Gdy dziecko przeklina
Czy twoje dziecko przeklina? Nie martw się, dzieci, szczególnie te kilkuletnie, bardzo często robią coś takiego. Zwykle eksperymentują z brzydkimi słowami po to, aby zwrócić na siebie uwagę twoją i otoczenia, stąd bierze się przeklinanie w szkole i w domu. Nie obwiniaj się: nie musi być to wina wychowywania dziecka w zły sposób. Dzieci lubią "wypróbowywać" swoją swobodę w łamaniu ustalonych zasad, dlatego należy konsekwentnie się ich trzymać.
1. Dlaczego dziecko przeklina?
Pamiętaj, że dziecko cię słyszy, nawet jeśli nie mówisz do niego. Wbrew pozorom nie dla wszystkich rodziców jest to tak oczywiste. Źródła brzydkich wyrazów dla twojego dziecka to:
- twoje rozmowy i twój język,
- telewizja,
- Internet,
- język kolegów i koleżanek.
Najmniejszy wpływ masz na ostatni czynnik. Grupa rówieśnicza jest bardzo ważna dla dziecka już od momentu pójścia do szkoły. Nie ma sensu odcinania dziecka od wpływu mediów i rówieśników, bo może to odnieść odwrotny skutek, wywołać bunt i utrudnić wychowywanie dziecka. Ale nie martw się: tak naprawdę to ty jesteś najważniejszym wzorem dla dziecka, niezależnie od jego wieku.
Jeśli twoje dziecko słyszy, że przeklinasz, nie będziesz w stanie wpłynąć na niego, aby przestał. Dlatego tak naprawdę liczy się czynnik numer jeden - twój sposób wyrażania się: nie tylko, kiedy mówisz do dziecka, ale także wtedy, kiedy słyszy, jak rozmawiasz z innymi ludźmi.
Jeśli zdarzy ci się przekląć w obecności dziecka, zawsze przepraszaj za to. Tym samym uczysz, że przeklinanie nie jest normalne i społecznie akceptowane.
Co rodzic powinien zrobić? Będą tacy co zastosują kary, inni, którzy wytłumaczą, że to nie pasuje i tak naprawdę nie jest niezbędne do komunikacji z innymi ludźmi. To, co jednak jest w tym najważniejsze, by rodzice sami swoim zachowaniem dawali dzieciom przykład, od najwcześniejszych lat. Socjalizacja odgrywa bardzo ważną rolę w wychowaniu, a nasze małe pociechy chłoną wszystko od dorosłych.
2. Co robić, gdy dziecko przeklina?
Dzieci często używają słów, które usłyszały przypadkiem zupełnie bezmyślnie. Nie wiedzą, co dane słowo znaczy, ale widzą, że używanie go sprawia, iż zwraca się na niego uwagę. Nic dziwnego, że w takim przypadku dziecko przeklina.
Znajdź czas, aby usiąść z dzieckiem i spokojnie mu wyjaśnić, że słowa, które używa, są obraźliwe i mogą sprawić komuś przykrość. Wychowanie dziecka powinno opierać się na otwartych rozmowach, podczas których dziecko czuje się bezpieczne i wie, że może o wszystko zapytać.
Wyjaśnij dziecku, że przeklinanie tak naprawdę w niczym nie pomaga. Podczas kłótni tylko utrudnia pogodzenie się, źle świadczy o osobie, która przeklina. Trudniej jest zachować opanowanie w stresującej sytuacji i umieć wyjaśnić swoje racje.
Aby wychowywanie dziecka nie było udręką, warto już od dzieciństwa uczyć pewnych zasad. Ważne jest, aby dziecko zrozumiało, że raz ustalonych zasad się nie łamie. Jeśli sam je łamiesz, tym gorzej - dziecko zobaczy, że zasady są względne i nie dotyczą wszystkich. Może poczuć się źle traktowane i zacząć zachowywać się jeszcze gorzej. To samo dotyczy samej konsekwencji i egzekwowania kar za złe zachowanie - nie reaguj na przeklinanie dziecka tylko raz na jakiś czas. Niezależnie od okoliczności, zasady są zasadami.
Kara za przeklinanie - czy będzie to przeklinanie w szkole czy w domu - powinna być stała i nieubłagana. Nie musi być duża i przerażająca dla dziecka - nie zamykaj go w ciemnym pokoju za to, że powtórzyło to, co usłyszało na podwórku. Ale godzina więcej nad lekcjami za każde brzydkie słowo albo szlaban mogą podziałać. U starszych dzieci można spróbować kary pieniężne za każde brzydkie słowo - i niech to dotyczy wszystkich domowników. Dziecko musi wiedzieć, że ma wybór - albo nie będzie przeklinać, albo otrzyma karę, i to bez względu na okoliczności.
Pamiętaj, aby nie negocjować i nie kłócić się o przeklinanie. Wyjaśnij spokojnie, że przeklinanie nie jest akceptowane, jaka grozi za nie kara i zakończ dyskusję. Dziecko ma dwie opcje i to od niego zależy, co wybierze.
3. Jak oduczyć dziecko przeklinania?
W pewnym momencie, jeśli nie zainterweniujemy w porę, dziecko może mieć trudności w unikaniu brzydkich słów. Nawet, jeśli przekonasz je, że przeklinanie jest złą postawą, może nie potrafić się opanować. Wtedy na pomoc wołamy jego wyobraźnię i umiejętności:
- zaproponuj dziecku, aby wyobrażało sobie w trudnej sytuacji, kiedy jest największa pokusa przeklinania, że obok niego jest np. babcia, czy młodszy braciszek, przy nich przeklinanie może okazać się mniej kuszące;
- zachęć dziecko do używania trudnych słów zamiast brzydkich - to także zrobi wrażenie na rówieśnikach, a nie będzie przeklinaniem, podobnie jak śmieszne wyrażenia (motyla noga, Orla Pęć), którymi można zastąpić niepożądane "przecinki" w postaci przekleństw,
- wytłumacz dziecku, że nie musi ulegać presji rówieśników w kwestii używania brzydkich wyrazów - uświadom mu, że niezadowolenie lub złość można wyrazić również w inny sposób, akceptowany przez otoczenie,
- jeśli rozmowy i dawanie przykładu nie skutkują, zastosuj metodę szokową - usadź dziecko naprzeciwko siebie i powiedz, by przez najbliższe pięć minut mówiło same przekleństwa - kreatywność dziecka skończy się zapewne już po minucie, a konieczność mówienia brzydkich wyrazów dobitnie pokaże mu, że w przeklinaniu naprawdę nie ma nic fajnego.
Gdy dziecko przeklina, najważniejszą kwestią jest, aby z dzieckiem rozmawiać. Czasem przeklinanie u dziecka pojawia się, aby odwrócić od czegoś uwagę. Dlatego rozmawiaj z dzieckiem i staraj się zawsze znać przyczynę przeklinania u twojej pociechy, a wychowanie dziecka stanie się łatwiejsze.