Skąd się bierze kolka u niemowlaka?

Głośny, rozdzierający płacz dziecka bez wyraźnej przyczyny, najczęściej zdarzający się popołudniami i wieczorem to znak, że maluszek znalazł się w gronie 26 proc. cierpiących z powodu kolki. Dolegliwość ta jest bardzo uciążliwa zarówno dla dziecka, jak i jego rodziców, którzy często nie wiedzą, jak pomóc.

1. Czym jest kolka niemowlęca?

Kryteria rozpoznania kolki:

• nawracające i długo trwające napady płaczu, grymaszenia lub drażliwości dziecka rozpoczynające się bez uchwytnej przyczyny, którym nie można zapobiec i które są trudne do ukojenia,
• prawidłowy rozwój i wzrastanie dziecka, brak gorączki lub innych chorób,
• objawy pojawiają się i następnie ustępują u dziecka w wieku poniżej 5 miesięcy.

W 80 proc. zaczyna się ona w 2. tygodniu życia dziecka i trwa do 3.–4. miesiąca. Niestety, czasem może przeciągnąć się nawet do 9. miesiąca życia. Naukowcy zaobserwowali związek pomiędzy pierwszym wystąpieniem objawów a ich siłą i długością trwania. Im wcześniej pojawi się kolka, tym ciężej ona przebiega i dłużej trwa.

2. Przyczyny kolki

Zobacz film: "Pomysły na rodzinną aktywność fizyczną"

Odnalezienie powodów dolegliwości spędza sen z powiek lekarzom i specjalistom od wielu lat. Do tej pory nie udało się ustalić jednego głównego czynnika tego stanu.

• Dojrzewający układ pokarmowy

Przypuszcza się, że za występowanie kolki odpowiedzialny jest wciąż jeszcze dojrzewający układ pokarmowy. W czasie ciąży wszystkie składniki pokarmowe maluszek otrzymywał przez pępowinę, więc żołądek i jelita nie musiały brać udziału w ich trawieniu i wchłanianiu. W chwili pierwszego karmienia zaczynają się "uczyć" i przystosowywać do pełnionych przez siebie funkcji.

• Niedojrzały układ nerwowy

Podobnie jak przy układzie pokarmowym, układ nerwowy w chwili przyjścia dziecka na świat również nie jest do końca rozwinięty. W brzuchu mamy ilość bodźców jest ograniczona, a w chwili przyjścia na świat układ nerwowy zderza się z falą najróżniejszych odczuć, z którymi nie potrafi sobie jeszcze w pełni poradzić, co objawia się często nadmierną reakcją nerwów czuciowych.

• Nieodpowiednia technika karmienia

Innym powodem pojawienia się kolki jest nieodpowiednia technika karmienia. Często zdarza się, że dziecko przy tej okazji połyka duże ilości powietrza, które gromadzą się w jelitach, powodując dolegliwości bólowe. W przypadku niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym przyczyną kolki może być zła butelka (np. bez odpowiedniego odpowietrzenia w czasie karmienia, czyli inna niż tzw. "antykolkowa").

• Emocje

Czasami dolegliwość ta może być objawem poważniejszych problemów emocjonalnych malucha. Mówi się, że dziecko jest jak barometr, który pokazuje emocje i uczucia panujące w rodzinie. Napadowy i niedający się ukoić płacz może być efektem częstych kłótni pomiędzy domownikami czy stresu związanego z nadmiarem bodźców.

• Palenie (czynne i bierne) w okresie karmienia piersią

Palenie w czasie karmienia piersią również sprzyja napadom kolek u dziecka. Badacze wykryli u mam, które były narażone na działanie dymu tytoniowego, obecność metabolitów nikotyny w mleku. Związek ten wpływa zaś na perystaltykę jelit i może powodować nasilenie się objawów kolki.

Lekarze nadal starają się odnaleźć prawdziwą przyczynę tej dolegliwości swoich małych pacjentów.