Relacje z macochą
Relacje dzieci z rodzicami nie należą czasem do najłatwiejszych, a co mówić o relacjach pasierbów z macochą. Przybrana matka musi radzić sobie z nie lada wyzwaniami, a jej cierpliwość jest wystawiana na niejedną próbę. Nie ma co się oszukiwać – bycie rodzicem to trudne zadanie. Trzeba być wyrozumiałym, troskliwym, opiekuńczym, kochającym, a jednocześnie konsekwentnym i wymagającym. Czasem rodzice nie wiedzą, jak wcielić w życie często sprzeczne rady wychowawcze. Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, kiedy przychodzi wychowywać i troszczyć się o nie swoje dzieci. W przypadku własnego dziecka można czerpać pokłady energii z miłości macierzyńskiej i niezwykłej więzi, jaka zachodzi między mamą a szkrabem. Jak kształtować relacje z przybranymi dziećmi?
1. Być macochą
Słowo „macocha” kojarzy się ludziom dość pejoratywnie i przywołuje wspomnienia wrednej macochy rodem z bajki o Kopciuszku. Macocha to dość niezgrabne określenie. Nie wszystkie przecież panie, wychowujące przyrodnie dzieci, są nieczułe, egoistyczne i niesprawiedliwe. Rola macochy jest bardzo trudna. Jak być mądrą i kochającą opiekunką, kiedy maluchy protestują i wykrzykują w twarz: „Nie będę cię słuchać! Nie jesteś moją matką!”? Nierzadko jednak przychodzi kobietom sprawdzać się i w tej roli, kiedy rodzona matkaumiera, odchodzi od rodziny, rozwodzi się z mężem albo wyjeżdża za granicę. Przybrana matka musi borykać się nie tylko z codziennymi obowiązkami, jakie wykonuje każda matka, ale stoi też przed koniecznością radzenia sobie z negatywnymi emocjami, które przejawiają maluchy.
Spotykają się bowiem dwie rodziny o odmiennej historii, doświadczeniach i wspomnieniach. Dzieci niejednokrotnie żyją nadzieją, że prawdziwa matka jeszcze do nich wróci i nie chcą zaakceptować faktu, że na jej miejscu pojawiła się w rodzinie inna kobieta. Stąd często bunt wobec macochy, wrogość, pretensje, niezrozumienie, lekceważenie i nietrafne oraz bolące sądy. Przybrana matka stara się stworzyć ciepły i kochający dom, dba o poczucie bezpieczeństwa, ale niejednokrotnie spotyka się z brakiem szacunku do własnej osoby. Czasem macochy tracą wiarę w sens swoich poczynań, mają ochotę rzucić to wszystko, czują, że tracą grunt pod nogami. Jak być dobrą macochą i dbać o poprawne stosunki z przybranymi dziećmi?
2. Rady dla przyrodnich mam
Nie ma uniwersalnej porady dla macoch, bo każda sytuacja rodzinna jest zupełnie inna. Z innymi problemami musi radzić sobie macocha, która wychowuje malutkie szkraby, a przed innymi wyzwaniami stoi kobieta, która wiąże się z mężczyzną mającym nastoletnie dzieci. Jeżeli jesteś macochą, musisz szanować pamięć o rodzonej matce maluchów. Nie oceniaj jej postępowania, nie umniejszaj jej zasług, przesadnie nie gloryfikuj jej osoby. Szanuj uczucia dzieci i jeżeli mają potrzebę rozmawiania o swojej mamie, nie czyń z tego tematu tabu. Jeżeli prawdziwa matka umarła, możecie razem chodzić na jej grób, zapalić znicz i położyć kwiaty. Nie chowaj zdjęć nieżyjącej matki przed dziećmi. Rozmawiaj o niej i słuchaj maluchów. Kiedy rodzona matka dzieci żyje, nie zabraniaj im spotykać się z nią. Kieruj się zawsze dobrem maluchów. Nie konkuruj o miłość dzieci. Nigdy nie zastąpisz im prawdziwej matki, ale możesz być dla nich najlepszą przyjaciółką pod słońcem.
Nie wymuszaj na maluchach, by mówiły do ciebie „mamo”, chyba że dzieciaki same poczują taką potrzebę i wyjdą z taką inicjatywą. Staraj się inicjować jak najwięcej wspólnych zajęć. Może wspólny wypad do kina, ugotowanie razem obiadu, a może dzielicie wspólne zainteresowania? Postaraj się szukać jak najwięcej punktów, które was łączą, a nie dzielą. Nie daj się szantażować emocjonalnie pasierbom ani wpędzić w poczucie winy. Na pewno czeka was niejedna sprzeczka, a nawet jawna awantura, ale komunikuj partnerowi wszystkie kłopoty i niepokojące zachowania pasierbów. Starajcie się wspólnie znajdować rozwiązanie z patowej sytuacji. Nie naciskaj na dzieci, kiedy nie przejawiają zainteresowania, by spędzać z tobą czas. Sam fakt, że ich tata związał się z nową partnerką, może być szokiem. Możliwe, że potrzebują więcej czasu, by zaadaptować się do nowej sytuacji i struktury rodziny, dlatego nie nalegaj na wspólne obiadki czy wakacje.
Kiedy masz też własne dzieci z poprzedniego związku, staraj się zintegrować przyrodnie rodzeństwo. Nie faworyzuj własnych dzieci. Staraj się traktować wszystkie maluchy jednakowo. Bądź konsekwentna jako rodzic i wychowawca. Nie możesz żebrać o miłość przybranych dzieci i dawać się im manipulować w nadziei, że w ten sposób zyskasz ich miłość, szacunek i uznanie. Pamiętaj, by nie zatracić się w roli macochy – dbaj także o relacje z partnerem i wspierajcie się wzajemnie w trudnościach. Szanuj przekonania pasierbów, nie próbuj ich zmieniać według własnego wyobrażenia. Uzbrój się w cierpliwość, a czasem po prostu zagryź zęby. Kiedy już naprawdę jest ci ciężko, poszukaj wsparcia u kobiet, które są w podobnej sytuacji jak ty. Możesz np. porozmawiać na forum internetowym z innymi macochami i podpytać o ich strategie działania w różnych sytuacjach. Czasem warto rozważyć też opcję wizyty u psychologa rodzinnego.
