Postępowanie w biegunce u dziecka
Biegunką nazywamy oddawanie przez dziecko luźnych stolców w liczbie 3–4 lub więcej na dobę lub niezależnie od ich liczby – stolców z domieszką krwi lub śluzu. Biegunka może być ostra lub przewlekła. Biegunka ostra trwa zazwyczaj od 3–7 dni. Przyczyny ostrej biegunki to najczęściej zakażenia wirusowe (Rotawirusy, Adenowirusy), bakteryjne (Salmonella), pasożytnicze (Lamblie), błędy dietetyczne. Czasem biegunka jest jednym z objawów alergii pokarmowej, np. uczulenia na białko mleka krowiego. Również pierwsze objawy nietolerancji glutenu mogą się manifestować biegunką. Objawy mogą wtedy występować dłużej, nawet powyżej 2 tygodni. Mówimy wtedy o biegunce przewlekłej.
Często biegunce u dziecka mogą towarzyszyć inne objawy, takie jak gorączka, wymioty, bóle brzucha. Niemowlęta i małe dzieci będące w trakcie ząbkowania również mogą oddawać luźne stolce. Objawy te są jednak miernie nasilone. Nasilone objawy biegunki, takie jak duża liczba oddawanych w krótkim czasie luźnych stolców, wymagają natychmiastowej konsultacji z lekarzem pediatrą z uwagi na ryzyko odwodnienia dziecka i stan bezpośredniego zagrożenia życia. Wiąże się to często z koniecznością hospitalizacji celem wyrównania zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. Objawami sugerującymi odwodnienie u dziecka są: ograniczenie diurezy, zapadnięte ciemiączko, apatia dziecka, gorączka, suche śluzówki.
W umiarkowanej biegunce stosujemy nawadnianie doustne preparatami uzupełniającymi elektrolity. Ważne jest, aby pojenie, czyli tzw. nawadnianie, odbywało się z udziałem doustnych płynów nawadniających. Popularne napoje, takie jak cola lub soki owocowe, nie powinny być stosowane w sytuacji odwodnienia organizmu ze względu na hiperosmolarność, która może powodować biegunkę osmotyczną. Dziecko poimy często, w małych ilościach. U niemowląt płyny podajemy przez smoczek lub strzykawką bezpośrednio do buzi. Nieco starszym dzieciom można podawać płyny przez słomkę. Nie zapominamy o probiotykach, które znacznie skracają czas trwania biegunki. Zastosowanie doustnego płynu nawadniającego jest podstawą w postepowaniu z biegunką. Zastosowanie dodatkowo priobiotyku może skrócić czas trwania biegunki nawet o 2 dni w przypadku biegunki rotawirusowej. Probiotyki konkurują z patogennymi drobnoustrojami w przewodzie pokarmowym, pobudzają procesy odpornościowe. Warto je stosować kilka tygodni dłużej po zakończeniu biegunki celem wyrównania flory bakteryjnej przewodu pokarmowego.
Leczenie wspomagające biegunki to lekkostrawna dieta w oparciu o produkty gotowane, na bazie ryżu (kleik ryżowy), marchwi (marchwianka). Nie ma wskazań do odstawiania u niemowląt mieszanek mlecznych, z wyjątkiem podejrzeń o nietolerancje pokarmowe. W leczeniu biegunki z powodzeniem stosowany jest preparat zawierający diosmektyt, który ma zdolność absorpcji toksyn, bakterii i wirusów. Powleka i chroni warstwę śluzową przewodu pokarmowego. Zazwyczaj w leczeniu biegunki u dziecka nie ma wskazań do antybiotykoterapii, poza biegunkami o etiologii bakteryjnej.