27 tydzień ciąży - zmiany w organizmie, proces ciąży, rozwój dziecka

Mija 27 tydzień ciąży. Kończy się drugi trymestr ciąży i powoli zaczyna ostatni, trzeci trymestr. Od tej pory rozwój dziecka będzie polegał na szybkim przyroście masy i dojrzewaniu poszczególnych narządów i układów, tak by mogły podjąć samodzielną pracę po narodzinach. Dziecko wygląda prawie tak, jak będzie wyglądać zaraz po urodzeniu – jest jedynie jeszcze wyraźnie mniejsze. Jaka jest waga dziecka w 27 tygodniu ciąży? Jakie dolegliwości odczuwa przyszła mama?

1. Rozwój dziecka w 27 tygodniu ciąży

W 27 tygodniu ciąży waga dziecka znacznie wzrasta. Zwiększa się ilość tkanki tłuszczowej, choć najwięcej jej przybędzie dopiero w ostatnim miesiącu ciąży. Następuje dalsze magazynowanie potrzebnych po urodzeniu składników.

Dziecko pije około litra płynu owodniowego dziennie, z którego trawi głównie cukry, co dostarcza mu około 15% zapotrzebowania odżywczego. Dziecko najprawdopodobniej potrafi otwierać oczy i doskonale rozpoznaje intensywność światła. Jeśli jest zbyt silne, potrafi się już od niego odwrócić.

W 27 tygodniu ciąży dziecko posiada już właściwe owłosienie twarzy – rzęsy i brwi. Rosną mu już włosy na głowie, stając się dłuższymi z każdym dniem. Długość włosów w momencie narodzin jest sprawą indywidualną – niektóre dzieci mają je dość długie, a inne rodzą się prawie łyse.

Zobacz film: "Jak twój maluszek rozwija się w brzuchu?"

W dalszym ciągu bardzo szybko rozwija się i przyrasta mózg. Dziecko przygotowuje się nie tylko do kontrolowania swojego ciała, narządów zmysłów, ale również do intensywnej nauki i poznawania otaczającego go świata, na którym spędzi resztę swojego życia. Dziecko już dobrze słyszy – z pewnością rozpoznaje twój głos oraz głosy osób, z którymi przebywasz na co dzień. Mów do niego dużo i czule.

Mniej więcej w tym okresie zaczyna intensywnie rozwijać się siatkówka w oczach i dziecko powoli otwiera powieki. Możliwe, że dziecko widzi już światło, a nawet rozpoznaje jego intensywność i potrafi się odwrócić od zbyt jaskrawego źródła światła – jednak nie obawiaj się, do macicy światło nie dociera i nie zakłóca spokoju malucha.

Jeśli dziecko urodziłoby się w tym tygodniu, to miałoby aż 80% szans na przeżycie, jednak ominięcie poważnych komplikacji i powikłań wcześniactwa wciąż byłoby trudne.

Tabela. Szacowane, średnie wymiary płodu w 27 tygodniu ciąży. Opis skróŧów zastosowanych w tabeli znajdziesz w artykule Biometryczne wymiary płodu.

Wymiar (mm)	Średnia	5 centyl	95 centyl
CHL	340	311	369
BPD	68	60	76
OFD	86	79	93
HC	253	236	269
AC	220	199	241
FL	50	46	55
Masa (g)	1050	826	1274

2. Jakie zmiany w organizmie zachodzą w 27 tygodniu ciąży?

Dziecko w 27 tygodniu ciąży będzie kopać i przemieszczać się mocniej niż kiedykolwiek wcześniej. Naciesz się tą jego aktywnością, gdyż wkrótce, na skutek zmniejszającej się ilości miejsca w macicy, jego ruchy uspokoją się.

27 tydzień to umowny początek trzeciego, ostatniego trymestru. Z czasem powracać zaczną koszmary końca pierwszego trymestru, tj. ciągłe zmęczenie i częste oddawanie moczu.

O ile wcześniej objawy te spowodowane były nagłym pojawieniem się ciąży, związanym z tym szokiem dla organizmu i wahaniami poziomu hormonów, to teraz ich przyczyną jest duża macica wewnątrz jamy brzusznej, która swoją masą i zużyciem tlenu powoduje zmęczenie.

