Trwa ładowanie...

"Pytanie mamy". Objaw wskazuje na odwodnienie, zwróć uwagę na ten szczegół

 Anna Klimczyk
20.02.2023 12:17
Skutki odwodnienia mogą być bardzo dotkliwe
Skutki odwodnienia mogą być bardzo dotkliwe (Getty Images)

Z pozoru wszyscy wiemy, jak ważne jest picie wody - stanowi ona główny składnik ludzkiego organizmu. Mówi się, że woda "jest życiem" i nie ma w tym zdaniu krzty przesady. Jej niedobór pogarsza samopoczucie, a w skrajnych przypadkach może być niebezpieczny dla zdrowia i życia. Jakie są skutki odwodnienia? Jak rozpoznać ten stan i właściwie zareagować? Jaka woda jest najlepszym wyborem dla najmłodszych? Na nurtujące rodziców pytania odpowie Klaudia Koniec, dietetyczka z Centrum Respo w najnowszym cyklu zrealizowanym przez portal WP Parenting - "Pytanie mamy".

Jak wybrać odpowiednią wodę dla dziecka?
Jak wybrać odpowiednią wodę dla dziecka? (Getty Images)

1. Jak rozpoznać odwodnienie u dziecka?

Odwodnienie organizmu to nic innego jak utrata zbyt dużej ilości wody oraz elektrolitów. Zazwyczaj towarzyszy mu uczucie pragnienia, suchość w ustach, zawroty głowy, apatia lub rozdrażnienie, przyspieszony i pogłębiony oddech.

Wyróżnia się trzy stopnie odwodnienia:

Zobacz film: "Pytanie mamy - odc. 3. Kształtowanie nawyku picia wody"
  • lekkie: 5, 10 i 15 proc. ubytek masy ciała u noworodków i niemowląt oraz 3, 6 i 9 proc u dzieci starszych i dorosłych. Łączy się ono ze wzmożonym pragnieniem, suchością śluzówek jamy ustnej,

  • umiarkowane: do jego objawów należą dodatkowo przyspieszona akcja serca, osłabienie, wydłużony nawrót kapilarny,

  • ciężkie: charakterystyczny jest spadek ciśnienia tętniczego krwi i bardzo ciężki stan dziecka.

Do najczęstszych przyczyn odwodnienia zaliczamy:

  • biegunkę,

  • wymioty,

  • wysoką gorączkę,

  • długotrwałą ekspozycję na słońce,

  • udar cieplny,

  • intensywny wysiłek fizyczny,

  • wypicie zbyt dużej ilości alkoholu,

  • nadpotliwość,

  • niechęć do jedzenia i picia.

2. Chcesz sprawdzić, czy maluch jest odwodniony. Zrób prosty test

- Zawsze swoim pacjentom mówię o takim prostym teście, który jest dobrym wyznacznikiem prawidłowego nawodnienia organizmu. Wystarczy dotknąć warg językiem - jeśli są wilgotne, to znaczy, że organizm jest nawodniony w optymalnym stopniu - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie lek. med. Urszula Puczkowska, internista Centrum Medycznego Damiana.

Kolejnym sposobem na ocenienie, czy dziecko jest odwodnione, jest wykonanie testu powrotu kapilarnego. Jak go przeprowadzić? Uciśnij paznokieć dziecka do zblednięcia, a następnie zwolnij ucisk i policz czas do powrotu prawidłowego ukrwienia, czyli zaróżowienia się płytki paznokciowej. Czas ten nie powinien przekraczać dwóch sekund. Jeśli jest dłuższy, może to oznaczać, że dziecko jest odwodnione.

Musimy mieć świadomość, że wraz z wodą tracimy cztery bardzo ważne pierwiastki, czyli magnez, potas, sód i wapń. To one odpowiadają m.in. za sprawne funkcjonowanie naszych mięśni. Dlatego też taki stan może prowadzić do omdleń, zaburzeń rytmu serca i spadku ciśnienia tętniczego krwi. Natomiast długotrwałe odwodnienie grozi uszkodzeniem nerek, a utrata wody rzędu 10-15 proc. - nawet śmiercią.

