Umowa o pracę na zastępstwo a ciąża pracownicy
Umowa o pracę na zastępstwo jest umową na czas określony, co wiąże się z ograniczonymi prawami pracowniczymi. Dotyczy to także kobiet w ciąży, które nie mogą się cieszyć tak wieloma przywilejami prawa pracy jak ciężarne zatrudnione na umowę o pracę. Najważniejszym z nich jest brak obowiązku zatrudnienia kobiety na okres do dnia porodu. Oznacza to, że pracodawca zatrudniający kobietę na umowę o zastępstwo, która zaszła w ciążę, może zwolnić ją wraz z wygaśnięciem umowy.
1. Umowa o pracę na zastępstwo
Na początku warto przypomnieć, czym charakteryzuje się umowa o pracę na zastępstwo. Po pierwsze, trzeba powiedzieć, że jest to umowa na czas określony, którą zawiera się, by zastąpić danego pracownika, który musiał przerwać pracę z uzasadnionych powodów, np. choroby czy ciąży.
Taką umowę o pracę zawiera się na czas tymczasowej nieobecności w pracy pracownika zatrudnionego na umowę o pracę. Osoba zatrudniona na zastępstwo ma prawo do świadczeń zdrowotnych i ubezpieczenia społecznego, które opłaca jej pracodawca.
Jeśli chodzi o wynagrodzenie, to wynika ono z warunków umowy, ale nie musi być takie samo, jak pracownika, który odszedł na zwolnienie. W przypadku umowy o pracę rozwiązanie następuje zazwyczaj automatycznie w dniu, który został wcześniej ustalony.
Sformułowanie nie musi dotyczyć konkretnego dnia, ale być bardziej ogólne, takie jak np. „na czas urlopu wychowawczego danej osoby”. Szczegółowe warunki rozwiązania umowy ustala się jednak podczas jej zawierania, gdyż wtedy dokładnie wyjaśniona zostaje ta kwestia.
2. Ciąża a umowa na zastępstwo
Pracownica w ciąży, która jest zatrudniona na umowę o pracę, może liczyć na szereg przywilejów ze strony pracodawcy. Najważniejsze z nich gwarantują kobiecie, że pracodawca nie rozwiąże z nią umowy w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego.
Przywilej ten dotyczy także ewentualnego wymówienia, jakie pojawiło się, gdy kobieta była w ciąży, a jeszcze o tym nie wiedziała i nie poinformowała swojego pracodawcy. Niestety większość tych przywilejów nie dotyczy kobiety, która była zatrudniona na zastępstwo.
Zgodnie z przepisami umowa na zastępstwo, która rozwiązywałaby się po 3. miesiącu ciąży, nie jest przedłużana do dnia porodu i wygasa w momencie powrotu zastępowanego pracownika. W opinii Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej takie rozwiązanie wypaczałoby sens umowy, która odgórnie została zawarta na ustalony czas.
3. Umowa na czas określony w ciąży
W lepszej sytuacji niż ciężarne zatrudnione na zastępstwo są ciężarne, które posiadają umowę na czas określony, na czas wykonania danej pracy lub na okres próbny, który byłby dłuższy niż miesiąc. W takich przypadkach na pracodawcy spoczywa obowiązek przedłużenia zatrudnienia, które wygasałoby po 3. miesiącu ciąży.
Oczywiście pracodawca ma prawo rozwiązać umowę w sytuacjach analogicznych, jak w przypadku umowy o pracę, czyli w przypadku likwidacji firmy lub zwolnień uprawomocnionych ustawą z 13 marca 2003 roku. Pracodawca jest także zobligowany do zmiany godzin pracy pracownicy, jeśli pracuje ona w godzinach nocnych lub zmienić jej warunki pracy, jeśli są one szkodliwe dla zdrowia jej lub dziecka.
Możliwe jest także ograniczenie godzin pracy kobiety ciężarnej oraz zwolnienie jej na zlecone przez lekarza badania.
Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu: Umowa na zastępstwo a ciąża. Co powinnaś o niej wiedzieć?