Ponadto duży brzuch zapewne zaczyna poważnie przeszkadzać Ci w spaniu, a brak odpowiedniej dawki snu potęguje zmęczenie. Odpoczywaj, kiedy tylko możesz, poproś najbliższych o zastępowanie cię w codziennych, nawet tych najprostszych obowiązkach.

Podobnie duża macica, naciskając na pęcherz, zmniejsza jego objętość i zmusza do częstego oddawania moczu. Nie można zrobić nic, co by zapobiegło temu przykremu objawowi ciąży. Ponadto nacisk macicy na pęcherz powodować może problemy z nietrzymaniem moczu.

Podczas gwałtownego zaśmiania się, kaszlnięcia czy smarkania może dojść do popuszczenia niewielkiej ilości moczu. Dobrym rozwiązaniem będzie noszenie cienkich wkładek higienicznych, które wchłoną niewielką ilość moczu. W zmniejszeniu ryzyka wystąpienia nietrzymania moczu pomóc mogą ćwiczenia mięśni Kegla.

Na tym etapie ciąży musisz więc pogodzić się z częstymi wizytami w toalecie i możliwością niewielkiego nietrzymania moczu. Jednocześnie nie wolno ograniczać spożywania napojów, gdyż nawet niewielkie odwodnienie nie tylko może być groźne dla dziecka, ale będzie zaostrzać inne niechciane objawy ciąży.

W trzecim trymestrze skurcze Braxtona-Hicksa staną się w większości przypadków codziennością. Z pewnością nauczyłaś się już je rozpoznawać i nie wpędzają cię w panikę za każdym razem.

Z czasem będą one coraz silniejsze, tak że możesz mieć trudności z rozróżnieniem ich od czynności porodowej. W razie wątpliwości nie zwlekaj i udaj się na ginekologiczną izbę przyjęć.

Innym nieprzyjemnym objawem ciąży, który pojawi się w 27 tygodniu ciąży mogą być hemoroidy. Hemoroidy to żylaki odbytu. Objawiać się będą swędzeniem lub pieczeniem w okolicy odbytu, bolesnym wypróżnianiem oraz krwawieniem w czasie wypróżniania.

Główną przyczyną powstawania żylaków w ciąży jest ucisk ciężarnej macicy na żyły oraz zwiększony poziom progesteronu, który rozluźnia mięśniówkę żył, i spowolnienie krążenia w ich obrębie. We wcześniejszej fazie ciąży miały prawo zacząć się tworzyć żylaki na nogach.

Obecnie, na skutek dodatkowego ucisku macicy na jelita oraz naczynia krwionośne, które zaopatrują w krew jelito grube, dochodzi do mechanicznego upośledzenia odpływu krwi z ich obrębu, skutkując pojawieniem się hemoroidów.

Dodatkowo przebieg hemoroidów pogarszają zaparcia – wysiłek wkładany w wypróżnianie przy zaparciu powoduje nasilenie się objawów hemoroidów.

W ciąży powinnaś jeść pokarmy zawierające dużo błonnika, rozwalniające (owoce, warzywa) i pić dużo, co w dalszym stopniu rozwodni stolec.Nie powinnaś też opóźniać momentu wypróżnienia – jeśli wzywa potrzeba, należy jak najszybciej udać się do toalety. Dolegliwości związane z hemoroidami powinny ustąpić samoistnie do kilku miesięcy po porodzie.

W dalszym ciągu będziesz cierpieć z powodu naciągającej się skóry na brzuchu – pojawiać się będą rozstępy, a skóra może dość nieprzyjemnie swędzieć. Oprócz zmęczenia możesz mieć częste bóle głowy.

Ucisk macicy będzie też powodował nieprzyjemności ze strony układu pokarmowego – zgagę, niestrawność, wzdęcia i zaparcia. Podobnie jak w poprzednich tygodniach, powinnaś kontrolować ciśnienie tętnicze krwi, szczególnie jeśli doświadczasz bólu głowy czy swędzenia dłoni lub twarzy.

3. 27 tydzień ciąży - proces ciąży

27 tydzień ciąży - który to miesiąc? Jest to pierwszy tydzień 7 miesiąca. Okres na przełomie drugiego i trzeciego trymestru jest czasem największej aktywności ruchowej płodu.