3. "Dzieci piją zdecydowanie za mało wody"

Zgodnie z rekomendacjami Amerykańskiej Akademii Pediatrii (ang. American Academy of Pediatrics, AAP) do czasu ukończenia pierwszego roku życia do ugaszenia pragnienia powinna służyć wyłącznie woda. A co piją polskie dzieci? Niestety najchętniej wybierają napoje słodzone.

- Najmłodsi piją zdecydowanie za mało wody. Wolą ugasić pragnienie sokiem czy herbatką. A to nie jest najlepszy wybór - przekonuje Klaudia Koniec, dietetyczka z Centrum Respo.

Ekspertka podkreśla, że przede wszystkim rodzice powinni wyrobić u dziecka nawyk picia wody.

- To dorośli w tej kwestii powinni "świecić przykładem". Zrezygnujmy z napojów słodzonych na rzecz wody. Dopóki dziecko nie ma wyrobionego nawyku częstego picia wody, warto mu ciągle o niej przypominać. Nie zmuszajmy malucha do picia, ale sprawmy, by nasza pociecha wiedziała, że ta woda zawsze jest pod ręką. Dobrym pomysłem jest również zakup kolorowych szklanek czy bidonu np. z bohaterami ulubionej bajki naszej pociechy. Co więcej, aby uatrakcyjnić dziecku wodę, możemy dodawać do niej np. owoce i miętę. Wtedy maluch będzie chętniej po nią sięgał - tłumaczy dietetyczka.

Warto skorzystać z tych kilku "sztuczek", by przekonać malucha do picia wody, bo ilość płynów, jaką dziecko powinno wypijać w ciągu dnia, wbrew pozorom wcale nie jest mała.

- Dorośli powinni wypić dziennie około trzech litrów płynów. A dzieci - to zależy od wieku. U niemowlęcia to około 700 ml, w to będzie się wliczać także mleko. Im dziecko jest starsze, tym więcej wody potrzebuje. Dzieci do trzeciego roku życia powinny przyjmować 1300 ml, a po trzecim roku życia - od 1,5 litra do 2 litrów. Nastolatek powinien już pić podobne wartości do dorosłego - mówi Klaudia Koniec.

4. Jaka woda będzie najlepsza dla dziecka?

No właśnie, ale jaką wodę wybrać? Czy nieprzegotowana woda dla niemowlaka, prosto z kranu, to dobry pomysł, czy lepsza jest źródlana?

- Dzieci do drugiego roku życia powinny pić wodę źródlaną lub niskozmineralizowaną, gdyż nie potrzebują w swojej diecie dużej ilości minerałów - przekonuje Klaudia Koniec.

Badania wskazują, że woda mineralna może dostarczać nawet 25 proc. wapnia i 17 proc. magnezu zalecanych do spożycia w ciągu dnia. Dodatkowo niektóre wody mineralne mogą uzupełniać niedobory takich pierwiastków jak fluor czy jod.

Zalecenia w zakresie spożycia wody przez niemowlęta i dzieci zostały przedstawione w 2011 roku i opublikowane jako standard medyczny. Zgodnie z tym standardem uważa się, że w żywieniu, zwłaszcza najmłodszej części populacji, zaleca się wody źródlane i naturalne wody mineralne - niskosodowe, niskozmineralizowane i średniozmineralizowane oraz niskosiarczanowe.

Wszystkie niezbędne informacje dotyczące rodzaju wody i jej składu znajdziemy na etykiecie produktu.

5. Wybieraj wodę z atestem

Niektóre wody dostępne na rynku mają pozytywną opinię odpowiedniej jednostki badawczo-naukowej oceniającej produkty przeznaczone dla najmłodszych dzieci. Rodzice powinni zwracać na nie szczególną uwagę. Informacja na ten temat również najczęściej znajduje się na etykiecie produktu.

- Pozytywna opinia Centrum Zdrowia Dziecka jest zdecydowanie istotnym elementem, jeśli chodzi o wybór wody. Szukajmy tych certyfikatów na etykietach. Jeśli chodzi o wodę z kranu - możemy ją podawać, ale dla bezpieczeństwa powinniśmy ją przegotować. Jednak lepszą opcją będzie woda źródlana - ta z butelki, gdyż w jej przypadku mamy pewność co do jej składu - podsumowuje Klaudia Koniec.

Anna Klimczyk, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze