Kremy z filtrem przeciwsłonecznym dla dzieci. Które wybrać?

Kremy z filtrem przeciwsłonecznym kojarzymy najczęściej z latem, kiedy to łatwo znaleźć je na sklepowych półkach. Czy wiesz jednak, że należy je stosować przez cały rok, również zimą? Dlaczego to takie ważne? Jakie są potencjalne konsekwencje niechronienia skóry przed słońcem? I jak działa filtr przeciwsłoneczny? Wyjaśniamy.

1. Kremy z filtrem przeciwsłonecznym. Czym są?

1.1. Dlaczego ochrona przeciwsłoneczna jest istotna dla zdrowia skóry?

Z jednej strony wiele mówi się o pozytywnym wpływie słońca na nasze samopoczucie i wskazuje na syntezę witaminy D na skórze. Z drugiej jednak specjaliści ostrzegają: skórę trzeba chronić przed promieniowaniem ultrafioletowym, bo w krótszej perspektywie prowadzi do zaczerwienienia skóry i powstania opalenizny (która jest mechanizmem obronnym organizmu), a w dłużej przyczynia się do szybszego fotostarzenia się skóry oraz stymuluje rozwój procesów nowotworowych.

Ochrona przed słońcem jest zatem konieczna i powinna dotyczyć wszystkich grup wiekowych. W tym celu podstawą jest stosowanie odpowiednich kosmetyków.

2. Jaka jest różnica między filtrami chemicznymi a fizycznymi w kremach przeciwsłonecznych?

Wiesz już, jakie są korzyści wynikające z używania kremów z filtrem przeciwsłonecznym. Teraz przyjrzymy się bliżej samym preparatom.

Kremy z filtrem SPF mogą zawierać filtry fizyczne i chemiczne. Działanie pierwszych z nich polega głównie na zjawisku odbijania lub rozpraszania promieni słonecznych. Są to najczęściej barwne pigmenty o wielkości cząstek 200-300 µm (pozostawiają na powierzchni skóry białą warstwę) oraz pigmenty mikronizowane o wielkości cząstek poniżej 100 nm, np. ditlenek tytanu (TiO2) i tlenek cynku (ZnO).

Kremy z filtrem fizycznym są zalecane do skóry nadwrażliwej, delikatnej, a nawet ze skłonnością do alergii czy skór atopowych. Nie wnikają w głąb skóry, odbijają i rozpraszają promienie zarówno UVA, jak i UVB.

Z kolei filtry chemiczne wykazują zdolność absorbowania promieni słonecznych. Pochłaniają energię światła słonecznego, zamieniając ją w energię cieplną. Są to związki, które należą do różnych grup związków organicznych. Do najpopularniejszych należą: pochodne kwasu paraaminobenzoesowego (PABA; wycofany ze względu na jego działanie fototoksyczne), pochodne kwasu cynamonowego, benzofenony, pochodne kwasu salicylowego, pochodne kwasu p-metoksycynamonowego oraz pochodne kamfory.

Filtry w kremach przeciwsłonecznych powinny działać wyłącznie na powierzchni skóry (nie mogą przenikać do krążenia ogólnego).

2.1. Jakie są składniki aktywne w kremach z filtrem przeciwsłonecznym?

Podstawowym składnikiem są filtry UV, jednak towarzyszą im nierzadko składniki pochodzenia naturalnego, które posiadają zdolność pochłaniania promieniowania UV. W kremach znajdziemy też przeciwutleniacze, które neutralizują wolne rodniki, odpowiedzialne za uszkodzenia skóry.

3. Jakie jest zalecane SPF (faktor ochrony przeciwsłonecznej) dla różnych rodzajów skóry?

Sama informacja, czy mamy do czynienia z filtrem fizycznym czy chemicznym, to za mało. Potrzeba jeszcze, by kosmetyk miał określony wskaźnik ochrony przeciwsłonecznej SPF (sun protective factor).