Dziecko jest już silne, porusza się w skoordynowany sposób, a jednocześnie nie jest jeszcze na tyle duże i masywne, by jego ruchy były dobrze wyczuwalne przez mamę, a nawet widoczne gołym okiem na powierzchni jej brzucha.

W miarę dalszego wzrostu dziecka i nabierania masy, przestanie być ono tak ruchliwe – będzie miało mniej miejsca w macicy, a energię wykorzystywać będzie do rozwoju ochronnej warstwy tkanki tłuszczowej i dalszego nabierania ciała.

W tym okresie wytwarza się szczególnie silna zażyłość pomiędzy mamą i dzieckiem, które nie tylko się rusza, ale potrafi już wchodzić w interakcję ze środowiskiem zewnętrznym, w tym głosem mamy.

Delikatnie uciskając brzuch i mówiąc do dziecka, możesz je skłonić do wspólnej zabawy. Uważaj tylko, by nie robić tego zbyt intensywnie, tak by nie wystraszyć dziecka. Głaskanie brzucha jest również zdecydowanie przeciwwskazane w przypadku zagrożenia porodem przedwczesnym.

Ruchy płodu w 27 tygodniu ciąży są szczególnie intensywne i dobrze wyczuwalne. Obserwacja ruchów płodu jest jedną z metod określających, czy dziecko ma prawidłowe warunki do życia i rozwoju.

Jeśli wydaje się, że dziecko nie porusza się lub ruchów jest zbyt mało, należy się wygodnie położyć, zrelaksować i policzyć ilość odczuwanych ruchów – w ciągu godziny powinno być ich więcej niż pięć.

Jeśli jest ich mniej, należy zjeść posiłek i poobserwować kolejną godzinę. Jeśli jest ich nadal mniej niż dziesięć lub dziecko nie wykazuje aktywności, należy niezwłocznie udać się do lekarza.

Podobnie nagłe zwiększenie intensywności i częstości ruchów dziecka może świadczyć o przeżywanym przezeń stresie, co również powinno prowadzić do niezwłocznej wizyty w lekarskim gabinecie.

W tym tygodniu rozwoju prenatalnego dziecka zachowanie płodu może być kategoryzowane w zależności od rodzaju aktywności układu nerwowego. O ile już w okolicach 20-22 tygodnia ciąży można wyróżnić okresy większej (zwykle wieczorem) i mniejszej (zwykle rano) aktywności dziecka, to teraz nabierają one już cech stanów behawioralnych. Na stan zachowania dziecka składa się określona kombinacja fizjologicznych i reakcyjnych czynników.

Rozróżnić już można cztery stany dziecka opisujące jego zachowanie płodowe: głęboki i regularny sen, aktywny sen, spokojne czuwanie, aktywne czuwanie. Każdy stan wyznaczają trzy wskaźniki: specyficzny rytm pracy serca, charakterystyczne ruchy ciała oraz obecność lub brak ruchów gałek ocznych.

Co ciekawe, rytm aktywności dobowej dziecka zostanie zachowany po porodzie i dziecko będzie wykazywało wzmożoną aktywność czy głęboki sen o tych samych porach co teraz.

Tabela. Stany aktywności płodu według Nijhuis (1992).

| Stan aktywności | Tętno (uderzenia na min) | Poruszanie powiekami | Wyczuwalne ruchy płodu | | Głęboki sen | Regularne 120-130 | Nie | Nie | | Aktywny sen | Nieregularne, zwykle ok. 140, ale skacze do 160 | Tak | Tak | | Spokojne czuwanie | Regularne 160 | Tak | Nie | | Aktywne czuwanie | Nieregularne, waha się od 140 do 180 | Tak | Tak |

Na tym etapie ciąży będziesz już znać rytm aktywności swojego dziecka. Pozwoli ci to na dostosowanie własnych działań. W ten sposób będziecie harmonijnie współistnieć i łatwiej będzie przejść przez nadchodzące ostatnie tygodnie ciąży.

Źródła:Nijhuis, Jan G. (ed.), Fetal behaviour: Developmental and perinatal aspects, Oxford University Press, 1992