Trwa ładowanie...

Ciąża bliźniacza a jednopłodowa - różnice w przebiegu

 Ewa Rosiecka
Ewa Rosiecka 15.01.2024 20:18
Ciąża bliźniacza to najczęściej występująca ciąża mnoga
Ciąża bliźniacza to najczęściej występująca ciąża mnoga (Adobe Stock)

Ciąża bliźniacza to najczęściej występująca ciąża mnoga. Zwykle jest niemałym zaskoczeniem dla przyszłych rodziców. Ten rodzaj ciąży wymaga specjalnej opieki oraz uwagi. Jakie są główne różnice w przebiegu ciąży bliźniaczej w porównaniu do ciąży z jednym dzieckiem? Jakie są rodzaje ciąży bliźniaczej? Jakie są szanse na powodzenie porodu naturalnego w ciąży bliźniaczej?

spis treści

1. Rodzaje ciąży bliźniaczej

Ciąża bliźniacza może powstać z dwóch oddzielnie zapłodnionych komórek jajowych (w wyniku której mogą urodzić się dzieci tej samej lub różnej płci - mówimy wtedy o bliźniętach dwujajowych) lub z zapłodnienia jednej komórki jajowej i jej podziału na dwie na bardzo wczesnym etapie ciąży (zwykle do 4.-7. doby od zapłodnienia; jeśli do rozdzielenia dojdzie później, mogą z takiej ciąży urodzić się tzw. bliźnięta syjamskie).

Bliźnięta urodzone z ciąży jednojajowej są tej samej płci i są do siebie bardzo podobne. Zależnie od czasu podziału jednej komórki jajowej możemy spodziewać się rozwoju dwóch oddzielnych łożysk lub jednego, co ma duże znaczenie dla rozwoju takiej ciąży.

Zobacz film: "Żelazo w ciąży"

Gdy jedno z łożysk nie rozwija się, mogą pojawić się powikłania związane z rozwojem naczyń łączących dzieci. W takiej sytuacji jedno z dzieci może dostawać więcej krwi matki niż drugie, co z kolei wpływa na prawidłowy rozwój wewnątrzmaciczny.

2. Prawdopodobieństwo ciąży bliźniaczej

Prawdopodobieństwo urodzenia się bliźniaków opisuje tzw. reguła Hellina, zgodnie z którą ciąża bliźniacza występuje jeden raz na 85 ciąż. Na możliwość jej powstania ma wpływ kilka czynników, takich jak:

  • stosowanie terapii hormonalnych, mających na celu zwiększenie płodności; środki, których zadaniem jest pobudzenie jajników do pracy, są w stanie sprawić, że w jednym cyklu owulacyjnym uwolniona zostaje więcej niż jedna gotowa do zapłodnienia komórek jajowych; w tym przypadku szanse nad ciążą mnogą zwiększają się nawet o 20 proc.;
  • zapłodnienie pozaustrojowe - w jego przebiegu w macicy umieszczanych jest przeważnie kilka zarodków, by zwiększyć prawdopodobieństwo przeżycia jak największej ich liczby; w tym przypadku prawdopodobieństwo ciąży mnogiej wynosi 20-40 proc.;
  • doustna antykoncepcja hormonalna - odstawienie tych tabletek powoduje wzmożoną pracę jajników, co może prowadzić do ciąży mnogiej;
  • czynniki genetyczne;
  • wiek między 30. a 40. rokiem życia - po 35. roku życia rośnie poziom FSH, którego zwiększona ilość to jednocześnie zmniejszona płodność, ale także czynnik pobudzając dojrzewanie pęcherzyków w jajnikach, co może prowadzić do uwolnienia dwóch lub więcej komórek jajowych w czasie jednego cyklu;
  • ciąża mnoga w przeszłości;
  • liczba ciąż - im więcej razy kobieta rodziła, tym większe prawdopodobieństwo ciąży bliźniaczej;
  • budowa ciała - im kobieta jest wyższa i ma większą wagę, częściej zachodzi w ciążę mnogą.
Ciąża wielopłodowa
Ciąża wielopłodowa

W okresie rozwoju antykoncepcji oraz wydłużenia czasu, w którym decydujemy się na macierzyństwo, ilość

przeczytaj artykuł

3. Ciąża bliźniacza - objawy

Ciąża bliźniacza może objawiać się m.in.:

4. Jakie są różnice w zakresie opieki prenatalnej i monitorowania ciąży bliźniaczej w porównaniu do ciąży pojedynczej?

Ciąża bliźniacza różni się od ciąży pojedynczej pod wieloma względami, zarówno podczas opieki prenatalnej, jak i w monitorowaniu. Oto kilka różnic:

Częstsze wizyty u lekarza:

  • ciąża pojedyncza - w przypadku ciąży pojedynczej zwykle obowiązują standardowe wizyty kontrolne, które odbywają się co miesiąc przez większość ciąży, pod koniec ciąży częściej;
  • ciąża bliźniacza - w ciąży bliźniaczej zazwyczaj wymaga się częstszych wizyt kontrolnych, ponieważ ryzyko powikłań jest wyższe; wizyty mogą być planowane co 2-4 tygodnie lub nawet częściej.

Dodatkowe badania obrazowe:

  • ciąża pojedyncza - w standardowej ciąży badania, takie jak ultrasonografia, zazwyczaj są wykonywane w określonych etapach, w pierwszym i drugim trymestrze;
  • ciąża bliźniacza: w ciąży bliźniaczej zwykle wykonuje się więcej badań obrazowych; często stosuje się rutynowe USG w pierwszym trymestrze, aby potwierdzić liczbę płodów, a także w celu monitorowania rozwoju każdego z bliźniaków.

Większe ryzyko powikłań:

  • ciąża pojedyncza - w standardowej ciąży ryzyko powikłań jest niższe niż w ciąży bliźniaczej;
  • ciąża bliźniacza - ciąża ta niesie ze sobą większe ryzyko powikłań, takich jak wcześniactwo, niski wzrost płodów, nadciśnienie ciążowe i inne problemy zdrowotne zarówno dla matki, jak i dla dzieci.

Monitoring wzrostu płodów:

  • ciąża pojedyncza - w tego rodzaju ciąży monitoruje się wzrost płodu, ale ryzyko opóźnienia wzrostu zwykle jest niższe;
  • ciąża bliźniacza - w przypadku tej ciąży monitoruje się rozwój płodów bardziej intensywnie ze względu na zwiększone ryzyko opóźnienia wzrostu i innych problemów związanych z wielopłodowością.

Więcej uwagi poświęconej zdrowiu przyszłej matki:

  • ciąża pojedyncza - podobnie jak w ciąży bliźniaczej, opieka skupia się na zdrowiu matki, ale ryzyko powikłań zazwyczaj jest niższe;
  • ciąża bliźniacza - w tej ciąży lekarze uważniej monitorują zdrowie matki ze względu na zwiększone ryzyko, zwłaszcza jeśli jedno z płodów rozwija się wolniej lub występują inne powikłania.

W każdym przypadku opieka prenatalna powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb przyszłej mamy, uwzględniając wszelkie czynniki ryzyka i potrzeby zdrowotne zarówno matki, jak i płodów. Ważne, aby lekarz prowadzący ciążę dostosowywał plan opieki do specyfiki danej ciąży.

5. Donoszenie ciąży bliźniaczej - wskazówki

Aby bezpiecznie donosić ciążę bliźniaczą przyszła mama powinna zastosować się do kilku ważnych wskazówek oraz zaleceń lekarskich, m.in.:

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze