Cukier w ciąży
Cukier w ciąży powinien być kontrolowany. Zazwyczaj wykonuje się dwa badania glukozy we krwi: jedno jest tradycyjnym badaniem poziomu cukru we krwi na czczo, a drugie to test obciążenia glukozą. Wykonuje się również badanie ogólne moczu, które mierzy także poziom cukru w moczu. W przypadku, jeśli badania nie mieszczą się w normie, oznacza to cukrzycę ciążową, którą trzeba kontrolować, aby uniknąć powikłań ciąży i zaburzeń u płodu.
1. Dlaczego cukier we krwi w ciąży jest ważny?
Cukrzyca w ciąży wymaga częstych badań matki i dziecka, a to dlatego, że ta choroba może wywoływać różnego rodzaju powikłania ciąży i zaburzenia u płodu. Mogą to być na przykład:
- makrosomia u płodu,
- hipoglikemia u płodu,
- wady serca u płodu,
- wady nerek u płodu,
- niska masa urodzeniowa płodu,
- wodogłowie u płodu,
- opóźnienie rozwoju płodu,
- duża masa urodzeniowa płodu,
- poronienie.
Zarówno duża, jak i mała masa urodzeniowa wiążą się z pewnymi zagrożeniami dla dziecka i matki. Przy niskiej masie urodzeniowej dziecko bywa słabe i może nie rozwijać się tak szybko jak jego rówieśnicy. Duża masa urodzeniowa może z kolei wpłynąć negatywnie na poród. Dziecku wtedy trudniej przejść przez drogi rodne kobiety, poród może stać się porodem bardzo długim i wyczerpującym. Oprócz tego, może dojść do urazów okołoporodowych - ich ryzyko zwiększa się wraz z rozmiarem płodu.
Dotyczy to zarówno cukrzycy ciążowej, jak i cukrzycy, na którą przyszła matka choruje od dłuższego czasu. Cukrzyca ciążowa prawdopodobnie pojawia się z powodu działania hormonów łożyska, które hamują produkcję insuliny. Poziom glukozy we krwi podnosi się, ale nie może być ona wykorzystana z powodu braku insuliny. Energia musi być pobierana z tłuszczów i białek, a ich spalanie wywołuje gromadzenie się produktów spalania – ketonów. To właśnie one mogą wywołać zaburzenia.
2. Badania poziomu cukru we krwi w ciąży
Pierwszym badaniem glukozy we krwi w ciąży jest pomiar glukozy we krwi na czczo. Jest on wykonywany między 5. a 8. tygodniem ciąży. Wynik mieści się w normie, jeśli wynosi między 60 a 105 mg/dl. Jeśli poziom cukru we krwi jest za wysoki, trzeba wykonać test obciążenia glukozą.
Test obciążenia glukozą to badanie wykonywane u wszystkich kobiet w ciąży między 24. a 28. tygodniem ciąży. Takie badanie polega na pobraniu i zbadaniu krwi na czczo i godzinę po wypiciu roztworu glukozy. Wynik powinien mieścić się do 140 mg/dl, co oznacza, że przyszła matka nie ma cukrzycy i nie musi się obawiać o możliwe powikłania z nią związane. Wynik między 140 a 200 mg/dl to nietolerancja glukozy i badanie trzeba wykonać jeszcze raz (tym razem po wypiciu roztworu 75 g glukozy). Jeśli wynik przekracza 200 mg/dl, oznacza on cukrzycę. Trzeba ją w takim przypadku regularnie kontrolować, aby nie dopuścić ani do hipoglikemii, ani do hiperglikemii.
W ciąży wykonuje się także badanie ogólne moczu, dzięki któremu można wykryć cukromocz. Jednak nie musi on oznaczać cukrzycy. Nie jest też tak, że jeśli cukier w moczu się nie pojawi, to kobieta na pewno nie ma cukrzycy. Jest to raczej dodatkowe badanie.