Przerwy w oddychaniu u niemowląt
Przerwy w oddychaniu czasem zdarzają się niemowlęciu, ponieważ jego oddech, zwłaszcza w pierwszych miesiącach życia, może być jeszcze nierównomierny. Jeśli przerwy w oddychaniu trwają nie dłużej niż 3-10 sekund i nie występują częściej niż 3-10 razy na godzinę, nie są powodem do niepokoju. Przerwy w oddychaniu są u niemowlęcia normalnym zjawiskiem. Ośródek mózgowy odpowiedzialny za wentylację płuc i oddech jest u noworodka niedojrzały. Powodem niepokoju powinny być jednak długie, wyraźne i często występujące bezdechy.
1. Oddychanie noworodka
Dziecko w brzuchu mamy nie musi oddychać samodzielnie, ponieważ tlen dostarczany jest mu wraz z krwią z łożyska. Gdy maluch przychodzi na świat, ma czasem kłopoty z oddychaniem. Płuca płodu rozwijającego się w łonie matki wypełnia płyn owodniowy, a nie powietrze. Maluch wykonuje jednak, tzw. ruchy oddechowe klatki piersiowej już od 25. tygodnia ciąży. Pierwszy wdech po porodzie wymaga od noworodka dużego wysiłku i jest sprawdzianem jego sił witalnych.
Początkowe oddechy noworodka są bardzo łapczywe i nieregularne. Dopiero po kilku minutach rytm wdechów i wydechów normuje się do 40-60 razy na minutę. U niektórych noworodków czasem pojawiają się problemy ze swobodnym oddychaniem. Wtedy maleństwo może trafić na jakiś czas do inkubatora, gdzie podaje się mu tlen. Przy poważnych zaburzeniach oddychania u dziecka konieczne jest leczenie z wykorzystaniem specjalistycznej aparatury.
2. Sapka u noworodka
Gdy noworodek oddycha noskiem, czasem można usłyszeć dźwięk jakby delikatnego chrapania. Jest to, tzw. sapka. W nosku dziecka mogą zalegać odrobinki kurzu, śluz, resztki ulanego pokarmu czy po prostu katar, utrudniające oddychanie. Warto wtedy zakroplić maluszkowi do nosa sól fizjologiczną z ampułki lub specjalny preparat na bazie wody morskiej przeznaczony specjalnie dla niemowląt. Potem można udrożnić nosek dziecka za pomocą gruszki.
Sapka doskwiera również tym niemowlętom, które przebywają w bardzo suchym pomieszczeniu. Wyschła wydzielina nosa utrudnia dziecku przepływ powietrza przez nozdrza. Warto wtedy obniżyć temperaturę pokoju do około 20 stopni Celsjusza i poprawić wilgotność powietrza, np. poprzez powieszenie na kaloryferze zmoczonych wodą ręczników. Jeśli sapka doskwiera długotrwale, należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ skutkuje ona problemami z ssaniem piersi i oddychaniem.
3. Niebezpieczne bezdechy
Przerwy w oddychaniu u noworodka bywają objawem poważnych chorób. Długotrwałe bezdechy są bardzo niebezpieczne i uznawane za jedną z przyczyn, tzw. śmierci łóżeczkowej u dzieci. Czasem bezdech pojawia się, gdy maluch zanosi się od płaczu. Zapłakane niemowlę nagle przestaje oddychać i traci przytomność. Twarz dziecka blednie albo sinieje, a ciało staje się wiotkie. Taki stan zwykle trwa krótko i już w ciągu minuty dziecko odzyskuje świadomość. W medycynie nazywany jest napadem bezdechu afektywnego. Objawy tego bezdechu mogą przerażać rodziców, ale zwykle nie powodują groźnych dla zdrowia malca następstw.
Najbardziej niebezpieczne są bezdechy niewyraźne, bez objawów jakiejkolwiek choroby i z niewyjaśnionych do końca przyczyn. Takienagłe zatrzymanie oddechuu dziecka może doprowadzić do śmierci łóżeczkowej. Jak uchronić malca przed niebezpiecznymi dla życia przerwami w oddychaniu?
- Układaj dziecko do snu na pleckach. Unikaj pozycji na boku i na brzuszku, chyba że są uzasadnione zaleceniami pediatry.
- Zadbaj o odpowiednią temperaturę w pokoju, w którym sypia niemowlę. Temperatura powietrza nie powinna przekraczać 20 stopni Celsjusza.
- Dopilnuj, aby twarz niemowlęcia podczas snu była odkryta. Nie może jej zasłaniać kołderka, kocyk, poduszeczka czy pluszak.
- Do dziecięcego łóżeczka wybieraj materac dość twardy, by główka dziecka nie zapadała się pod wpływem ciężaru w zagłębienie.
- Kup łóżeczko, którego odstępy między szczebelkami nie przekraczają 8 cm, aby dziecko nie mogło włożyć przez nie główki.
- Nie pal tytoniu w czasie ciąży ani po urodzeniu dziecka.
- Nie podawaj dziecku żadnych leków przed konsultacją z lekarzem ani nie zażywaj ich sama, zwłaszcza, jeśli karmisz piersią.
Przerwy w oddychaniu u dziecka nie muszą być niebezpieczne. Jeśli jednak niemowlę ma częste problemy z równomiernym i swobodnym oddechem, konieczna jest szybka konsultacja lekarska.