Ciąża zaśniadowa
Ciąża zaśniadowa to rodzaj ciążowej choroby trofoblastycznej. Powstaje w wyniku nieprawidłowego zapłodnienia komórki jajowej, która implantuje i szybko rozrasta się w macicy. Dzieje się tak, gdy jądro komórki jajowej jest albo zagubione, albo nieaktywne, jest ona po prostu pusta. Plemnik powiela się, ponieważ w jaju zabrakło informacji genetycznej. Zwykle w przypadku takiej ciąży nie ma płodu, łożyska, płynu owodniowego ani membran.
W macicy pęcherzyki wypełnione płynem szybko rosną, co może powodować, że narząd wydaje się zbyt mocno powiększony niż powinien być przy zakładanym wieku ciąży. Ponieważ nie ma łożyska, można zaobserwować krwawienie do jamy macicy lub krwawienie z pochwy.
1. Rodzaje ciąży zaśniadowej
- zaśniad całkowity – wtedy całe łożysko jest nieprawidłowe i wzrasta bardzo szybko. Nie ma rozwijającego się płodu podczas tej ciąży. Podczas niej jeden plemnik wnika do komórki jajowej, ale tylko połowa potrzebnych chromosomów jest obecna i płód nie rozwija się.
- zaśniad niekompletny – w tym przypadku część łożyska rozwija się normalnie. Może pojawić się płód, ale jest on genetycznie nieprawidłowo ukształtowany i nie może przeżyć poza łonem matki. Następuje to wtedy gdy dwa plemniki wnikną do komórki jajowej i zamiast tworzyć bliźnięta, wykształcają zaburzony płód.
2. Przyczyny ciąży zaśniadowej
- wiek – ryzyko wystapienia tego typu ciąży rośnie u kobiet powyżej 35. roku życia,
- wcześniejsze wystąpienie ciąż zaśniadowych,
- nieprawidłowości owulacji,
- poronienia,
- dieta w ciąży: uboga w karoten,
- mieszkanie w określonej strefie geograficznej – szczególnie w Południowo-Wschodniej Azji i Meksyku.
3. Objawy ciąży zaśniadowej
- wzmożone wymioty lub mdłości,
- krwawienie w ciąży - z pochwy,
- podwyższony poziom hCG,
- gwałtowne powiększenie macicy,
- brak ruchów płodu,
- nadczynność tarczycy.
Ponieważ niewiele wiadomo dlaczego i jak rozwija się ciąża zaśniadowia, trudno jest temu zapobiec. Jednakże prawidłowa dieta może zmniejszyć ryzyko rozwoju takiej ciąży, jak i innych komplikacji.
W większości przypadków dochodzi do samoistnego zakończenia ciąży zaśniadowej. Jeśli organizm kobiety wydali tkanki, które będą przypomniały winogrono, można wtedy podejrzewać ciążę zaśniadowi. Poza tym badanie USG jest również przydatne w postawieniu diagnozy – charakterystyczny jest obraz zamieci śnieżnej, a gwałtowny wzrost hCG jest wskazaniem do dalszej diagnostyki.
Jeśli ciąża nie zakończyła się samoistnie, usuwa się ją chirurgicznie przez łyżeczkowanie jamy i kanału szyjki macicy, co daje około 80% szans na wyleczenie w przypadku zaśniadu całkowitego i 95% – częściowego. Wszystkie usunięte tkanki poddawane są badaniu histopatologicznemu. Czasami proponowane jest usunięcie macicy u kobiet, które nie planują więcej dzieci.
W trakcie leczenia poziom hCG badany jest kilka razy w tygodniu, później co tydzień, dopóki hormon w czasie ciąży nie osiągnie prawidłowego poziomu przez trzy tygodnie. Następnie kobieta sprawdza poziom hCG co miesiąc przez pół roku, a później co dwa miesiące aż minie rok. Miednica również powinna być zbadana.
4. Leczenie ciąży zaśniadowej
Jeśli poziom hCG opadnie i ponownie podniesie się, oznacza to, że mokroskopijne komórki zaśniadu w ścianie macicy powiększyły się. Komórki te mogą przekształcić się w nowotwór i rozprzestrzenić się na inne organy. Leczenie nowotworów trofoblastu ciążowego zwykle składa się z chemioterapii metatreksatem. Można ją podawać w zastrzykach domięśniowych. Czasami wystarczy tylko jeden zastrzyk, w innych przypadkach potrzeba ich więcej. Niektóre przypadki wymagają włączenia dodatkowych leków.
Gdy istnieje podejrzenie o wystąpienie nowotworu wykonywana jest tomografia komputerowa płuc, brzucha, a także badania krwi. Ponadto bada się poziom hormonu hCG dopóki nie wyniesie on zero. Prawie 100% przypadków jest wyleczalnych.
Kobieta nie powinna zachodzić w ciążę przez rok, gdyż istnieje ryzyko ciąży zagrożonej. Wszelkie metody kontroli urodzeń, z wyjątkiem wkładki wewnątrzmacicznej i pigułek antykoncepcyjnych dopóki poziom hCG nie wróci do normy, są dopuszczalne.
Jeśli wcześniejsza ciąża zaśniadowa zakończyła się bez powikłań, ryzyko jej ponownego wystąpienia wynosi 1-2%. Większość par ma zdrowe dzieci. Medycznie wiele czynników ma wpływ na kolejne poczęcie. Pary, które chcą starać się o dziecko zwykle przechodzą wcześniej badania genetyczne.