Szczepienie na tężec
Szczepienie na tężec to łatwa i skuteczna forma zapobiegania zachorowaniu na tę niebezpieczną chorobę. Szczepienie przeciw tężcowi należy do szczepień obowiązkowych, dlatego nie musisz za nie płacić. Jedna dawka szczepionki zawiera nie mniej niż 40 j.m. toksoidu tężcowego. Szczepionka przeciwtężcowa wywołuje i nasila czynną odporność przeciw laseczkom bakterii Clostridium tetani. Większość zakażeń laseczką tężca jest spowodowana przez drobne zranienia i obtarcia skóry, dlatego szczepienie na tężec jest konieczne i wykonywane u wszystkich ludzi.
1. Schemat podawania szczepionki przeciwtężcowej
Podstawowy program szczepień przeciwko tężcowi, który skutkuje wytworzeniem odporności przed zachorowaniem, składa się z czterech dawek. Szczepionkę przeciwko tężcowi podaje się w formie tzw. szczepionki Di-Te-Per – szczepienie skojarzone, łącznie ze szczepieniem na błonicę i krztusiec. Szczepionkę DTP podaje się: w drugim miesiącu życia dziecka, na przełomie trzeciego i czwartego miesiąca życia (dokładnie po sześciu tygodniach od pierwszej dawki), w piątym miesiącu życia i w szesnastym-osiemnastym miesiącu życia. Przypominające dawki szczepionki należy podać dziecku w szóstym roku życia, czternastym roku życia i w wieku dziewiętnastu lat.
Osoby dorosłe, które chcą się uchronić przed zachorowaniem na tężec, powinny powtarzać przyjmowanie dawek szczepionki przeciwtężcowej w odpowiednich odstępach czasu w ciągu całego życia – nie rzadziej niż co 10 lat. U osób nieszczepionych na tężec lub u tych, u których nie został zakończony podstawowy program szczepienia albo minęło więcej niż 10 lat od ukończenia programu podstawowego stosuje się antytoksynę tężcową i szczepienie przeciwtężcowe w schemacie 0-1-6 miesięcy. Kobiety ciężarne – nieszczepione albo z niepełnym programem szczepienia – powinny zostać zaszczepione w drugim lub w trzecim trymestrze ciąży.
2. Działanie szczepionki przeciwtężcowej
Szczepionkę na tężec otrzymuje się z oczyszczonego i skoncentrowanego toksoidu tężcowego. Podanie szczepionki wywołuje odpowiedź układu immunologicznego do wytwarzania swoistych przeciwciał i mechanizmów pamięci odpornościowej. Po szczepieniu podstawowym uodpornienie na tężec uzyskuje się po upływie dwóch-czterech tygodni. Jest ono jednak krótkotrwałe. Po dawkach przypominających odporność uzyskuje się na pięć-dziesięć lat. Przeciwwskazania do szczepienia na tężec stanowią:
- nadwrażliwość na którykolwiek składnik szczepionki,
- choroby przebiegające z gorączką,
- choroby przewlekłe w okresie zaostrzenia objawów,
- podejrzenie choroby zakaźnej w okresie inkubacji,
- trombocytopenia lub zaburzenia neurologiczne po poprzedniej dawce szczepionki.
Szczepionka przeciwko tężcowi jest podawana podskórnie, a nie dożylnie! Niepożądane efekty poszczepienne, to: zaczerwienienie miejsca wkłucia, bolesny obrzęk, świąd, swędzący naciek limfatyczny. Bardzo rzadko po szczepieniu na tężec pojawiają się takie objawy, jak: podwyższona temperatura ciała, ból głowy, dreszcze, poty, zaburzenia trawienne, uczucie rozbicia. Objawy te ustępują zwykle najpóźniej po dwóch dniach. W pojedynczych przypadkach zaobserwowano trombocytopenię, niewydolność nerek, powikłania ze strony ośrodkowego układu nerwowego i podskórne guzki – ziarniniaki. U pacjentów, którzy są poddawani leczeniu immunosupresyjnemu, odpowiedź na szczepienie może być niepełna.