Bradykardia płodu. Przyczyny, diagnostyka
Bradykardia płodu oznacza, że akcja serca płodu jest zbyt wolna. Zaburzenia rytmu serca płodu wymagają specjalistycznych badań, a przede wszystkim kardiotokografii, czyli połączenia badania kardiograficznego i tokografii. Bradykardia pojawia się u płodu także po zabiegu diagnostycznym polegającym na pobraniu krwi pępowinowej do dalszych badań. Zaburzenia rytmu serca płodu to także arytmia, trachykardia, skurcze dodatkowe i zaburzenia przewodzenia.
1. Jakie jest prawidłowe tętno płodu?
Do szóstego tygodnia rozwoju płodu za bradykardię uznaje się tętno poniżej 100 uderzeń na minutę. Między szóstym a siódmym tygodniem już tętno poniżej 120 uderzeń na minutę jest uznawane za stan patologiczny i zbyt wolną akcję serca u płodu. Powyżej czternastego tygodnia rozwoju płodu prawidłowe bicie serca powinno mieścić się między 110-150 uderzeń na minutę. Każde zaburzenie rytmu serca płodu, zarówno bradykardia, jak i trachykardia (zbyt szybkie tętno), musi być diagnozowane za pomocą specjalistycznych badań.
2. Przyczyny bradykardii płodu
Bradykardia przewlekła płodu najczęściej wynika z nieprawidłowości rozwojowych płodu i różnego rodzaju wad genetycznych. Bradykardia często pojawia się u dzieci, które cierpią na trisomię 18 pary chromosomów (czyli zespół Edwardsa).
Wady serca, które powodują bradykardię, powinny być jak najszybciej zdiagnozowane za pomocą KTG (kardiotokografii) lub echokardiografii.
Obniżenie tętna płodu pojawia się także po zabiegu diagnostycznym o nazwie kordocenteza (w skrócie PUBS, od angielskiego percutaneous umbilical cord blood sampling).
Jest to pobranie za pomocą igły punkcyjnej krwi pępowinowej, którą można następnie przebadać w kierunku choroby hemolitycznej (konfliktu serologicznego), anemii, infekcji wewnątrzmacicznej lub wad genetycznych. Jest to zabieg przeprowadzany pod kontrolą USG, w celu zminimalizowania ryzyka powikłań. Nadal jednak jest to badanie inwazyjne i przeprowadzane tylko, jeśli istnieje taka konieczność.
Inną przyczyną bradykardii jest niedotlenienie. Może być ono wynikiem zaciśnięcia się pępowiny lub owinięcia jej na szyi płodu. Tętno płodu spada także w przypadku innych powikłań ciąży, takich jak przedwczesna akcja skurczowa macicy.
Niskie tętno płodu może wynikać także ze zbyt niskiego ciśnienia krwi matki i niska temperatur jej ciała, ale jego przyczyną mogą być również zbyt silne skurcze macicy i niewydolność łożyska.
Niezbyt silna bradykardia u płodu jest także stanem fizjologicznym, który pojawia się w niektórych przypadkach podczas rodzenia się główki. Dzieje się tak ze względu na ucisk na główkę dziecka, który wywołuje odruch zwalniający tętno płodu.
3. Diagnostyka przyczyn bradykardii
Aby zdiagnozować, co powoduje bradykardię u płodu, wykonuje się przede wszystkim wspomniane już badanie KTG. Stosowane jest także badanie o nazwie magnetokardiografia, czyli badanie czynności elektrycznej serca płodu.
Przydatne jest także EKG płodu. USG może być także źródłem informacji o stanie serca płodu i jego ewentualnych wadach. W przypadku ostrej bradykardii płodu, niereagującej na leczenie, może być konieczne nawet cesarskie cięcie.
