Trwa ładowanie...

Warunki na sali porodowej

Avatar placeholder
19.12.2013 14:54
Warunki na sali porodowej
Warunki na sali porodowej

Dzień, w którym nadchodzi koniec wyczekiwania narodzin upragnionego maleństwa nazwany jest datą porodu. Jest to kulminacyjny moment całej ciąży, bowiem niedługo rodzice zobaczą po raz pierwszy swoje dziecko. Każdej matce towarzyszy w takim momencie szereg wątpliwości i pytań związanych z przebiegiem porodu, wyborem placówki, a najważniejsze, czy będzie wiedziała, kiedy się zgłosić na izbę przyjęć. Na te i wiele innych pytań można uzyskać odpowiedź dużo wcześniej. Oczywiście nikt nie wie z punktu widzenia medycznego, jak będzie wyglądał cały poród, jednak lekarze oraz położne mogą nakreślić plan porodu oraz odpowiedzieć na pytania związane z czynnościami medycznymi, jakie są rutynowo wykonywane w danej placówce oraz czego można się spodziewać na sali porodowej.

1. Miejsce narodzin

Kobieta, która jest dobrze przygotowana do porodu, jest pewna siebie, czuje się lepiej, jest świadoma swojego ciała i zmian, jakie w nim zachodzą na każdym etapie porodu. Potrafi się odprężyć, skupić na ćwiczeniach oddechowych oraz innych technikach relaksu, które w sposób znaczący pomagają zachować spokój podczas skurczów porodowych oraz opanować ból. Ponadto kobieta wie, jakie czynności będą przy niej wykonywane, czego może się spodziewać od położnych i lekarzy, jakie leki będą jej podawane, gdzie i jak może ćwiczyć. Wszystkie te rzeczy powinny znaleźć się w planie porodu, który pacjentka może opracować z prywatną położną obecną przez cały poród. Niestety za taką usługę trzeba płacić. Większość powyższych informacji kobiety mogą również zdobyć, uczestnicząc w szkołach rodzenia. Ważne, aby pobyt na sali porodowej nie był przeżyciem traumatycznym i całkowicie obcym. Dlatego dobrze, aby pacjentka wiedziała, co znajduje się w takich salach. Do podstawowego wyposażenia sal porodowychnależą:

2. Łóżko porodowe

Jest nieco inne, aniżeli krzesło stojące w gabinetach ginekologiczno-położniczych. Jest wysokie i ustawione centralnie w sali porodowej, tak aby z każdej strony był do niego dostęp. Materace zrobione są z łatwego do dezynfekcji tworzywa. Dodatkowo dzielone są na dwie części: część zagłówkowo-tułowiową oraz część, którą zdejmuje się w II fazie porodu – w fazie parcia. Dzięki temu odsłonięta zostaje kuweta wykorzystywana w II i III fazie porodu. Ponadto przysuwa się oparcia na stopy, dzięki czemu łóżko zamienia się w fotel porodowy. Niektóre z nich mają specjalne uchwyty dla dłoni, dzięki czemu rodząca ma się czego chwycić podczas parcia.

3. Stolik w sali porodowej

Zobacz film: "Jakie są przyczyny przedwczesnego porodu?"

Zazwyczaj metalowy. Rozkłada się na nim zestaw narzędzi do porodu oraz ewentualnie do szycia krocza, jak również leki, płyny i jednorazowe rękawiczki.

4. KTG

Inaczej kardiotokogram, który przedstawia na zapisie pracę serca dziecka oraz skurcze macicy. Pozwala ocenić stan nienarodzonego dziecka oraz zaawansowania porodu. Posiada dwie peloty. Jedną końcówkę położna przymocowuje gumowymi pasami na środku brzucha, na wysokości dna macicy, aby rejestrowała czynność skurczową macicy, drugą po stronie, gdzie wyczuwa kręgosłup maleństwa, do zapisu pracy jego serca. Gdy poród przebiega prawidłowo, KTG podłączane jest co około dwie godziny na kwadrans.

5. Lampa ogniskowa

Jest to okrągła lampa nad łóżkiem porodowym. Daje jasne światło, idealnie rozświetlając stanowisko. Wykorzystywana jest podczas II (narodzin dziecka) i III okresu porodu (poród łożyska, pępowinyoraz błon płodowych). Na sali porodowej występuje jeszcze jedna lampa - bakteriobójcza. Zostaje włączona dopiero po opuszczeniu przez pacjentkę sali porodowej.

6. Ujęcie gazów, m.in. tlenu

Znajduje się u wezgłowia łóżka porodowego. Wykorzystywane jest w specjalnych okolicznościach położniczych.

