Uchroń się przed wstrząsem anafilaktycznym

Latem częściej niż zwykle podróżujemy, próbujemy nowych potraw oraz przebywamy na świeżym powietrzu. Chociaż beztrosko brzmi, nie jest to jednak do końca bezpieczne, szczególnie dla alergików. Czynniki te mogą bowiem wywołać wstrząs anafilaktyczny. Problem jest poważny – rocznie w Polsce z tego powodu umiera kilkadziesiąt osób.

1. Przyczyny wstrząsu anafilaktycznego

Najczęstszą przyczyną wstrząsu anafilaktycznego jest jad owadów błonkoskrzydłych oraz niektóre spożywane przez nas pokarmy. U wrażliwych osób czynniki te mogą prowokować objawy, których nie opanujemy samodzielnie. W takich wypadkach konieczna jest interwencja pogotowia ratunkowego.

Na wstrząs anafilaktyczny najbardziej narażone są osoby z alergiami pokarmowymi lub alergią na jad owadów. Spożycie alergenu, nawet w małej ilości, lub użądlenie przez owada może spowodować anafilaksję – natychmiastową reakcję nadwrażliwości organizmu. Jej najpoważniejszą formą jest właśnie wstrząs anafilaktyczny, który bez szybkiej interwencji lekarskiej może spowodować nawet śmierć.

2. Objawy wstrząsu anafilaktycznego

Najczęstszymi objawami wstrząsu anafilaktycznego są: gwałtowny spadek ciśnienia krwi, drgawki, płytki oddech i swędzenie skóry. Symptomy te wzmaga wcześniejsze picie alkoholu, upał, stres czy wzmożona aktywność fizyczna.

Często, będąc na górskim szlaku czy na niestrzeżonej plaży, nie mamy możliwości szybkiej kontroli u lekarza. Właśnie dlatego w tym przypadku tak ważne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Pomocne mogą okazać się zapisane w telefonie numery alarmowe czy wyposażona apteczka. Symptomy ciężkiej alergii ukazują się po 30 minutach od spożycia alergenu. Mniej czasu mamy w przypadku użądlenia – tutaj mamy tylko 10 minut na uratowanie poszkodowanego.

3. Zasady bezpiecznych wakacji

1. Jeżeli jest taka możliwość – unikaj spożywania posiłku na zewnątrz. Owady szybko wyczują słodkie drożdżówki, owoce czy lody.
2. Przed każdym kolejnym kęsem, dokładnie sprawdzaj kawałki jedzenia. Może cię to uchronić przed omyłkowym połknięciem owada.
3. Szczelnie przykrywaj wszystkie naczynia, w których trzymasz jedzenie.
4. Wybieraj przezroczyste butelki – tylko wtedy będziesz w stanie zauważyć, czy do napoju nic nie wpadło.
5. Unikaj przebywania w otoczeniu otwartych koszów na śmieci.
6. Chociaż trawa lub gorący piasek kusi – nigdy nie chodź boso.
7. Wybieraj takie miejsca, gdzie nie rosną kwiaty. To samo tyczy się miejsc, w których na ziemi leżą zepsute owoce.
8. W miejscach takich jak sad czy pasieka zakładaj ubrania przylegające do ciała, najlepiej w jasnych kolorach. Chociaż jest gorąco – wybierz długie spodnie i bluzki z długim rękawem.
9. Wychodząc na letnią wycieczkę, zapomnij o perfumach – ich słodki smak z pewnością przyciągnie nieproszonych gości.
10. Przechodząc obok miejsc, w których znajdują się owady, nie należy wykonywać gwałtownych ruchów – machać rękami czy biegać.
11. Jeżeli w twoim towarzystwie użądlił kogoś owad, natychmiast uciekaj na odległość co najmniej 50 metrów. Pamiętaj, że osy i pszczoły nigdy nie latają samotnie.
12. Często, chcąc spokoju i ciszy, zabijamy brzęczącego owada. To duży błąd – zawsze w pobliżu będzie ich więcej.

4. Alergia pokarmowa

Na to, co jedzą szczególnie powinny uważać osoby z alergią pokarmową. Często nawet śladowe ilości alergenu mogą spowodować duszności, swędzącą wysypkę czy opuchliznę języka.

W związku z tym przed każdym spotkaniem z przyjaciółmi, warto poinformować ich o tym, na co jest się uczulonym – pozwoli to na uniknięcie nieprzyjemnych sytuacji, w których danie przygotowywane przez kilka godzin, nie może być nawet skosztowane. Uważać należy także w restauracjach oraz podczas zakupów – alergicy zawsze powinni sprawdzać etykiety.

5. Co zrobić, gdy osoba ma wstrząs anafilaktyczny?

1. Natychmiast wezwać pogotowie.
2. Poszukać środku przeciwwstrząsowego w rzeczach osoby uczulonej – jest to najczęściej zastrzyk z adrenaliną.
3. Zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanemu – udrożnić drogi oddechowe lub (jeżeli zachodzi taka potrzeba) uciskać klatkę piersiową. Warto także usunąć alergen (np. żądło owada) i podać wapno lub inne leki przeciwalergiczne.

   6. Kampania „Przygotuj się na wstrząs!”

W Polsce przez cały sierpień trwa kampania, której celem jest przygotowanie osób na bezpieczny wypoczynek. W tym celu uruchomiona została specjalna linia telefoniczna (800 800 422), pod którą można uzyskać pomoc dotyczącą zabezpieczeń przed wstrząsem anafilaktycznym. Porady ekspertów są dla wszystkich bezpłatne. Dyżury odbywają się w każdy wtorek i czwartek w godzinach 16:00 – 18:00.