Położenie poprzeczne
Położenie poprzeczne dziecka w macicy ma miejsce wtedy, gdy głowa dziecka znajduje się po jednej stronie tułowia matki, a stopy po drugiej. Dużo korzystniejsze jest położenie podłużne główkowe, gdy dziecko znajduje się w pionowej pozycji i jest zwrócone główką w stronę kanału rodnego kobiety. Położenie poprzeczne jest na szczęście dość rzadkie – występuje podczas jednego porodu na 2500. Jakie problemy wiążą się z takim ułożeniem dziecka?
1. Dlaczego położenie poprzeczne jest niekorzystne?
Poprzeczne ułożenie dziecka w macicy jest częstsze na wcześniejszych etapach ciąży, gdy płód ma przestrzeń do swobodnego poruszania się. Bardzo niewielka liczba dzieci znajduje się w tej pozycji w czasie porodu. Jeśli lekarz stwierdzi położenie poprzeczne, zwykle zaleca się przeprowadzenie cesarskiego cięcia, gdy nie udaje się obrócić dziecka do właściwej pozycji. Ryzyko położenia poprzecznego rośnie w przypadku ciąży mnogiej, kolejnej ciąży, nieprawidłowości w budowie macicy, cysty lub mięśniaka blokującego szyjkę macicy. Takie ułożenie dziecka może być tymczasowe, na skutek pozycji matki. Niekiedy jednak jest spowodowane niskim ułożeniem łożyska, małym wlotem do miednicy, słabą ścianką brzucha oraz problemami z macicą lub dzieckiem. Jeśli dziecko jest ułożone poprzecznie, szanse na poród naturalny są nikłe. Dziecko nie jest bowiem w stanie złożyć się w taki sposób, by przedostać się ramieniem do przodu przez pochwę.
2. Jak uniknąć położenia poprzecznego?
Utrzymywanie właściwej pozycji ciała i aktywność fizyczna w czasie ciąży zachęcają dziecko do poruszania się. Wiele położnych wierzy, że dzięki temu można obrócić dziecko przed porodem z położenia poprzecznego do korzystniejszego położenia podłużnego główkowego. Niektóre ciężarne wykonują wypady nóg, wchodzą na co drugi stopień na schodach i przyjmują pozycje, które mają wpłynąć na zmianę położenia dziecka w macicy. Jeśli nie ma przeciwwskazań do tego typu aktywności, kobieta w ciąży może bez obaw próbować zmienić ułożenie dziecka. Niekiedy ciężarne przykładają słuchawki w okolicy narządów płciowych, by zachęcić dziecko do skierowania główki do dołu. Mimo iż żadne badania nie wykazały skuteczności tej metody, wydaje się ona na tyle niegroźna, że lekarz może ją zalecić. Jeżeli żaden z wyżej wymienionych sposobów na obrócenie dziecka nie zadziała, ciężarnej podaje się lek rozluźniający macicę. Czasami kobieta otrzymuje zastrzyk znieczulający, by zminimalizować dyskomfort. Następnie lekarz naciska na dziecko w taki sposób, by maluch skierował główkę w stronę kanału rodnego.
W czasie porodu przytłaczająca większość dzieci jest ułożona pionowo, główką do dołu. Niekiedy jednak dziecko przyjmuje pozycję poprzeczną. W takiej sytuacji konieczna jest zmiana jego położenia. Jeżeli się to nie uda, najlepszym i zwykle jedynym wyjściem jest cesarskie cięcie. Procedura ta należy do standardowych zabiegów, dlatego nie należy martwić się na zapas, czy uda się przeprowadzić ją z pomyślnym rezultatem. Każdego dnia wykonuje się wiele cesarskich cięć w całym kraju.