Jaki to katar?
Katar, czyli zapalenie śluzówki nosa, znany jest przede wszystkim rodzicom przedszkolaków. Objaw ten jest niechlubnym synonimem dzieciństwa, z którym jednak stosunkowo łatwo można się rozprawić. By to jednak się udało, koniecznie trzeba wiedzieć, co go wywołało.
1. Wirusy w natarciu
Za zapalenie śluzówki nosa najczęściej odpowiadają wirusy. Patogeny te bardzo szybko się rozprzestrzeniają, łatwo więc o zakażenie. Katar wirusowy charakteryzuje się wodnistą wydzieliną, która później staje się śluzowa (biała). Nos dziecka może być spuchnięty i zaczerwieniony. Organizm walczy z drobbnoustrojami, więc katarowi towarzyszyć może wysoka gorączka (nawet do 40 stopni Celsjusza).
W przebiegu infekcji wirusowych pojawić się może zapalenie gardła i spojówek. Dziecko jest senne, apatyczne, może odmawiać jedzenia. Zapchany nos z kolei utrudnia oddychanie.
Infekcje o podłożu wirusowym zdarzają się często, zwłaszcza u małych dzieci. Najczęściej mijają po kilka dniach. A jak sobie z nimi radzić?
Jeśli dziecku dokucza katar, koniecznie trzeba mu oczyszczać nosek. Jeśli jest zapchany, maluch nie może swobodnie oddychać, a w przypadku najmłodszych – nawet jeść (ssanie piersi jest wówczas bardzo trudne, czasem wręcz niemożliwe).
Jeśli katar jest wodnisty, dziecku można zaaplikować krople do nosa obkurczające śluzówkę. Nie wolno ich jednak stosować dłużej niż trzy dni.
Nos udrożnią również inhalacje. Wsparciem dla organizmu może okazać się picie naparu z malin lub lipy - napoje rozgrzewają, wspomagają odporność i łagodzą dolegliwości związane z infekcją.
Jeśli przedszkolakowi dokucza jedynie katar, nie trzeba iść z nim od razu do pediatry. Wizyta będzie jednak konieczna, gdy wydzielina z nosa zmieni się na ropną, dziecko zacznie gorączkować lub wyraźnie źle się czuć.
W przypadku niemowląt zapalenie błony śluzowej nosa wymaga konsultacji lekarskiej.
2. Gdy zaatakują bakterie
Przebieg infekcji bakteryjnej jest poważniejszy. Katar ma wówczas charakter ropny – jest to wydzielina biało-żółta lub zielonkawa, gęsta. Towarzyszy mu często gorączka, osłabienie i brak apetytu.
Taki objaw powinien skłonić rodzica do wizyty u lekarza, zwłaszcza jeśli pojawi się u dziecka poniżej pierwszego roku życia. W przypadku najmłodszych bowiem zakażenie bakteryjne szybko może doprowadzić do rozwoju zapalenia oskrzeli lub płuc.
Po zbadaniu dziecka, pediatra może zdecydować o rozpoczęciu antybiotykoterapii.
Gęsty katar wymaga częstego nawilżania śluzówki nosa, np. roztworem wody morskiej.
3. A może to alergia?
Katar to również częsty objaw alergii, współwystępujący z reguły z zapaleniem spojówek. W tym przypadku wydzielina jest bardzo wodnista, a nos czerwony. Dziecko może ponadto często kichać.
Katar o podłożu alergicznym najczęściej jest diagnozowany w okresie pylenia roślin (wiosną i latem), choć zdarza się, że pojawia się poza sezonem. Może wówczas oznaczać alergię na roztocze kurzu domowego lub sierść zwierząt.
Leczenie kataru alergicznego powinno przebiegać według wskazań alergologa. Konieczne jest również określenie alergenu. Pomogą w tym skórne testy alergiczne, które z reguły wykonuje się u dzieci powyżej trzeciego roku życia.
4. Katar przewlekły
Wydzielina z nosa zawsze jest objawem patologii. Wymaga zdiagnozowania i wyleczenia. Zdarzają się jednak sytuacje, w których dziecko ma zatkany nos przez wiele miesięcy. Może temu towarzyszyć ropny katar. Problemy tego rodzaju sprzyjają infekcjom, bo docierające do organizmu powietrze nie jest prawidłowo oczyszczane.
Jeśli zatem przedszkolak katar ma niemal nieustannie, warto skonsultować się z laryngologiem. Przyczyną takiego stanu rzeczy mogą być wrodzone defekty w obrębie ujść zatok, skrzywiona przegroda nosowa lub przerośnięty trzeci migdałek. Niektóre z tych problemów wymagają korekty na sali zabiegowej.
5. Sposób na katar
Jeśli dziecko jest przeziębione, a infekcji towarzyszy katar, można mu ulżyć poprzez stosowanie inhalacji z soli fizjologicznej. W przypadku starszych dzieci pomocne okazać się może wdychanie naparu z majeranku, szałwii lub rumianku. Zabieg ten zadziała oczyszczająco i odkażająco, a przy tym udrożni zatkany nos i ułatwi oddychanie.
Ważne jest również odpowiednie nawilżenie pomieszczeń w domu. Istotne jest, by temperatura w mieszkaniu oscylowała wokół 19-20 stopni Celsjusza. Im chłodniej, tym dziecku lepiej się będzie oddychać.
Nos należy też regularnie oczyszczać z zalegającej w nim wydzieliny.
Katar trwać może kilka dni lub kilka tygodni. Wszystko zależy od jego charakteru i czynnika, który go wywołał.