Wszystkie wyżej wymienione elementy są wyposażeniem standardowym i występują w każdym szpitalu, na każdej sali porodowej. W salach o podwyższonym standardzie poza typowym oprzyrządowaniem mogą występować także sprzęty RTV, na przykład telewizor, DVD, odtwarzacz MP3, łóżko lub kanapa dla osoby towarzyszącej, specjalne krzesło lub koło porodowe, kołyska dla dziecka, a nawet wanna do porodu w wodzie. Nie wszystko jednak jest wykorzystywane przez mamę. Dla kobiety rodzącej istotny jest spokój, bezpieczeństwo i bliskość drugiej osoby. Ponadto, ważne, aby miała możliwość skorzystania z prysznica, worka sako, piłki do porodu, drabinek i innych elementów, które może wykorzystać do ćwiczeń w I i II okresie porodu.

7. Szpitalne pielesze

Większość szpitali proponuje coraz lepsze warunki do porodu, nowocześniejsze sprzęty i indywidualne podejście w takiej sytuacji. Dobrze zapoznać się przed porodem z możliwościami danej placówki, w której chcemy urodzić dziecko. Do dyspozycji kobiet ciężarnych są sale ogólne, gdzie łóżka porodowe oddzielone są parawanami lub ściankami, oraz oddzielne sale w postaci boksów porodowych. W takich salach kobiety słyszą odgłosy pochodzące z sąsiednich stanowisk, a ponadto osoby towarzyszące mogą zostać poproszone o wyjście w momencie powikłań porodowych. W boksach porodowych jest jednak większa intymność, aniżeli na sali ogólnej. Niektóre szpitale dysponują także porodówkami dla jednej pacjentki oraz salami porodów rodzinnych i w wodzie, za które niestety trzeba ponosić opłaty. Istotny wydaje się fakt, że w takich salach pacjentka może całkowicie odmówić obecności studentów przy porodzie i innych zabiegach medycznych, nawet jeśli jest to szpital kliniczny. Należy bowiem pamiętać, że takie szpitale są miejscem odbywania zajęć studentów uczelni medycznych i z zasady pacjentki, wybierając taką placówkę, wyrażają domniemaną zgodę na obecność kształcącego się tam przyszłego personelu medycznego.

8. Zabiegi porodowe

Poród dzielimy na trzy okresy, jednak tylko w pierwszym i drugim możliwe jest wykonywanie specjalistycznych usług medycznych, do których zaliczane są między innymi:

9. Znieczulenie zewnątrzoponowe (ZZO) lub podpajęczynówkowe (ZPO)

Decyduje o nim lekarz, kiedy i jak zostanie podane. Znieczulenie nie znosi całkowicie dolegliwości bólowych, tylko zmniejsza ich natężenie, dzięki czemu pacjentka ma świadomość, co się z nią dzieje, kiedy pojawiają się skurcze. Umożliwia to aktywne uczestniczenie w porodzie. Podawane jest u pacjentek, które mają ból bardzo trudny do zniesienia, kiedy pacjentka nie współpracuje z personelem, źle oddycha lub jest bardzo zestresowana i przerażona nową sytuacją. Aby lekarz podał pacjentce znieczulenie, nie mogą występować przeciwwskazania, np. zaburzenia krzepnięcia krwi, infekcja skóry w miejscu wkłucia. Znieczulenie nie wpływa niekorzystnie na dziecko, bowiem działa tylko na nerwy. Nie przenika przez łożysko do maleństwa, jak również nie przedostaje się do mleka matki. Na dziecko może działać tylko w sposób pośredni, czyli jeśli matce spada ciśnienie, dziecko to odczuwa. Z tego powodu kobieta, która poddała się znieczuleniu zewnątrzoponowemu lub podpajęczynówkowemu jest pod stałą kontrolą, a stan dziecka monitoruje się za pomocą KTG. Skutki uboczne znieczulenia występują rzadko. U niektórych osób mogą wystąpić np. zawroty i bóle głowy, które mogą utrzymywać się nawet kilka godzin po znieczuleniu, jak również ciężar nóg, wymioty, nudności, bóle kręgosłupa.

10. Gaz rozweselający

Jest to mieszanina tlenu i podtlenku azotu, która wprawia wdychającą kobietę w stan euforii i zadowolenia, dzięki czemu przynosi ulgę w bólu. Stosowany jest przez niektóre placówki. Możliwe jest wykorzystywanie go pod koniec I okresu porodu. Pacjentka decydująca się na taką formę łagodzenia bólu wdycha gaz przez trzymaną w ręce maskę połączoną rurką ze zbiornikiem. Maksymalne działanie obserwuje się po upływie pół minuty od podania. Pacjentka musi głęboko wciągnąć gaz na początku skurczu. Negatywną stroną stosowania gazu jest jego siła. Może okazać się niewystarczający lub spowodować uczucie odurzenia i mdłości.

