Wpływ muzyki na rozwój dziecka. Jakie są korzyści z muzykowania dla najmłodszych?
Od dawna wiemy, że wpływ muzyki na rozwój dziecka jest ogromny. Jej zdolność do pobudzania wyobraźni, przywoływania wspomnień, kształtowania nastroju to tylko kilka z zalet. Muzyka odgrywa ogromną rolę w procesie kształtowania się umiejętności poznawczych, emocjonalnych i społecznych u najmłodszych. Często stanowi pewnego rodzaju kanał do przekazywania emocji i odkrywania świata. Jak muzyka wpływa na człowieka?
1. Czym jest muzyka dla człowieka?
Muzyka jest z nami przez całe życie, od pierwszych dźwięków, które słyszeliśmy w brzuchu matki, po melodie, które towarzyszą nam na każdym etapie życia. Stanowi wyraz emocji - jest jednym z najskuteczniejszych sposobów wyrażania uczuć. Może być także formą wyrazu artystycznego, pozwala jej twórcom wyrażać swoją kreatywność i tworzyć utwory, które mają wpływ na innych.
Co daje słuchanie muzyki?
- jest źródłem rozrywki i relaksu - chętnie słuchamy ulubionych piosenek, by odprężyć się po ciężkim dniu lub by poprawić sobie humor;
- stanowi wsparcie w procesie uczenia się - wielu uczniów dzięki rymom i melodii łatwiej zapamiętuje większe partie materiału, kojarząc dane fakty z np. fragmentem piosenki;
- ma wpływ na zdrowie psychiczne - może pomagać w zmniejszeniu stresu, łagodzeniu objawów depresji i lęku oraz poprawianiu nastroju; działa na ludzi w każdym wieku, jest uniwersalną formą wyrazu, która odgrywa istotną rolę w naszym życiu;
- może być pomocna w leczeniu ciała - badania pokazują, że słuchanie relaksujących utworów zwiększa uczucie odprężenia, obniża tętno i przywraca właściwy poziom kortyzolu, ma także kojący wpływ na obolałe mięśnie.
2. Jak muzyka wpływa na rozwój dziecka?
Jaki wpływ ma muzyka na rozwój dziecka?
- wczesne muzykowanie polepsza koordynację między półkulami mózgowymi, co pozytywnie wpływa na mechanizm regulacji emocji, dzięki czemu dziecko łatwiej radzi sobie z frustracją i jest odporniejsze na stres;
- nawet krótkotrwałe słuchanie muzyki zwiększa wzrost przepływu krwi do mózgu, co zdaniem badaczy poprawia zdolność przetwarzania języka; badania wykazują, że już niemowlęta reagują na muzykę, co w znaczący sposób przyczynia się do rozwoju języka; muzyka wspiera także rozwój innych funkcji poznawczych, takich jak uwaga czy percepcja wzrokowo-przestrzenna;
- muzyka aktywuje mózg oraz wpływa na jego rozwój; można powiedzieć, że mózgi muzyków mają więcej neuronów niż mózgi osób, które nie mają z nią nic wspólnego;
- muzykowanie w grupie, wspólny śpiew czy gra na instrumentach dają poczucie spełnienia oraz wzrost samooceny, większą pewność siebie, wytrwałość w pokonywaniu przeciwności losu, a także rozwój samodyscypliny;
- badania wykazały, że aktywne zaangażowanie dziecka w muzykę może mieć mnóstwo pozytywnych skutków, takich jak m.in. rozwój intelektualny, poprawa koncentracji, umiejętności językowych, liczenia, czytania i pisania, a także na rozwój fizyczny oraz zdrowie.
3. Jaka powinna być muzyka dla dzieci?
Muzyka dla dzieci powinna być przede wszystkim odpowiednia do wieku i dostosowana do potrzeb małych słuchaczy. Warto zwrócić uwagę na:
- melodie i teksty dostosowane do wieku - muzyka dla małych dzieci powinna zawierać proste i łatwe do zrozumienia melodie oraz teksty; słowa piosenek powinny być zrozumiałe i mówić o tematach bliskich dzieciom, takich jak przyjaźń, rodzina i zabawa;
- rytm i tempo - muzyka dla dzieci często ma łagodny rytm i umiarkowane tempo, maluchy lubią ruch i tańce, więc piosenki z wyraźnym rytmem zachęcają je do tego;
- wartość edukacyjną - muzyka do nauki dla dzieci może pomóc w nauce liczenia, kształtów, kolorów, liter, czy też innych ważnych umiejętności w sposób atrakcyjny i zabawny;
- bezpieczne i odpowiednie treści - teksty piosenek oraz obrazy w teledyskach powinny być odpowiednie dla wieku dzieci i nie zawierać treści przemocowych czy wulgaryzmów;
- różnorodność gatunków muzycznych - warto pokazywać dzieciom różne gatunki muzyczne, takie jak muzyka klasyczna, ludowa, pop czy rock - to pomaga rozwijać zainteresowania muzyczne i odkrywać różne rodzaje melodii;
- dźwięki instrumentów - muzyka dla dzieci często wykorzystuje dźwięki instrumentów, takie jak skrzypce, flet, gitara czy fortepian - to pomaga wzbogacić doświadczenia muzyczne dzieci;
- pozytywne przesłanie, które promuje wartości takie jak przyjaźń, współpraca, życzliwość i rozwijanie empatii;
- zabawę - muzyka dla dzieci powinna angażować małych słuchaczy do wspólnego śpiewania, tańczenia lub wykonywania prostych gestów, interaktywna muzyka pomaga rozwijać umiejętności społeczne i motoryczne;
- bezpieczne platformy streamingowe - dzisiejszych czasach dostęp do muzyki dla dzieci jest łatwiejszy niż kiedykolwiek dzięki platformom streamingowym; warto wybierać te, które oferują specjalne playlisty i stacje radiowe dla dzieci.
Warte uwagi są także piosenki uspokajające dla dzieci, przy których maluchy wyciszają się i zasypiają. Mogą to być spokojne melodie, dobrze znane dziecku, ale dobrze sprawdzi się również muzyka klasyczna.
