Grypa u dziecka. Leczenie i profilaktyka

Grypa u dziecka nie stanowi tak dużego zagrożenia, jak u osoby dorosłej i jest częstą przypadłością u pociech, szczególnie w okresie jesienno - zimowym. Wystarczy, że maluch przebywa chwilę w towarzystwie chorej osoby, która kichnie, nie zasłaniając dłonią nosa i ust. Z infekcją wirusową organizm musi uporać się sam. Można jednak wspomóc walkę dziecka z chorobą, nakazując mu leżenie w łóżku i odpoczywanie. Gdy maluch ma wysoką gorączkę i źle się czuje, a tak zwykle jest przy grypie, najprawdopodobniej nie będzie protestować.

1. Jak dziecko zaraża się grypą?

Do zarażenia grypą dochodzi zwykle drogą kropelkową. Wywołuje ją wirus, który co roku zmienia nieco swoje właściwości. Okres największej zachorowalności na grypę przypada na jesień i zimę.

Jeśli dziecko znajduje się w pobliżu zainfekowanej osoby, która kicha lub kaszle, może wdychać kropelki niosące wirusy. Warto pamiętać, że osoba chora na grypę zaraża nią około dzień przed pojawieniem się symptomów choroby i pięć dni później.

Grypa szerzy się, gdy ludzie są w bliskim kontakcie. Oznacza to, że ryzyko zarażenia się infekcją jest większe w dużych skupiskach ludzkich: żłobkach, przedszkolach, szkołach i w rodzinie.

Zobacz film: "Odporność u dziecka"

Po złapaniu infekcji choroba rozwija się w ciągu 1-4 dni. Grypa może mieć różne stopnie zaawansowania u poszczególnych osób, dlatego wielu chorych nie zdaje sobie nawet sprawy z tego, iż choruje. W przypadku łagodnej postaci grypy dość częste jest mylne rozpoznanie jej jako przeziębienia.

2. Przebieg grypy u dzieci

Początek choroby jest nagły i ostry. Pojawia się wysoka gorączka, sięgająca nawet powyżej 39ºC. Dziecko źle się czuje, jest osłabione, apatyczne, marudne, senne. Do charakterystycznych objawów grypy należą:

• bóle mięśniowe;
• bóle kości;
• dreszcze;
• bóle głowy;
• ból gardła;
• suchy kaszel;
• brak apetytu.

Czasami grypa u dziecka rozwija się ze współistnieniem kataru, biegunki, bólów brzucha, nudności i wymiotów. Niekiedy schorzeniu towarzyszy także zapalenie ucha środkowego, krtani lub duszność wdechowa.

Powikłania po grypie zdarzają się po niewłaściwym leczeniu albo po „przechodzeniu” choroby. Bywają bardzo poważne, np. zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie stawów, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu.

3. Leczenie grypy u dzieci

Leczenie grypy powinno przebiegać z pojeniem dziecka, bo przy gorączce łatwo o odwodnienie. Podawaj maluchowi ciepłe herbatki z cytryną albo z sokiem z malin.

Jeżeli dziecko nie ma ochoty na jedzenie, nie zmuszaj go, ale zwracaj uwagę, by przyjmowało przynajmniej minimalne posiłki. Aby ułatwić maluchowi oddychanie, używaj nawilżacza powietrza, kładź na kaloryferach mokre ręczniki i wietrz pomieszczenia.

Jeśli od początku maluch bardzo źle się czuje, po domowej kuracji nie ma poprawy, a gorączka utrzymuje się stale przez trzy kolejne dni, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Grypę nie leczy się antybiotykoterapią. Lekarz może jednak czasami przepisać antybiotyk, gdy podejrzewa dodatkowo infekcję bakteryjną albo profilaktycznie – w celu zapobiegnięcia powikłaniom.

Podczas choroby dziecko powinno zostać w domu przynajmniej tydzień. Maluchowi należy podawać środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, z wyjątkiem kwasu acetylosalicylowego. Warto też podawać syrop łagodzący kaszel.

Istnieją specjalne leki przeciwwirusowe, które skutecznie zwalczają infekcję. Jednak stosując tego typu preparaty należy stosować się do zaleceń i dawkowania ustalonego indywidualnie dla każdego pacjenta przez lekarza.

Muszą być one podane w ciągu 48 godzin od wystąpienia objawów. Leczenie przeciwwirusowe stosuje się u dzieci cierpiących na choroby przewlekłe i z osłabioną odpornością. Należy jednak pamiętać, że w większości przypadków grypa jest chorobą samoograniczającą się, zaś leki przeciwwirusowe nie są pozbawione działań ubocznych.

Gorączka i większość innych objawów grypy ustępują zwykle w ciągu pięciu dni, dłużej może się utrzymywać kaszel i osłabienie. Na całkowite wyzdrowienie potrzeba zazwyczaj około dwóch tygodni.

Czasami jednak poprawa nie następuje i konieczna jest wizyta u lekarza. Jeśli masz małe dziecko, koniecznie skontaktuj się z pediatrą, gdy dziecko:

• ma mniej niż trzy miesiące i dokucza mu gorączka (co najmniej 38°C);
• ma 3-6 miesięcy i gorączkę wynoszącą co najmniej 38,3°C;
• ma co najmniej pół roku i gorączkę powyżej 39,4°C;
• ma gorączkę od przynajmniej trzech dni;
• ma objawy grypy i choruje przewlekle (np. na cukrzycę;, anemię sierpowatą, chorobę nerek);
• ma symptomy grypy i reumatoidalne zapalenie stawów lub chorobę Kawasaki;
• wydaje się odczuwać ból ucha (niemowlę może grymasić i ciągnąć się za ucho);
• ma świszczący oddech, a oddychanie sprawia mu trudność, lub gdy pojawił się kaszel, który nie ustępuje nawet po upływie tygodnia;
• choruje wkrótce po wyleczeniu grypy;
• ma objawy odwodnienia.

4. Profilaktyka grypy u dzieci

Profilaktyka grypy polega przede wszystkim na szczepieniu ochronnym. Szczepionką na grypę można już szczepić półroczne dzieci. Szczepienie zmniejsza ryzyko zachorowania o 80%. Nawet jeśli maluch zachoruje na grypę, będzie lżej znosić chorobę i jest mniej narażony na powikłania pogrypowe.

Warto zaszczepić malucha, gdy chodzi do żłobka lub przedszkola albo gdy często łapie infekcje. Niestety, przeciwko grypie nie wystarczy zaszczepić się raz w życiu. Co roku wirus grypy mutuje i co roku zmienia się szczepionka.

Uaktualniona na dany rok szczepionka przeciwko grypie pojawia się zwykle we wrześniu. Po szczepieniu pełna odporność na zakażenie rozwija się po dwóch-trzech tygodniach, dlatego zaszczep dziecko przed szczytem zachorowań, a więc najpóźniej w październiku.

Przeciwwskazania do szczepienia na grypę stanowią:

• reakcja poważnym odczynem poszczepiennym u dziecka po poprzednim podaniu szczepionki,
• gorączka i rozwijająca się infekcja,
• alergia na białko jaja kurzego lub na neomycynę.

Kiedy przychodzi sezon zachorowań na grypę, nie zabieraj dziecka tam, gdzie jest dużo ludzi. Wprowadź zasadę, że po przyjściu do domu każdy musi zmienić ubranie i umyć ręce, by zapobiegać ewentualnemu roznoszeniu drobnoustrojów.