11. Stymulator TENS

Metoda, która oprócz znoszenia bólu mobilizuje rezerwy organizmu za pomocą impulsów elektrycznych przykładanych do pleców rodzącej. Stosowanie tej metody przez ostatni miesiąc ciąży przed rozwiązaniem zmniejsza ból porodowy. TENSpolega na przymocowaniu do pleców na wysokości odcinka lędźwiowo-krzyżowego czterech specjalnych poduszek z wbudowanymi elektrodami. Poduszki połączone są przewodami do pilota, za pomocą którego pacjentka reguluje natężenie prądu. TENS przynosi ulgę w bólu, zwłaszcza gdy stosowany jest od początku porodu. Niestety, jeśli poród jest bardzo bolesny, TENS może okazać się niewystarczający.

12. Nacięcie krocza

Wykonywane jest w II okresie porodu w czasie skurczu, dzięki czemu pacjentka nie czuje momentu nacinania krocza. Jest to zabieg przeprowadzany w celu poszerzenia kanału rodnego, aby uniknąć pęknięcia i nadmiernego rozciągnięcia krocza, pochwy, mięśni i elementów dna miednicy, tylko w koniecznej sytuacji medycznej. Nie wykonuje się go rutynowo. Nie stosuje się żadnych metod znieczulających do tego zabiegu. W III okresie porodu, po urodzeniu popłodu, lekarz lub położna zszywa nacięte krocze. Do mięśni stosuje się obecnie we wszystkich szpitalach nici samorozpuszczalne, natomiast do powłok skórnych wykorzystywane są rozpuszczalne lub wymagające zdjęcia. Zależy to od placówki medycznej. Do zszycia krocza stosuje się znieczulenie miejscowe powłok skórnych.

W normalnych warunkach zgodnie z nowymi standardami pacjentka może decydować tylko o zabiegach przygotowawczych do porodu, np. goleniu okolic intymnych, lewatywie, lekach wzmacniających czynność skurczową macicy bez wskazań medycznych. Natomiast o konieczności nacięcia krocza lub znieczulenia decyduje lekarz lub położna. Położna w momencie podjęcia decyzji o nacięciu krocza powinna informować pacjentkę na bieżąco o swoich czynnościach. Ponadto rodząca powinna wiedzieć, co się z nią dzieje, co będzie wykonywane lub jakie leki zostaną jej podane. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku znieczulenia do porodu. Lekarz anestezjolog decyduje o technice, rodzaju i momencie podania leku, bowiem muszą zostać spełnione podstawowe wskazania medyczne. Należy do nich odpowiednie rozwarcie szyjki macicy, które musi wynosić co najmniej 4 cm. Ostatnim momentem, w którym podawane jest znieczulenie to rozwarcie do 6-7 cm. Ani wcześniej, ani później pacjentka nie zostanie znieczulona, dlatego jeśli chce mieć zniesioną dolegliwość bólową, powinna o tym poinformować personel wcześniej. Musi się jednak liczyć z opłatą za taką usługę, która jest ustalana indywidualnie przez każdy szpital. Może zdarzyć się jednak sytuacja, że znieczulenie nie zadziała jak powinno i postęp porodu będzie zahamowany lub życie dziecka będzie zagrożone. Wówczas lekarze zadecydują o zakończeniu porodu drogą cięcia cesarskiego. W takich sytuacjach opłata za znieczulenie jest nieważna. Cięcie cesarskieoraz porody zabiegowe, czyli zastosowanie kleszczy lub próżnociągu położniczego wykonywane są zawsze przez lekarzy, natomiast poród fizjologiczny w warunkach szpitalnych przyjmowany jest tylko przez położne.

13. I okres porodu

W tym okresie mięsień macicy kurczy się, rozwierając szyjkę macicy, która jest miejscem przejścia dziecka ze środowiska wewnątrzmacicznego do zewnętrznego. Przy pierwszym porodzie może trwać do 12 godzin, dlatego bardzo istotna jest dobra opieka położnicza. Położna pomoże zachować spokój i skupić się na porodzie. Rozwieje wszelkie wątpliwości związane z porodem, zniweluje strach, który często towarzyszy wszystkim rodzącym. Odpowie na wszelkie pytania, pokaże ćwiczenia fizyczne i oddechowe, które przyspieszą I okresu porodu oraz zmniejszą dolegliwości bólowe. Położna na sali porodowej będzie sprawdzała postęp porodu poprzez badanie wewnętrzne oraz stan dziecka dzięki zapisowi KTG. Pomoże przyjąć odpowiednie pozycje podczas I okresu porodu, jak również w fazie przejścia dziecka, czyli narodzin. Ponadto pacjentce może zostać zaproponowane podanie czopków lub oksytocyny, które działają naskurczowo. W przypadku, gdy organizm rodzącej nie wydziela tego hormonu na odpowiednim poziomie, bez pytania pacjentki o zgodę podawany jest dożylnie przez wenflon. Warto również pamiętać, że prawidłowa dawka oksytocyny nie wpływa negatywnie na dziecko ani w czasie porodu, ani po jego narodzinach.

mgr Emilia Szalińska-Wyrzykowska

Przeczytaj inne porady położnej:

Przeczytaj więcej o wyborze idealnej porodówki:

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze