Bunt czterolatka
Bunt czterolatka jest sprawdzaniem cierpliwości rodziców. Dziecko w wieku lat czterech „testuje”, na ile może sobie pozwolić w swoich wybrykach. Maluch często jest nie do opanowania i wszędzie musi zaznaczyć swoją obecność. Czterolatek może być naprawdę niesforny i psotny. Potrafi wyrwać się mamie z ręki i uciekać przed nią, kopie, używa niestosownych wyrazów, prowokuje, przechwala się, zmyśla niestworzone historie i niechętnie wykonuje polecenia rodziców. Jak okres buntu dziecka mają przetrwać opiekunowie?
1. Niesforny czterolatek
Dziecko w wielu lat czterech jest bardzo zwinne. Umie już sprawnie chodzić i biegać, skacze, wspina się, turla, zachowuje równowagę, stojąc na jednej nodze. Czterolatek jest bardzo ruchliwy i żywiołowy, wszędzie go pełno. Dziecko nabiera coraz większej pewności siebie. Gdy jest niezadowolone, potrafi być niegrzeczne – bije, kopie, niszczy przedmioty, rzuca zabawkami itp. Lubi mieć swoje zdanie i chce, by inni podporządkowywali się jego żądaniom. Respektowanie ustanowionych w domu czy w przedszkolu zasad wychowawczych przychodzi mu z oporem.
Frajdę dziecku sprawia uciekanie przed rodzicami i chowanie się przed nimi, co dorosłych może przyprawić o niezły stres. Czterolatek lubi mieć możliwość sprawdzenia się, np. może podczas spaceru wybiegać naprzód i czekać na rogu ulicy. Niekiedy warto pozwalać dziecku na samodzielność – wtedy potrafi być zaskakująco odpowiedzialne.
2. Emocje czteroletniego dziecka
Czteroletni maluch jest trudny do opanowania nie tylko fizycznie, ale też emocjonalnie. W napadzie złości potrafi głośno, niemądrze się śmiać lub krzyczeć, tupiąc nogami. Dziecko w wieku czterech lat szybko „chwyta” zasłyszane wyrazy i może używać słów brzydkich, wulgarnych. Fascynuje go to, co zabronione. Czterolatek sprawdza, jak daleko może się posunąć w wyprowadzaniu rodziców z równowagi. Lubi powtarzać brzydkie słowa, doskonale wiedząc, że są niestosowne. Jeszcze pół roku temu szkrab wydawał się niepewny siebie w nowych sytuacjach, a teraz często przecenia swoje możliwości.
Czteroletnie dziecko może sobie urządzać frajdę z tego, że sprzeciwi się rodzicowi, nie wykona jego polecenia, ucieknie, schowa się. Do tej pory było grzeczne i pokornie wypełniało prośby mamy czy taty. Teraz bycie opornym jak to tylko możliwe wydaje mu się racją istnienia. Słowo „nie” najczęściej gości w mowie czterolatka, a buńczuczność to jego znak rozpoznawczy. Dziecko różnymi sposobami – poprzez naśladowanie dorosłych, ale także poprzez bunt i upór – dąży do wzbogacenia własnego „Ja”. Prowokuje, przechwala się, kłamie, a wszystko po to, by wzbudzić sobą zainteresowanie innych. Chęć podobania się i skupiania na sobie uwagi pobudza malucha do działania.
3. Jak postępować z niesfornym czterolatkiem?
Bez wątpienia dziecko w wieku lat czterech potrzebuje uwagi ze strony rodziców, a jego negatywne zachowania, takie jak brak posłuszeństwa czy agresja, powinny spotkać się ze stanowczością i konsekwencją wychowawczą dorosłych. Złego zachowania dziecka nie wolno lekceważyć ani przymykać na nie oko, licząc, że dziecko kiedyś z tego wyrośnie, wyszaleje się. Czterolatek doskonale wie, jakie postępowanie jest dozwolone, a czego nie można – zwłaszcza, gdy w domu obowiązują jasne zasady. Przekroczenie reguły powinno spotkać się z karą. Nie chodzi tutaj o bicie czy zastraszanie dziecka, ale o mądre tłumaczenie maluchowi, jak nie wolno się zachowywać, dlaczego nie można tak robić. Kara powinna wiązać się z przewinieniem i nie wolno jej odwlekać w czasie. Dziecko musi niejako widzieć przyczynę kary i konsekwencję swojego złego zachowania.