ciąży, a więc w drugim trymestrze dochodzi do przebarwień skóry w różnych miejscach ciała, m. in. na twarzy. Ciemnieją też znamiona, brodawki sutkowe, a także linia pośrodku brzucha, tak zwana kresa biała. Zmiany skórne spowodowane są zwiększoną produkcją barwnika – melaniny. Wychodząc na słońce warto używać kremów ochronnych z filtrami przeciwsłonecznymi. Przebarwienia powinny ustąpić tuż po porodzie. Na brzuchu mogą pojawić się rozstępy, związane z szybkim rozciąganiem i niewystarczającą elastycznością skóry.
1. Ostuda
Ostuda, inaczej melasma lub melanodermia to przebarwione plamy w obrębie twarzy. Plamy te pojawiają się nagle i dotykają głównie kobiet. Przyczyną powstania ostudy jest nadmierna produkcja melaniny w skórze. Przyczyny melanodermii nie są do końca znane. W większości przypadków, jako powód podaje się dużą aktywność hormonalną u kobiet podczas ciąży lub stosowania tabletek antykoncepcyjnych. Innymi czynnikami, które sprzyjają rozwojowi choroby są zaburzenia miesiączkowania, stany zapalne przydatków, zaburzenia wewnątrzwydzielnicze, choroby wątroby, choroby tarczycy, zaburzenia pracy podwzgórza oraz niektóre leki.
Ostuda polega na ciemnieniu naskórka wokoło ust, nosa i oczu u kobiet o bladej cerze i jaśnieniu u ciężarnych o cerze ciemniejszej. Plamy i przebarwienia związane z melanodermią są zwykle jasnobrązowe lub brązowe. Czasami zmiany skórne mogą przyjmować barwę czarną lub niebieską, jednak ma to miejsce tylko u chorych na melasmę skóry. Plamy ostudowe jeszcze silniej ciemnieją pod wpływem promieni słonecznych.
2. Trądzik w ciąży
U części kobiet cierpiących na trądzik stan skóry ulega poprawie podczas ciąży. Nie wszyscy jednak mają tyle szczęścia. Czasem trądzik pojawia się u ciężarnych, które wcześniej nie miały tej dolegliwości. Pod wpływem podwyższonego poziomu hormonów, a zwłaszcza androgenów, gruczoły łojowe w skórze powiększają się, pracują intensywniej, produkując więcej sebum. Substancja ta zatyka pory i stwarza idealne środowisko dla rozwoju bakterii odpowiedzialnych za powstawanie stanów zapalnych.
Dość skuteczną metodą na trądzik w ciąży jest ograniczenie ilości tłuszczu w diecie oraz regularna aktywność fizyczna. Spożywanie jakichkolwiek leków przeciwko trądzikowi nie jest wskazane i zawsze należy je skonsultować w lekarzem. Związki chemiczne zawarte w takich preparatach mogą zaszkodzić dziecku. Dotyczy to głównie leków doustnych, ale także miejscowych: retinoidów, nadtlenku benzoilu, niektórych miejscowych antybiotyków. Trądzik i wypryski skórne często samoistnie ustępują w drugim trymestrze.
3. Rozstępy w ciąży
Rozstępy pojawiają się na skutek pękania włókien kolagenowych pod wpływem gwałtownego rozciągnięcia naskórka lub też zmian hormonalnych, oddziałujących na te włókna. Pojawiają się u ponad połowy ciężarnych. Najczęściej występują na brzuchu, biodrach i z boku piersi, zatem w miejscach, które ulegają największemu rozrostowi w czasie 9 miesięcy ciąży. Rozstępy mają początkowo postać różowoczerwonych kresek, które bledną kilka miesięcy po porodzie. Prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest większe u wieloródek, kobiet, które znacznie przybrały na wadze w ciąży oraz u osób z genetycznymi skłonnościami do rozstępów.
Nie ma skutecznej metody na ich uniknięcie, aczkolwiek zapobieganie rozstępom, choć nie zawsze skuteczne, jest bardzo ważne. Leczenie rozstępów jest jeszcze trudniejsze. Ważne, by starać się przybierać na wadze zgodnie z zaleceniami lekarza, systematycznie ćwiczyć w celu utrzymania dobrej formy mięśni, łagodzących siłę nacisku macicy na skórę. W profilaktyce rozstępów zaleca się tłuste kremy i emolienty, stosowane regularnie od drugiego trymestru ciąży. Nie bez znaczenia są także masaże. W ciąży mogą się również pojawić naczyniaki pajączkowate. Są to niewielkie, czerwone znamiona, które pojawiają się pod skórą na całym ciele. Naczyniaki te, które bieleją pod wpływem nacisku, stanowią skupiska naczynek krwionośnych. Występują wskutek zwiększonego poziomu estrogenu we krwi.