Szczepienie HiB – wskazania, działanie, skutki uboczne
Szczepienie HiB służy do czynnego uodpornienia organizmu przeciw Haemophilus influenzae typu b. To bakteria, która stanowi jedną z najczęstszych przyczyn bakteryjnych zakażeń u dzieci poniżej 5 roku życia. Czy szczepienie przeciwko HIB jest obowiązkowe? Kiedy jest podawane? Czy istnieje ryzyko wystąpienia skutków ubocznych?
1. Co to jest szczepienie Hib?
Szczepienie Hib to procedura medyczna, której celem jest czynne uodparnianie organizmu przeciwko zakażeniom Haemophilus influenzae typu b. Pałeczka hemofila typu b, bo o niej mowa, jest odpowiedzialna za ciężkie zachorowania u dzieci do 5. roku życia (szczepienie Hib nie chroni przed zakażeniami innymi typami Haemophilus influenzae niż typ b).
Celem szczepienia Hib jest zapobieganie takim chorobom jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica, zapalenie nagłośni, zapalenie stawów czy zapalenie tkanki łącznej. Szczepionka zapewnia również ochronę przed tzw. kolonizacją, czyli przenoszeniem bakterii Haemophilus influenzae typu b przez zdrowe dzieci.
Najczęstszym źródłem zarażeń Hib jest bezpośredni kontakt z nosicielem lub chorą osobą. Objawy zakażenia zwykle przyjmują postać zapalenia płuc, zapalenia nagłośni, zapalenia tkanki łącznej, zapalenia osierdzia oraz szpiku kostnego, zakażenia tkanki łącznej oczodołu i gałki ocznej, zapalenia stawów, ropowicy tkanki podskórnej, sepsy. Najgroźniejszą konsekwencją zakażenia Hib jest zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Zakażenia Hib cechują się łagodnym, podstępnym początkiem i gwałtownym przebiegiem oraz wysokim ryzykiem powikłań. Często w konsekwencji infekcji pojawia się głuchota, padaczka, zaburzenia chodu czy obniżenie sprawności intelektualnej.
2. Szczepienie Hib - wskazania do stosowania
Szczepienie Hib należy do szczepień obowiązkowych. Jest przeznaczone dla dzieci od 6. tygodnia do 5. roku życia oraz starszych dzieci z grup ryzyka. Może być również podawane pacjentom starszym.
Które grupy ludzi powinny szczególnie zwrócić uwagę na konieczność szczepienia przeciwko Hib? To przede wszystkim osoby zmagające się z niedoborami odporności oraz chorobami przewlekłymi, które oznaczają zwiększone ryzyko zachorowania na zakażenia wywołane przez Haemophilus influenzae typu b (wskazanie niezarejestrowane w Polsce).
3. Szczepienie Hib – działanie i rodzaje szczepionek
Jak działa szczepionka przeciwko Hib? Preparat zawiera wysoko oczyszczony polisacharyd otoczkowy w formie fosforanu polirybozylorybitolu (PRP) Haemophilus influenzae typu b (Hib) wraz z nośnikiem (toksoid tężcowy PRP-T lub białko błonowe meningokoków PRP-OMPC).
Szczepionka występuje nie tylko w postaci jednoskładnikowej, ale i skojarzonej, w połączeniu z antygenami chroniącymi przed błonicą, tężcem, krztuścem, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B oraz poliomyelitis.
Tym samym tak zwana szczepionka 5 w 1 chroni przed Hib, ale i błonicą, tężcem, krztuścem, poliomyelitis, a szczepionka 6 w 1 dodatkowo także przed wirusowym zapaleniem wątroby typu B (WZW B).
Szczepionka przeciw Haemophilus influenzae typ b (Hib) jest dostępna jako:
- Act HIB,
- Hexacima (DTaP-IPV-Hib-wzw B),
- Infanrix Hexa (DTaP-IPV-Hib-wzw B),
- Infanrix-IPV+Hib (DTaP-IPV-Hib),
- Pentaxim (DTaP-IPV-Hib).
Szczepienie przeciwko Hib jest refundowane i bezpłatne (szczepionka jednoskładnikowa). Wielu rodziców decyduje się jednak na podanie dziecku szczepionki wieloskładnikowej: 5 w 1, jak i 6 w 1, które nie są refundowane, ale znacząco ograniczają liczbę wkłuć.
4. Szczepienie Hib - schemat szczepienia
Schemat szczepienia Hib zależy od tego, w jakim wieku dziecko przyjęło pierwszą dawkę szczepionki. I tak:
- u dzieci do 6. miesiąca życia schemat szczepienia obejmuje podanie 3 dawek w odstępie 1 lub 2 miesięcy oraz dawki uzupełniającej po roku od 3. dawki,
- u dzieci pomiędzy 6. a 12. miesiącem życia stosuje się 2 dawki szczepienia, przy czym pomiędzy nimi musi być zachowany odstęp 1 miesiąca. Dawka uzupełniająca podawana jest w 18. miesiącu życia dziecka.
Dla dzieci od 1. do 5. roku życia podaje się jedną dawkę szczepionki.
5. Hib szczepionka - skutki uboczne i przeciwwskazania
Jakie są skutki uboczne szczepienia przeciwko Hib? To przede wszystkim obrzęk i ból w miejscu iniekcji oraz zaczerwienienie. Może także pojawić się gorączka, złe samopoczucie, wymioty, biegunka, ból głowy, niepokój ruchowy, nietypowy i/lub długotrwały płacz, utrata łaknienia.
Objawy ustępują zwykle po 12 – 24 godzinach od podania szczepionki. Szczepionki przeciw zakażeniom Hib są bezpieczne, nie odnotowano poważnych niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Przeciwwskazaniem do szczepienia Hib jest przede wszystkim nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu. Szczepienie nie jest także wskazane w przypadku ostrych chorób przebiegających z gorączką.
