Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (872 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Podmiot liryczny: definicja i rodzaje

 Agnieszka Gotówka
11.05.2023 11:02
Podmiot liryczny: definicja i rodzaje
Podmiot liryczny: definicja i rodzaje (https://stock.adobe.com/)

Podmiot liryczny to osoba mówiąca w wierszu. Wyraża się w sposób subiektywny – mówi o swoich emocjach i uczuciach. Kim może być podmiot liryczny? W jaki sposób ujawnia swoją obecność? I co go odróżnia od narratora?

spis treści

1. Podmiot liryczny. Co to jest?

Podmiot liryczny w wierszu to "ja" liryczne. W takim rozumieniu hasło to po raz pierwszy pojawiło się w 1910 r. w literaturoznawstwie niemieckim i dość szybko z gruntu polskiego wyparło pojęcie "duszy poetyckiej".

W polskim dyskursie literaturoznawczym podmiot liryczny, według Janusza Sławińskiego, jest "„skonstruowan[ą] w utworze lirycznym fikcyjn[ą] osob[ą] wypowiadając[ą] swoje przeżycia, doznania, refleksje i poglądy”.

"W malinowym chruśniaku" Bolesława Leśmiana - analiza i interpretacja wiersza
"W malinowym chruśniaku" Bolesława Leśmiana - analiza i interpretacja wiersza

"W malinowym chruśniaku" to wiersz Bolesława Leśmiana wydany po razy pierwszy w tomiku poezji "Łąka"

przeczytaj artykuł

1.1. Kto to jest podmiot liryczny?

Zobacz film: "Jak możesz pomóc maluchowi odnaleźć się w nowym środowisku?"
  • Może występować w liczbie pojedyńczej (podmiot indywidualny), ale może też być głosem większej grupy (mamy wówczas do czynienia z podmiotem zbiorowym, por. Bogurodzica lub "Rota" Marii Konopnickiej)
  • Mówi o swoich przeżyciach i emocjach, ale może też przyjmować postawę komentatora zdarzeń
  • Nie należy utożsamiać go z autorem, choć w dobie romantyzmu poeci nierzadko sugerowali, że to oni odpowiadają podmiotowi lirycznemu
  • Podmiot liryczny to nie zawsze człowiek; może być zjawiskiem, pojęciem abstrakcyjnym lub przedmiotem (por. wiersz "Melodia mgieł nocnych" Kazimierza Przerwy-Tetmajera)
  • W liryce bezpośredniej podmiot liryczny mówi o swoich uczuciach (charakterystyczne są tu czasowniki w pierwszej osobie liczby pojedynczej oraz zaimki „ja” i „mój”)
  • W liryce pośredniej podmiot liryczny przyjmuje rolę obserwatora

2. Podmiot liryczny a narrator

Wiesz już, co to jest podmiot liryczny i być może od razu nasuwa ci się skojarzenie z narratorem. To jednak błędna analogia. Zapamiętaj więc:

  • podmiot liryczny (synonim: osoba mówiąca w wierszu) występuje w liryce
  • Narrator jest charakterystyczny dla tekstów epickich (np. w powieściach, nowelach, legendach, opowiadaniach, balladach)
  • w dramacie występuje podmiot dramatyczny
Epika - czym charakteryzuje się ten rodzaj literacki?
Epika - czym charakteryzuje się ten rodzaj literacki?

Epika to jeden z trzech podstawowych rodzajów literackich. Ukształtowała się na kanwie podań, legend

przeczytaj artykuł

3. Synonim: podmiot liryczny

Przygotowując analizę i interpretację wiersza, dość często używa się pojęcia podmiotu lirycznego. By uniknąć powtórzeń, zamiennie można używać wyrażeń takich jak: "liryczne ja" albo "liryczne ty", "osoba mówiąca", "osoba wypowiadająca się w wierszu".

4. Podmiot liryczny: przykłady

By lepiej zrozumieć, co to podmiot liryczny przyjrzyj się poniższym przykładom:

  • "Stepy akermańskie" Adama Mickiewicza: podmiot liryczny został skonstruowany w utworze w sposób dynamiczny; początkowo sucho opisuje krajobraz, zachwyca się nim, by następnie oddać się melancholijnym uczuciom (wyraża tęsknotę za ojczyzną)
  • Hymn "Czego chcesz od nas, Panie...": mamy tu do czynienia ze zbiorowym podmiotem lirycznym, który kieruje swoją wypowiedź do Boga (stwórcy doskonałego)
  • "Treny" Jana Kochanowskiego: mamy tu do czynienia z cyklem utworów napisanych po śmierci niespełna 2,5-letniej córeczki autora, co przekłada się na odbiór całości. Podmiot liryczny, który może być interpretowany jako głos poety, w zależności od wymiaru tragicznego poszczególnego trenu, przyjmuje rolę cierpiącego ojca, filozofa przeżywajacego kryzys światopoglądowy lub poety wyrażającego swoje uczucia
  • "W malinowym chruśniaku" Bolesława Leśmiana: przykład liryki bezpośredniej, w której podmiot liryczny ujawnia swoją obecność. Możemy o nim powiedzieć, że jest mężczyzną, wspominającym spotkanie z kochanką.
Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze