Rozpieszczanie dziecka
Psycholodzy podkreślają, że rodzice powinni wskazywać dzieciom granice, które są niezbędne, aby dziecko wiedziało, czego ma się wystrzegać. Podkreślają znaczenie konsekwencji wychowawczej dla poczucia bezpieczeństwa dziecka i prawidłowego rozwoju emocjonalnego. Niestety każdy rodzic wnosi do swojego rodzicielstwa bagaż własnego temperamentu i postawy rodzicielskie ukształtowane przez własne dzieciństwo. Dlatego czasem w zależności od własnego nastroju kierują dzieckiem, raz ograniczając mu pewną swobodę działań, innym razem zbyt beztrosko, a czasem dla świętego spokoju, pozwalają na zbyt wiele swobody.
1. Rozpieszczone dziecko
Rozpieszczone dziecko to właściwie dziecko nieszczęśliwe z zaburzonym poczuciem bezpieczeństwa, które swoim zachowaniem woła o pomoc. Kilkulatek domagający się czegoś krzykiem, płaczem i rzucaniem się na podłoże, prowokuje rodzica do spełnienia oczekiwań dziecka. Jednak z reguły uleganie takim zachowaniom dziecka to tylko chwila spokoju. Za jakiś czas, w innym otoczeniu dziecko ponownie zachowa się w podobny sposób, wystawiając na próbę cierpliwość mamy czy taty. Powinien to być sygnał dla rodzica, że bezrefleksyjne uleganie żądaniom dziecka nie niweluje właściwego problemu. Źródłem takich zachowań dziecka jest zawsze kłopot w dotarciu emocjonalnym do rodzica. Maluszek płacze tylko wtedy, gdy czegoś potrzebuje. Już nieco starsze dziecko używa płaczu, by wymusić na mamie nieustającą obecność czy noszenie na rękach. Wówczas to rozpoczyna się prawdziwa próba sił. Dziecko prowokujące rodziców swoim zachowaniem, w rzeczywistości pokazuje im, że potrzebuje zdecydowanych działań, w postaci jasnych zasad, dzięki czemu poczuje się pewniej. Konfrontacja z dzieckiem wymaga emocjonalnego ładunku i przejrzystości działań.
2. Jak nie rozpieścić dziecka?
Często rodzice zapominają o tym, że dziecko jest istotą społeczną, odrębną jednostką ludzką, która w przyszłości musi umieć współdziałać z innymi ludźmi w społeczeństwie, zawiązywać znajomości zawodowe i osobiste. Nie rozpieścisz niemowlaka, bo to jest etap najistotniejszy w budowaniu więzi z dzieckiem, dlatego pamiętaj, że jeśli maluch tego potrzebuje − noś go, kołysz, tul do siebie i zajmuj się nim, zwłaszcza wtedy, kiedy płacze. Płacz to jego jedyne narzędzie do sygnalizowania potrzeb, zwłaszcza potrzeby bezpieczeństwa. Maleńkie dziecko najbezpieczniej czuje się w twoich ramionach, dlatego nie odbieraj mu tego, czego potrzebuje na tym etapie rozwoju.
Rodzice, kiedy dziecko jest małe, koncentrują na nim całe swoje życie i nie ma w tym nic złego, pod warunkiem, że nie zapominają przy tym o sobie. Aby wychować szczęśliwe dziecko, trzeba samemu tak się czuć, chcieć realizować swoje pasje, zaspokajać potrzeby, spotykać się z innymi osobami, konfrontować swoje poglądy i uczyć się nowych umiejętności. Żeby móc być w przyszłości dumnym z tego, że wychowaliśmy szczęśliwe dziecko, trzeba nauczyć je szacunku do innych ludzi, tolerancji, dobrych manier, konstruktywnego radzenia sobie z problemami i umiejętnego podtrzymywania relacji interpersonalnych. Ważnym aspektem poczucia szczęścia jest zatem postawa asertywna oraz umiejętność empatii. Z jednej strony, nauczymy nasze dziecko konstruktywnego komunikowania się z innymi, z drugiej strony − okazywania i współodczuwania emocji. Nie bój się konfrontacji z dzieckiem, zwłaszcza kilkuletnim, które może już okazywać niechęć w stosunku do twoich propozycji. Zamiast wymuszać na dziecku uleganie, wysłuchaj co ma do powiedzenia i ustal, co zrobicie najpierw, a co potem. Pamiętaj, że dziecku też czasem trzeba odmówić, aby mogło przeżyć rozczarowanie i nauczyć się, że nie zawsze otrzymuje się to, czego się akurat chce lub że na pewne rzeczy trzeba poczekać. Cała trudność w wychowaniu dziecka polega na tym, aby być w stosunku do niego cierpliwym, łagodnym, ale stanowczym i konsekwentnym. Nie pozwól dziecku na brzydkie zachowania, ale też weź pod uwagę okoliczności, wiek dziecka i jego nastrój, zanim skarcisz je zbyt zdecydowanie. I pamiętaj, że to rodzice decydują się na dzieci, a nie odwrotnie, więc nie obwiniaj dziecka za swoje niepowodzenia.