Miesiączka. Czym jest, ile trwa i jakie są jej objawy?
Miesiączka po raz pierwszy pojawia się u młodych dziewczyn podczas okresu dojrzewania i powtarza się cyklicznie aż do przekwitania. Zwykle trwa około 7 dni, a cykl miesiączkowy 28 dni. Jest procesem naturalnym, choć może wiązać się z nieprzyjemnymi dolegliwościami. Jej pojawienie się jest sygnałem, dziewczynka staje się kobietą. Co to jest miesiączka? Czym jest PMS? Sprawdź!
1. Co to jest miesiączka?
Według definicji miesiączka (menstruacja, okres) to efekt zmian, których zadaniem jest przygotowanie macicy do przyjęcia zapłodnionego jajeczka. Zmiany te wywołane są przez wahania poziomu progesteronu i estrogenów. Cyklem miesiączkowym kieruje przysadka mózgowa i podwzgórze.
Jak przebiega cykl miesiączkowy? Podwzgórze wysyła do przysadki sygnał, który pobudza ją do produkcji LH i FSH. Ten ostatni hormon sprawia, że w jajniku dojrzewa pęcherzyk Graffa i komórka jajowa.
W tym samym czasie, pod wpływem wytwarzanych w jajnikach estrogenów pogrubia się błona śluzowa macicy, która przygotowuje się w ten sposób do przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej.
Gdy pęka pęcherzyk Graffa, a komórka jajowa wydostanie się, hormon LH powoduje, że pęknięty pęcherzyk Graffa staje się tzw. ciałkiem żółtym. Ciałko to zaczyna wydzielać progesteron, który rozpulchnia błonę śluzową macicy.
Jeśli nie dochodzi do zapłodnienia, pogrubiona błona śluzowa złuszcza się i jest wydalana właśnie jako miesiączka. Pierwszy dzień miesiączki to równocześnie pierwszy dzień cyklu miesiączkowego, a ostatnim jest dzień poprzedzający wystąpienie kolejnego krwawienia.
2. Pierwsza i ostatnia miesiączka
Pierwsza menstruacja (menarche) występuje u dziewczynek w okresie dojrzewania, między 9 a 16 rokiem życia. W Polsce najczęściej w przedziale wiekowym od 11 do 14 lat. Moment ten oznacza osiągnięcie fizjologicznej dojrzałości płciowej kobiety.
Ostatnia miesiączka z kolei, występująca w okresie menopauzy zwykle występuje u kobiet w wieku 44. a 56. rokiem życia. O ostatnim krwawieniu mówimy wtedy, gdy menstruacja nie pojawia się przez co najmniej kolejny rok.
3. Ile trwa miesiączka i co ile występuje?
Cykl miesiączkowy trwa średnio 28 dni, jednak a normę przyjmuje się czas od 21 do 35 dni. Możemy wyróżnić jego cztery fazy:
- menstruację - krwawienie miesiączkowe, trwające około 4 - 5 dni (czas jej trwania jest różny dla każdej kobiety, jest uzależniony od indywidualnych predyspozycji oraz różnych czynników wewnętrznych i zewnętrznych, jednak za minimalny czas uznaje się 3 dni, maksymalny zaś 7 dni)
- fazę folikularną - opisane wyżej narastanie błony śluzowej macicy, równocześnie ze wzrostem pęcherzyków Graffa; faza ta trwa 9 dni;
- owulację (jajeczkowanie) - uwolnienie komórki jajowej; trwa 1 dzień;
- fazę lutealną - faza ta oznacza powstawanie i rozwój funkcji ciałka żółtego, trwa średnio 14 dni.
4. Jakie są objawy miesiączki?
Choć miesiączka jest naturalnym, fizjologicznym procesem, może nieść za sobą różne nieprzyjemne dolegliwości. Przede wszystkim może dokuczać ból miesiączkowy, który u niektórych kobiet bywa bardzo silny i stanowi przyczynę ogromnego dyskomfortu.
Ból miesiączkowy odczuwamy w środku lub w dole brzucha, może jednak promieniować do ud i kości krzyżowej.
Bóle miesiączkowe często występują razem z:
- biegunkami;
- skurczami brzucha;
- bólami i zawrotami głowy;
- nudnościami.
Dlaczego boli brzuch w czasie menstruacji? Za ból miesiączkowy odpowiada wysoki poziom prolaktyny, która prowadzi do zwężenia naczyń krwionośnych i skurczów macicy.
Zazwyczaj ból ten można wyeliminować za pomocą środków przeciwbólowych. Pomocne mogą być również ciepłe kompresy na brzuch.
5. Obfite krwawienie podczas miesiączki
Niektóre kobiety cierpią na wyjątkowo intensywne, obfite miesiączki. Taka menstruacja charakteryzuje się nadmiernym lub długotrwałym krwawieniem. Nie jest trudno zauważyć tę przypadłość. Jakie są przyczyny tego stanu? Za obfitym krwawieniem mogą stać:
- wkładki wewnątrzmaciczne;
- polipy;
- mięśniaki;
- zaburzenia hormonalne;
- endometrioza;
- zakażenia macicy i jajowodów;
- zaburzenia krzepnięcia krwi;
- rak szyjki macicy.
Obfite miesiączki mogą być uciążliwe i znacznie utrudniać normalne funkcjonowanie podczas okresu, dlatego w przypadku ich występowania warto skonsultować się z ginekologiem.
6. Brak miesiączki
Zwykle brak okresu kojarzy nam się z ciążą. Można to jednak szybko sprawdzić, wykonując test ciążowy. Jeśli wykluczymy ciążę, powinniśmy udać się do lekarza, aby sprawdzić, dlaczego nie mamy miesiączki.
Jeśli okres znika nagle, przyczyn może być mnóstwo. Za brak miesiączki może odpowiadać m.in. nagłe schudnięcie lub przybranie na wadze, stres czy intensywny trening. Jeśli zaś z brakiem miesiączki łączą się uderzenia gorąca i spadek libido, może to oznaczać menopauzę.
Brak okresu w każdym przypadku należy skonsultować z lekarzem.
