Ryż brązowy w diecie dziecka

Ryż brązowy to najbardziej wartościowa odmiana ryżu pod względem odżywczym. Stanowi źródło witamin z grupy B, magnezu i błonnika. Sprawdzamy, jakie są właściwości odżywcze brązowego ryżu, jakie są zalety jedzenia brązowego ryżu oraz jak podawać brązowy ryż.

1. Co to jest brązowy ryż?

Ryż to jedno z najcenniejszych zbóż na świecie – zajmuje trzecie miejsce pod względem produkcji. Stanowi też podstawowy składnik pokarmowy milionów ludzi (głównie zamieszkujących Azję i Afrykę).

Odmian ryżu jest bardzo dużo. Ze względu na wymagania konsumpcyjne dzieli się go na twardy i miękki oraz krótko-, średnio- i długoziarnisty (np. basmati).

Biorąc pod uwagę kolor, wyróżnia się ryż:

• biały (pozbawiany łupiny, otrąb i zarodka),
• czarny (niełuskany, jego barwa po gotowaniu zmienia się z czarnej w fioletową),
• brązowy,
• czerwony,
• żółty (według chińskiej legendy używano go do produkcji zaprawy przy budowie muru chińskiego),
• zielony.

2. Jak powstaje brązowy ryż?

Ziarno ryżu składa się z łuski, otrąb i białego ryżu. Po usunięciu pierwszej warstwy (łuszczyny) otrzymuje się ryż brązowy. Jest on zatem mniej przetworzony od ryżu białego, ale też twardszy i wolniej się gotuje. W procesie produkcji nie jest obłuszczany i polerowany. W porównaniu do białej odmiany zawiera jednak więcej składników odżywczych.

2.1. Ryż brązowy: wartości odżywcze

Ryż jest bogatym źródłem skrobi, białka, soli mineralnych, witamin i błonnika pokarmowego. Jego brązowa odmiana w porównaniu do białej zawiera więcej witamin z grupy B, magnezu i żelaza, a także cynku i fosforu. Stanowi też ważne źródło węglowodanów.

2.2. Ryż brązowy: indeks glikemiczny

Indeks glikemiczny brązowego ryżu (50-55) jest niższy niż ryżu białego (62). Jego spożycie nie spowoduje zatem gwałtownego wzrostu poziomu glukozy.

Jest też zbożem naturalnie bezglutenowym. Mogą zatem po niego sięgać osoby z celiakią, alergią na gluten i nietolerancją glutenu.

3. Ryż brązowy – właściwości

• spożycie brązowego ryżu podnosi poziom antyoksydantów,
• jest odpowiedni dla osób z cukrzycą i insulinoopornością (zapobiega gwałtownemu wzrostowi poziomu glukozy we krwi po jedzeniu),
• odpowiedni dla małych dzieci (sprawdza się w metodzie BLW),
• sprzyja obniżeniu poziomu cholesterolu we krwi,
• na dłużej pozostawia uczucie sytości,
• dobry dla osób na diecie i sportowców,
• ma potencjał przeciwzapalny i przeciwnowotworowy (dzięki dużej zawartości błonnika pokarmowego reguluje wypróżnianie, przez co zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworu jelita grubego).

4. Ryż brązowy: gotowanie

A jak gotować brązowy ryż? Czy tak samo jak jego białą odmianę? W tym przypadku trzeba uzbroić się w cierpliwość, bo ryż brązowy wymaga nieco więcej czasu na przygotowanie.

Ryż brązowy gotuje się bezpośrednio w wodzie w proporcji 1:2 (1 szklanka ryżu + 2 szklanki wody). Jeśli jest porcjowany, koniecznie trzeba wyjąć go z foliowych worków.

5. Przepisy dla dzieci z brązowym ryżem

Ryż brązowy w diecie dziecka można podawać wszędzie tam, gdzie występuje ryż biały. Idealnie komponuje się z warzywami, ale smakuje też na słodko, np. z rodzynkami, żurawiną i jabłkiem albo z truskawkami.

Pamiętajmy jednak, by nie podawać dziecku ryżu codziennie. Dieta powinna być urozmaicona, ponadto w ryż nierzadko jest zanieczyszczony arsenem (występuje w nim w formie nieorganicznej o właściwościach rakotwórczych). Pierwiastek ten zwiększa też ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu i nadciśnienia tętniczego.

Jego obecność w ziarnach można zminimalizować, płukając ryż (przed i po gotowaniu), a także gotując w dużej ilości wody (np. w stosunku 1:5).