Mały Aspik idzie do szkoły
Zespół Aspergera to zaburzenie rozwoju mieszczące się w spektrum autyzmu. Dzieci nim dotknięte mają problemy w komunikacji, niechętnie akceptują zmiany. Oczywiście u każdego Aspika choroba objawia się inaczej. Problemy chorego powodują jednak niezrozumienie wśród otoczenia, samotność i alienację. Szczególnie mocno odczuwają to dzieci.
1. Dzieci z Zespołem Aspergera w szkole
Rodzice dzieci z Zespołem Aspergera, często natrafiają na mur w postaci niewiedzy, braku empatii czy strachu. Wśród znajomych, sąsiadów, nauczycieli. To dlatego ukrywają przed otoczeniem chorobę dziecka. Chcą je chronić za wszelką cenę. Niestety, taka decyzja nie zawsze jest dobra, zarówno dla malucha, jak i jego otoczenia. Oto kilka historii użytkowniczek naszego forum, mam dzieci z Zespołem Aspergera (pisownia oryginalna).
2. Agata
Moje dziecko ma Aspergera. Młody chodzi do zerówki w szkole masowej, dałam orzeczenie o KS, szkoła wystąpiła o zajęcia rewalidacyjne i nauczyciela wspomagającego - na razie nic nie wiem.
Po tym pierwszym miesiącu jakoś się uspokoiłam, bo byłam bardzo na nie, jeśli chodzi o tę szkołę. Bałam się, że będą źle nastawieni do synka, na szczęście nie jest tak źle i oby tak zostało.
Ogólnie z małym bywa różnie, są dni, kiedy jest naprawdę ok. Są też takie, kiedy jest nieznośny, roszczeniowy, próbuje nami rządzić, ale inne dzieci pewnie też tak mają. Nieustannie mnie zadziwia (zresztą nie tylko mnie ) swoją wiedzą. Teraz na topie są mapy, atlasy, wie gdzie co leży, jakie miasto jest stolicą takiego czy innego kraju.
3. Karolina
Na chwilę obecną o tym, że ma taką diagnozę nie wie nikt, oprócz kilku najbliższych osób w rodzinie. W przedszkolu i w zerówce nie zgłaszałam tego. Chciałam zobaczyć, jak się wszystko potoczy i czy sobie poradzi. Oczywiście byłam w stałym kontakcie z nauczycielami i zawsze na bieżąco informowali mnie o ewentualnych problemach, których na szczęście było niewiele.
W czerwcu odebrałam opinie ze szkoły (taką ogólną o podsumowaniu umiejętności, czy też trudności), w której synek wypada naprawdę dobrze, pomijając fakt, że ma deficyt uwagi...
4. Kaja
Syn na szczęście chętnie chodzi do szkoły, nie marudzi i nie narzeka. Lubi uczęszczać na świetlicę i na dodatkowe zajęcia, więc na razie jest bezproblemowo. Siedzi w pierwszej ławce, ze względu na trudności w skupieniu uwagi i takim trochę "bujaniu w obłokach”.
Czasem nauczycielka musi stuknąć w książkę żeby syn załapał, że teraz coś ma zrobić. Cieszę się z tego, co jest i mam nadzieję, że nie będziemy musieli borykać się z jakimiś większymi problemami, chociaż wiadomo różnie może być, ale na razie jest dobrze.
5. Co na to psycholog?
O komentarz poprosiliśmy psychologa mgr. Piotra Bochańskiego. - Zespół Aspergera to zaburzenie obejmujące przede wszystkim upośledzenie umiejętności społecznych, trudności w akceptowaniu zmian, ograniczoną elastyczność myślenia przy braku upośledzenia umysłowego oraz szczególnie pochłaniające, obsesyjne zainteresowania. Natomiast rozwój mowy oraz rozwój poznawczy przebiega bardziej prawidłowo w porównaniu do autyzmu dziecięcego.
Opracowanie Indywidualnego Programu Terapeutycznego nie powinno dla dziecka z ZA polegać tylko i wyłącznie na dodaniu zajęć terapeutyczno-edukacyjnych lub włączeniu nauczyciela wspomagającego.
