Poród łożyska
Zaraz po urodzeniu dziecka łożysko jest jeszcze przytwierdzone do ściany macicy. W jakiś czas po porodzie oddzieli się ono od macicy i zostaje wydalone. Jest to tak zwana trzecia faza porodu i może trwać kilka minut lub nawet godzinę. Jak przebiega poród łożyska? Po urodzeniu dziecka zanikają skurcze macicy i ból. Gdy łożysko oddziela się, kobieta może znów poczuć skurcze macicy. Ponieważ łożysko schodzi przez kanał rodny, kobieta prze i wypycha łożysko. Odczucia podczas trzeciego etapu porodu są inne niż podczas parcia w drugiej jego fazie.
1. Oznaki odłączania się łożyska
- nagły wytrysk krwi,
- przedłużenie widocznej części pępowiny,
- macica, która po porodzie jest zawsze miękka i płaska, staje się okrągła i sztywna,
- macica, której szczyt zwykle znajduje się w połowie drogi pomiędzy kością łonową a pępkiem, wydaje się powiększona i zwrócona w stronę pępka.
Łożysko jest miękkie i jego wydalenie zwykle nie wymaga dużego wysiłku ze strony matki. Zwykle gdy łożysko się rodzi matka odczuwa ulgę. Jeśli organ nie jest natychmiast wydalony lub jeśli doszło do krwotoku podczas oczekiwania na jego urodzenie, ma miejsce zatrzymanie łożyska i powinno być ono usunięte ręcznie.
Zwykle kobiety nie potrzebują dodatkowych instrukcji, gdy dochodzi do porodu łożyska. Ponieważ generalnie nie jest to tak bolesny proces i trwa kilka minut, kobieta może nie potrzebować już tak dużego wsparcia emocjonalnego jak wcześniej, chyba że wydalanie łożyska przeciąga się. Czasami matki są tak rozkojarzone po porodzie dziecka, że zapominają o łożysku. Zwykle personel medyczny przypomina jej o tym.
2. Poród łożyska
Po porodzie łożyska macica kurczy się, zamykając otwarte naczynia krwionośne, które wcześniej zaopatrywały łożysko. Naturalne jest, że po porodzie kobieta krwawi przez ok. sześć tygodni. Jeśli pojawiają się odchody poporodowe, oznacza to, że wszystko przebiega prawidłowo – rana po łożysku goi się prawidłowo. Jeśli krwawienie przeciąga się, pojawiają się skrzepy, krwawienie jest obfite, należy skontaktować się z lekarzem.
Aby zachęcić macicę do mocnego skurczu kobieta otrzymuje oksytocynę w zastrzyku po porodzie. Lek może być podawany także dożylnie. Karmienie piersią lub stymulacja brodawek wysyła sygnał do przysadki mózgowej, by produkowała ona oksytocynę, co daje podobny efekt co zewnętrzne podanie leku, ale zazwyczaj jest on łagodniejszy. Jeśli w macicy pozostały jakieś fragmenty łożyska, lekarz wykonuje łyżeczkowanie. Szyjka macicy jest wtedy rozszerzana, a fragmenty organu wydobywane z macicy i szyjki. Przed zabiegiem podawane jest znieczulenie miejscowe.
3. Zbadanie łożyska po porodzie
Łożysko po porodzie jest zawsze badane. W ten sposób sprawdza się, czy zostało wydalone w całości, może również dostarczyć wiele informacji na temat ciąży – o zdrowiu kobiety i dokładnym wieku ciąży. Łożysko od strony matki przylega do ściany macicy. Jest ono guzowate i wyboiste. Lekarz lub położna sprawdzą tę stronę łożyska, aby upewnić się, że jest ono kompletne i że żaden z jego fragmentów nie pozostał wewnątrz macicy. Mogłoby to się przyczynić do powstania pewnych powikłań po porodzie, infekcji lub krwotoków.
Łożysko od strony dziecka jest gładsze w porównaniu ze stroną matki. W tym miejscu połączona z łożyskiem jest również pępowina. Lekarz lub położna sprawdzają, czy pępowina była umieszczona pośrodku łożyska, a nie z boku lub w któreś błonie. Lekarz ogląda również pępowinę, między innymi po to, by sprawdzić ile naczyń krwionośnych w niej jest. W pępowinie powinny się znajdować dwie tętnice i żyła. Czasami zdarza się, że matki chcą obejrzeć łożysko. Warto pamiętać, że jest to unikalny organ, do dyspozycji tylko organ, który zapewnia dziecku prawidłowe odżywienie w czasie ciąży i dietę podczas ciąży.
4. Co się dzieje z łożyskiem po porodzie?
W niektórych kulturach istnieją pewne ceremonie i przekonania odnośnie łożyska, które są obce cywilizacji zachodniej. W większości szpitali łożyska są oddawane do centralnej spalarni odpadów medycznych. W niektórych środowiskach zaś nie oddziela się dziecka od łożyska – pępowina nie jest przecinana, a niemowlę jest połączone z łożyskiem, dopóki ono nie uschnie i nie odpadnie. Jest to tak zwany poród lotosowy. Uważa się, że pozawala to rodzinie na pewne spowolnienie, odosobnienie i poznanie nowego członka rodziny.
Niektórzy przeprowadzają ceremonię, podczas której łożysko jest zakopywane w ziemi. W ten sposób świętują pojawienie się nowego życia na ziemi. Rok później w miejscu pochowania łożyska zasadzane jest drzewo lub kwiaty, by łożysko je odżywiało. Jeśli rośliny byłyby posadzone wcześniej, mogłyby zmarnieć, ponieważ łożysko jest tak bardzo żyzne.
Łożysko może być nawet wykorzystywane do tworzenia sztuki. Jeśli jest ono świeże, kładzie się na nie kawałek papieru i pozwala wniknąć w niego płynom. Można dodać później do tego jakiś kolor.
W niektórych częściach świata łożysko jest zjadane. Istnieją nawet przepisy, przedstawiające różne sposoby jego przyrządzania. Można przygotować gulasz z łożyska, lasagne, napój energetyczny z jego dodatkiem i inne.
Niektórzy są przekonani, że zjedzenie łożyska zahamowuje rozwój depresji poporodowej. Zwierzęta zaś zjadają swoje łożysko, by ukryć zapach krwi przed drapieżnikami. W medycynie chińskiej łożysko jest cennym środkiem leczniczym. Suszy się je i rozdrabnia, by w postaci proszku dodawać do pokarmów lub przyjmować w formie kapsułek.