Jest to współczynnik określający miarę czasu, w ciągu którego krem chroni skórę przed wystąpieniem rumienia lub zaczerwienienia skóry w wyniku oddziaływania promieniowania UVB w stosunku do czasu, po jakim mógłby pojawić się rumień lub zaczerwienienie na skórze pozbawionej takiej ochrony.

Warto też wiedzieć, że im większa wartość wskaźników, tym większa ochrona skóry (w Polsce maksymalny współczynnik SPF deklarowany na kosmetykach wynosi 50).

Wybór kremu z filtrem SPF powinien obejmować określony fototyp skóry [klasyfikacja Thomas'a Fitzpatrick'a]:

• Fototyp I (celtycki) – karnacja bardzo jasna, liczne piegi na twarzy i ciele, włosy – jasny blond lub rude, oznaczenie współczynnika ochrony: 50+
• Fototyp II (północnoeuropejski) – karnacja jasna, możliwe piegi, włosy – jasny i ciemny blond, oznaczenie współczynnika ochrony: 30-50
• Fototyp III (środkowoeuropejski) – karnacja lekko śniada (cera oliwkowa), rzadko piegi, włosy – ciemny blond, brązowe, oznaczenie współczynnika ochrony: 15-30
• Fototyp IV (południowoeuropejski) – karnacja śniada/ oliwkowa, możliwe pieprzyki, włosy – bardzo ciemny blond, brązowe, czarne, oznaczenie współczynnika ochrony: 6-15
• Fototyp V (występujący u rasy żółtej, rdzennych Amerykanów i Arabów) – karnacja brązowa i żółta, włosy ciemny brąz, oznaczenie współczynnika ochrony: 6
• Fototyp VI (typowy dla krajów afrykańskich, rdzenni Australijczycy) – karnacja ciemno brązowa, czarna, włosy czarne, oznaczenie współczynnika ochrony: 6

4. Czy kremy z filtrem przeciwsłonecznym są bezpieczne dla dzieci?

Dobrze dobrany krem z filtrem jest bezpieczny dla dzieci i zapewnia ochronę przed poparzeniami słonecznymi, na które dzieci są szczególnie narażone. Ich skóra jest cienka i ma mniejszą zawartość melaniny. Wykazuje też zwiększoną utratę wody z naskórka i niedojrzałość immunologiczną, przez co promienie UV zdecydowanie głębiej przenikają do skóry.

Stąd zalecana wartość SPF produktu do ochrony przeciwsłonecznej dla dzieci wynosi co najmniej 30, jednak u niemowląt, dzieci z jasnym fototypem lub skórą atopową powinny być stosowane preparaty z SPF 50+.

Warto też pamiętać, że u dzieci przed ukończeniem 6. miesiąca życia należy unikać bezpośredniej ekspozycji na słońce, a powyżej 6. miesiąca życia zaleca się przebywanie w cieniu i stosowanie na całą skórę preparatów ochronnych z filtrami UVB/UVA z SPF 30.

5. Jakie są najlepsze praktyki ochrony przeciwsłonecznej, oprócz używania kremów?

W celu ochrony przeciwsłonecznej zaleca się:

• odzież ochronną z materiału mającego współczynnik ochrony przed UVR (ultraviolet protection factor – UPF) przynajmniej 40, a transmisja UVA musi wynosić poniżej 5%,
• okulary przeciwsłoneczne (również dla dzieci) z szerokimi oprawkami zachodzącymi na skroń,
• noszenie kapelusza z szerokim rondem, daszkiem, a w przypadku małych dzieci również z ochroną karku,
• unikania nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne, szczególnie w godzinach 10.00–16.00,
• prawidłowa aplikacja kremów przeciwsłonecznych.

6. Jak często i w jaki sposób powinno się stosować kremy z filtrem przeciwsłonecznym?

Krem zaleca się nakładać na skórę odkrytą, jak i przykrytą ubraniem. Jego pierwsza aplikacja powinna odbyć się 15–30 min przed wyjściem. Nakładanie preparatu z filtrem należy powtarzać co 2 h, zawsze po kąpieli, spoceniu i wytarciu skóry ręcznikiem.