Tłuszcze
Tłuszcze w diecie ciężarnej – niekoniecznie brzmi to dobrze. Są jednak takie tłuszcze, które spełniają niebagatelną rolę w rozwoju płodu, więc spożywanie ich jest właściwie obowiązkiem przyszłej mamy. Jakie tłuszcze spożywać w trakcie ciąży, by nasze dziecko cieszyło się zdrowiem po narodzinach?
1. Tłuszcze w diecie kobiety ciężarnej
Tłuszcze w diecie kobiety ciężarnej nie oznaczają jedzenia frytek, pączków czy ryby smażonej na głębokim oleju. Mamy na myśli takie tłuszcze, których jakość i skład wpływają na prawidłową strukturę i funkcjonowanie mózgu, połączeń nerwowych i narządów wewnętrznych dziecka. Tłuszcze, o których mowa, nie są szkodliwe, wręcz przeciwnie – odpowiednio selekcjonowane i komponowane z innymi produktami zapewniają prawidłowy i harmonijny wzrost płodu, nie będąc jednocześnie czynnikiem powodującym dodatkowe kilogramy u mamy. Są to tłuszcze pokarmowe, które należą do podstawowych składników odżywczych człowieka, pokrywające wraz z węglowodanami aż 80-90 % zapotrzebowania energetycznego.
2. Rola tłuszczy w ciąży
Tłuszcze są złożoną grupą związków organicznych. W ich skład wchodzą zarówno tłuszcze pokarmowe, jak i woski, cholesterol, fosfolipidy. W związku z tym tłuszcze odgrywają bardzo dużą rolę w szeregu skomplikowanych reakcji biochemicznych organizmu, ale nie jedyną – pełnią rolę stałego składnika budowy błon komórkowych i struktur wewnątrzkomórkowych. Również rozwijający się w łonie matki płód czerpie korzyści z otrzymywanych pokładów tłuszczy – dzięki nim kształtuje się jego ośrodkowy układ nerwowy, połączenia nerwowe, neurony i substancja glejowa. Tłuszcze odgrywają też ważną rolę w funkcjonowaniu wielu narządów i układów, a ich niedobór sprawia, że wzrost, przyrost masy ciała i formowanie masy szkieletowej zostają zahamowane u rozwijającego się dziecka.
3. Jakie tłuszcze są niezbędne kobietom w ciąży?
Tłuszcze numer 1 to kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6. Stąd zalecenie, żeby spożywać możliwie najwięcej tłustych ryb morskich, najlepiej co najmniej 2 razy w tygodniu. Ryby, takie jak: łosoś, makrela, dorsz, śledź lub sardynki mogą najzwyczajniej być podawane jako danie główne, zamiast mięsa. Kwasy omega-3 w ciąży są korzystne także dla kobiet z nadwagą, jednak należy tak przygotowywać posiłki, żeby uniknąć smażenia ryb na głębokim oleju. Idealnym rozwiązaniem jest upieczenie ryby, uduszenie, grillowanie lub ugotowanie. Do przygotowania sałatek należy używać oliwy z oliwek, olejów pochodzenia roślinnego, np. oleju sojowego, rzepakowego, słonecznikowego, palmowego, kukurydzianego. Dodatkowo, należy wzbogacić dietę o nasiona słonecznika, orzechy włoskie i arachidowe, sezam – traktować je można jako przekąskę albo jako dodatek do ciastek domowego wypieku, do sałatek itp.
4. Nasycone kwasy tłuszczowe a ciąża
Dieta ciężarnej powinna być wolna od wszelkich składników pokarmowych, które mogą niepotrzebnie obciążać organizm mamy i dziecka. Z tego powodu nasycone kwasy tłuszczowe (w skrócie NKT) nie są polecane ani przez dietetyków, ani lekarzy, choćby ze względu na to, że są źródłem, tzw. pustych kalorii. Inne przeciwwskazania to wzrost cholesterolu miażdzycogennego, choroby nowotworowe okrężnicy czy sutka. Nasycone kwasy tłuszczowe występują głównie w takich produktach, jak: tłuste mleko i jego przetwory, śmietana, masło, jogurty, kefiry, twarogi, sery żółte, jajka i mięso. Jak jednak wykluczyć te produkty, które są z kolei źródłem wapnia, białka i np. witaminy D3? Po prostu rozsądnie decydować o tym, co ląduje na naszym talerzu.