Choroby migdałków
Choroby migdałków u dzieci to najczęściej ostre lub przewlekłe zapalenie lub przerost narządu. Główne ich przyczyny to infekcja bakteryjna lub wirusowa. Najczęściej towarzyszące im objawy to ból gardła, powiększenie węzłów chłonnych. W zależności od choroby stosowane jest odpowiednie leczenie farmakologiczne, tonsillektomia lub tonsillotomia. Nie należy lekceważyć chorób migdałków, bowiem mogą doprowadzić do ciężkich powikłań.
1. Najczęstsze choroby migdałków
Migdałki podniebienne zbudowane są z tkanki limfatycznej i znajdują się na granicy jamy ustnej i gardła. Należą do systemu odpornościowego.
Ich zadaniem jest rozpoznawanie i zwalczanie wnikających do organizmu drobnoustrojów - bakterii, wirusów, grzybów, a także zanieczyszczeń, alergenów i innych szkodliwych patogenów, jak również przekazywanie informacji o tych czynnikach innym częściom układu odpornościowego.
Do najczęściej występujących chorób migdałków dzieci zalicza się ich przerost oraz zapalenie migdałków.
Ostre zapalenie migdałków, inaczej zwane anginą, objawia się zaczerwienieniem i obrzękiem migdałków oraz występowaniem białego nalotu na ich powierzchni.
Inne objawy towarzyszące to:
- ból gardła,
- trudności w połykaniu,
- gorączka do 40 stopni Celsjusza,
- dreszcze,
- bóle głowy,
- powiększone węzły chłonne szyjne i podjęzykowe.
Przyczyną zapalenia migdałków jest infekcja bakteryjna lub wirusowa. Angina nie może być lekceważona, bowiem nieleczona może doprowadzić do ciężkich powikłań, m.in. ropnia okołomigdałkowego.
Ropień okołomigdałkowy to gromadzenie się substancji ropnej między migdałkiem a jego torebką. Objawy ropnia to silny, jednostronny ból, który promieniuje do ucha, szczękościsk oraz gwałtowny wzrost temperatury ciała.
Przewlekłe zapalenie migdałków charakteryzuje się mniejszym nasileniem objawów, bez gorączki. Płynna lub gęsta treść ropna, tzw. kaszowata, widoczna jest na powierzchni migdałków w postaci białych lub żółto-białych złogów, które utrzymuje się przez dłuższy czas.
Migdałki są zazwyczaj powiększone, tkanki wokół migdałków są zaczerwienione. Niebezpieczne jest, gdy wynika z zakażenia bakterią paciorkowcem Steptococcus pyogenes. W wyniku którego może dojść do uszkodzenia różnych narządów.
Choroby migdałków mogą powodować problemy ze snem, tj. chrapanie, zespół snu z bezdechami. Innym symptomem istniejących chorób migdałków jest nieprzyjemny zapach z ust, tzw. halitoza. Jest to wynikiem zalegania w głębokich i wąskich częściach migdałków resztek pokarmów, komórek nabłonka czy bakterii.
2. Leczenie chorób migdałków
Ostre zapalenie migdałków leczy się dosyć łatwo. Gdy stan zapalny wywołany jest infekcją wirusową zalecane jest zażywanie leków przeciwbólowych, lub domowe sposoby, jak płukanie gardła wodą z solą. W tym wypadku jest to leczenie tylko objawowe.
Angina wywołana zakażeniem bakteryjnym leczona jest poprzez przyjmowanie antybiotyków. W przypadku, gdy pojawia się ropień okołomigdałkowy niezbędna jest interwencja chirurgiczna laryngologa, polegająca na nacięciu ropnia i opróżnieniu przestrzeni z substancji ropnej.
W przypadku, gdy dochodzi do częstych nawrotów anginy lub ropnia okołomigdałkowego, jest to wskazanie do wykonania zabiegu tonsillektomii – usunięcie migdałków.
Gdy podejrzewane jest zakażenie paciorkowcem wykonywany jest test ASO, tj. odczyn antystreptolizynowy, w którym badany jest poziom przeciwciał skierowanych przeciwko streptolizynie O. Podwyższony ich poziom świadczy o zapaleniu migdałków wywołanym zakażeniem paciorkowcem. Taki stan jest wskazaniem do tonsillektomii.
Gdy pojawia się powiększenie migdałków u dzieci bez objawów zapalnych wykonywany jest inny zabieg - tonsillotomia. Polega on na zmniejszeniu migdałków.