Krew z nosa u dzieci – przyczyny i postępowanie
Krew z nosa u dzieci, choć jest dość powszechną przypadłością, zawsze budzi niepokój rodziców. Dobra wiadomość jest taka, że rzadko sugeruje poważne choroby. W zdecydowanej większości przypadków krwawienie z nosa pojawia się w przebiegu przeziębienia i grypy, zadrapania wewnątrz nosa czy nadmiernym wysiłkiem fizycznym. Jakie są inne przyczyny? Co robić, gdy dziecko krwawi z nosa?
1. Krew z nosa u dzieci – przyczyny
Krew z nosa u dzieci pojawia się z wielu powodów. Najczęściej towarzyszy infekcji, tak przeziębieniu, jak i zapaleniu zatok. Obserwuje się ją zwłaszcza wtedy, gdy pojawia się uporczywy katar i przekrwienie błony śluzowej. Wówczas łatwiej o przerwanie delikatnych naczynek. Te mogą pękać zwłaszcza wskutek intensywnego wydmuchiwania nosa.
Krwawienie z nosa może również towarzyszyć kaszlowi i typowemu dla odruchu gwałtownemu wzrostowi ciśnienia krwi w naczyniach krwionośnych, co prowadzi do ich uszkodzenia.
Krwawienie z nosa może mieć również związek z wysuszeniem śluzówki, co jest częste w okresie jesienno-zimowym (suchy nos może łatwiej ulec uszkodzeniu i krwawieniom), ale i plamką Kiesselbacha. To skupisko naczyń krwionośnych zlokalizowanych w przednim odcinku przegrody nosa. Gdy dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej w ich pobliżu, na przykład wskutek włożenia do nosa ciała obcego czy urazu, może dojść do wycieku krwi z nosa.
Przyczyny krwawienia z nosa mogą być natury laryngologicznej. To na przykład:
- wada budowy przegrody nosa,
- przerost migdałka,
- polip nosa,
- łagodne lub złośliwe nowotwory w obrębie nosa i zatok przynosowych.
Krwawienie z nosa może mieć także związek z:
- dolegliwościami przebiegającymi z zaburzeniami krzepnięcia krwi (np. niedobór płytek krwi, hemofilia),
- brakiem witamin, zwłaszcza tych, które biorą udział w procesach krzepnięcia krwi (witamina K, witamina C),
- urazem mechanicznym (np. uderzenie), obecnością ciała obcego w nosie,
- nadmiernym wysiłkiem fizycznym,
- zmianami hormonalnymi (zwłaszcza u nastolatków),
- stosowaniem środków, które zmniejszają krzepliwość krwi (np. salicylanów),
- alergią, szczególnie na pyłki roślinne, które powodują podrażnienie i wysuszenie śluzówki, co z kolei zwiększa ryzyko pękania naczynek krwionośnych.
2. Krwawienie z nosa u dzieci – postępowanie
Jak udzielić pierwszej pomocy dziecku z krwawieniem z nosa? Co robić, a czego unikać?
Jeśli krew wydobywa się z nosa powoli, w niewielkiej ilości, wówczas należy posadzić dziecko z głową na wprost lub lekko pochyloną do przodu. Dzięki temu krew będzie swobodnie wypływać z nosa.
Następnie należy lekko nacisnąć skrzydełka nosa i trzymać przez kilka minut (dziecko w tym czasie oddycha przez usta). Można również zastosować zimny kompres na czoło i w okolicy karku.
Po ustąpieniu krwawienia należy delikatnie umyć dziecko i poprosić o delikatne wydmuchanie nosa. W ten sposób usunięte zostaną skrzepy. Dobrze jest pilnować, aby przez jakiś czas nie dotykać nosa i unikać przez kilka godzin intensywnego wysiłku fizycznego.
Czego nie robić, gdy dziecku leci krew z nosa? Zdecydowanie nie wolno niczego wkładać do nosa dziecka, nie stosować żadnych maści i nie prosić o przechylenie głowy do tyłu, ponieważ grozi to zachłyśnięciem lub wymiotami.
Gdy po kilku minutach krwawienie nie ustępuje, należy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu.
3. Jak zapobiegać częstym krwawieniom z nosa u dzieci?
Aby zapobiegać krwawieniu z nosa, przede wszystkim trzeba zadbać o odpowiednią wilgotność powietrza i temperaturę w pomieszczeniach (powinna oscylować wokół 20° C). Ogranicz również stosowanie produktów chemicznych, które mogą podrażniać błony śluzowe nosa, takich jak dym papierosowy czy intensywne odświeżacze powietrza.
Zachęcaj też dziecko do unikania drapania nosa, niewkładania niczego do nosa, włącznie z palcami (ważne jest regularne obcinanie paznokci), ale i niepodejmowania aktywności, które mogą prowadzić do urazów nosa, takich jak skoki do wody zbyt głębokiego basenu lub uderzenia w nos. Zaleca się również unikanie intensywnego dmuchania nosa, szczególnie gdy błony śluzowe są podrażnione.
Jeśli dziecko ma suchy nos, można używać kropli do nosa, które zawierają sól fizjologiczną lub specjalne nawilżające krople do nosa. Pomóc może również picie odpowiedniej ilości płynów. Warto także włączać do diety produkty, które zawierają witaminę C, która wzmacnia naczynia krwionośne (jej niedobór może sprzyjać ich łatwiejszemu pękaniu).
To musisz wiedzieć
4. Krwawienie z nosa – kiedy iść do lekarza?
Kiedy krwawienie z nosa u dziecka wymaga konsultacji z lekarzem? Zdecydowanie w sytuacji, gdy krwawienia z nosa u dziecka nie ustępują, powtarzają się lub są bardzo obfite, zwłaszcza pomimo podejmowania działań.
Do specjalisty należy się zgłosić również wówczas, gdy krwawienie z nosa jest wynikiem urazu, wskutek którego doszło do pęknięcia lub złamania kości w obrębie nosa.