Mały Aspik przez swoją chorobę może spotkać się z wieloma z jego punku widzenia problemami. Prostolinijność, czasami bolesna prawdomówność oraz nierozumienie aluzji, sarkazmu, żartów czy ironii sprawia, że jest źle odbierane zarówno przez innych uczniów, jak i nauczycieli - dodaje psycholog.
6. Zadania stawiane przed nauczycielem
Przed nauczycielami stoi ważne zadanie - pomocy takiemu dziecku, odnalezienia się w nowej rzeczywistości oraz ułatwienia funkcjonowania w nim. O tym, jak powinna wyglądać współpraca nauczyciela, dziecka i rodzica, zapytaliśmy panią Urszulę, która jest praktykującym nauczycielem z 30-letnim stażem:
- Gdy uczniem szkoły staje się dziecko z Zespołem Aspergera, to nauczyciel powinien zapoznać się z orzeczeniem dostarczonym przez rodzica do szkoły oraz porozmawiać z rodzicami dziecka, by wiedzieć jak funkcjonuje dziecko a także, w jakich obszarach są zaburzenia. Jest to bardzo ważne, ponieważ nie ma dwóch takich samych uczniów z Aspergerem - mówi pani Urszula.
- Ze względu na to, że dziecko w tej chorobie przywiązuje wielką wagę do rytuałów, należy przygotować i dać mu plan lekcji z numerami sal i nazwiskami uczących go nauczycieli. O wszelkich zmianach i odstępstwach od harmonogramu nauczyciel powinien uprzedzać ucznia z wyprzedzeniem, zapisując mu je w specjalnym zeszycie założonym do korespondencji z rodzicami - dodaje.
- Dzieci te mają bardzo dobrą pamięć, ale zaburzoną. Czytają szybko i dobrze, ale często słabo rozumiejąc czytany tekst, dlatego należy sprawdzać rozumienie tekstów poprzez zadawanie pytań. Sprawdziany przygotowywane dla dzieci z Aspergerem powinny mieć zmniejszoną liczbę poleceń lub wydłużony czas na ich napisanie.
Dla zrozumienia zasad panujących w klasie i szkole powinien być spisany z dzieckiem kontrakt, w którym zostaną określone zasady i oczekiwania wobec ucznia. Jeśli dziecko się zapętli, co jest dosyć częste u Aspików, zadaniem nauczyciela jest przerwanie tego "zapętlenia".
Dbanie o integrację i przeciwdziałanie odrzuceniu jest bardzo ważne, ponieważ uczeń z Aspergerem jest szczery i prawdomówny „aż do bólu”. Nie wie co wypada, a co nie, może to prowadzić do powstawania konfliktów. Zadaniem nauczyciela jest także dobór kolegów, gdyż często takie dzieci są manipulowane przez rówieśników.
Nauczyciel powinien także uczyć odpowiednich zrowtów inicjujących rozmowę. Wskazywać niestosowne uwagi oraz tłumaczyć, dlaczego są niestosowne. Przy czym unikać aluzji, ironii, gestów, ponieważ dziecko ich nie rozumie.
Chronić przed przemocą i nie karać za przejawy choroby - kończy nauczycielka.
Jak widać pracy jest dużo. Dlatego uczeń powinien uczęszczać do szkoły ogólnodostępnej, ale z oddziałami integracyjnymi. Tylko tam uczeń ma odpowiednią pomoc w postaci nauczyciela wspomagającego lub asystenta, który razem z nauczycielem prowadzącym jest w stanie pracować z nim.
Stawka jest duża. Przy odpowiedniej pracy z dzieckiem, prowadzonej w szkole, poradni PP oraz w domu, można zmniejszyć zaburzenia na tyle, że w przyszłości takie dziecko będzie w pełni samodzielne.
Lista wymagań, jakie stawia się przed nauczycielem jest długa, jednak jeśli każda ze stron dołoży wszelkich starań, aby współpraca na linii szkoła - rodzice przebiegała pozytywnie, to istnieje duża szansa, że mały Aspik z chęcią będzie chodził do szkoły czy przedszkola.