Neptun - ostatnia planeta od Słońca. Czym się charakteryzuje?
Neptun to ósma planeta w Układzie Słonecznym. Jeszcze do niedawna uczyliśmy się w szkole, że jest przedostatnią planetą od Słońca, jednak według najnowszych ustaleń planeta Pluton, która zamykała układ słoneczny, została określona jako planeta karłowata, dlatego dziś to Neptun jest ostatnią planetą w naszym układzie. Jaka jest budowa Neptuna? Co wchodzi w skład atmosfery Neptuna? Czy dotarły tam jakieś misje kosmiczne?
1. Neptun - opis
Neptun to ósma i ostatnia planeta w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca. Jest kolejnym gazowym olbrzymem, a odkryto ją dopiero w czasach nowożytnych.
Neptun jest trzeci pod względem masy i czwartym pod względem średnicy w Układzie Słonecznym. Jego masa jest 17 razy większa od masy Ziemi i nieco większa od bratniej planety - Urana. Neptun krąży wokół Słońca w odległości 30 razy większej niż odległość z Ziemi do Słońca.
Nazwa planety pochodzi o rzymskiego boga mórz - Neptuna, jednak zanim otrzymała nazwę, określano ją jako "Planeta poza Uranem".
Neptun posiada kilka rzadkich, wąskich, a także niestabilnych pierścieni. Jest planetą bardzo chłodną, średnia temperatura wynosi około -200 do -210°C. Neptun ma niebieską barwę, za którą odpowiada metan znajdujący się w jego atmosferze.
Planeta obraca się wokół własnej osi, a jeden taki obrót trwa 16,11 h. Podróż Neptuna wokół Słońca jest znacznie dłuższa - 1 rok trwa tam 164,79 ziemskich lat.
2. Budowa Neptuna
Neptun to kolejny po Uranie lodowy olbrzym. W skład jego atmosfery wchodu przede wszystkim wodór (80%), hel (19%) i inne gazy (między innymi metan). Prawdopodobnie Neptun ma swoje stałe, lodowe i skaliste jądro. Emituje dużo więcej energii, niż jej pobiera od Słońca.
Niższe partie atmosfery tej planety charakteryzują się występowaniem stężonego amoniaku, wodoru oraz wody. Skład tych partii stopniowo przechodzi w stan nadkrytyczny (ciśnienie i temperatura są znacząco wyższe od ciśnienia i temperatury typowej dla punktu krytycznego danej substancji. W stanie tych dochodzi do formowania się lodowego lub ciekłego płaszcza, którego temperatura wynosi od 1726.85°C do 4726.85°C.
Z uwagi na skład atmosfery tej planety także płaszcz charakteryzuje się występowaniem w nim sporych ilości metanu, amoniaku oraz wody, posiada ponadto przewodność elektryczną. Według naukowców na głębokości około 7 tys. km rozkładający się metan tworzy kryształy diamentów.
3. Czy Neptun posiada księżyce?
Obecnie odkryto 14 księżyców Neptuna. Najbardziej znane to Tryton oraz Nereida.
4. Misje kosmiczne na Neptuna
W 1977 roku amerykańska agencja kosmiczna NASA wysłała w kosmiczną przestrzeń bezzałogową sondę kosmiczną Voyager 2. Rozpoczęcie lotu zbiegło się z niezwykle korzystnym układem planet, dzięki czemu możliwe stało się odwiedzenie wszystkich gazowych olbrzymów przez jeden próbnik.
Początkowo sonda miała za zadanie dokładnie zbadać Jowisza i Saturna, jednak badania poszły na tyle sprawnie, że zdecydowano się na przeprowadzenie badań pozostałych planet zewnętrznych. Jest to jedyna sonda, która dotarła do Urana oraz Neptuna.
5. Neptun - ciekawostki
- Neptun jest jedyną planetą w Układzie Słonecznym, której nie widać gołym okiem, dlatego też nie została zaobserwowana przez starożytnych astronomów, aż do czasu jej oficjalnego jej okrycia w 1846 roku przez Johanna Galle’a i Le Verrier’a;
- planeta ma system pierścieniowy, jednak trudno go zaobserwować;
- to planeta niezwykle wietrzna - najsilniejsze wiatry osiągają tam prędkość 2100 km/h;
- grawitacja na Neptunie jest najbardziej podobna do ziemskiej spośród wszystkich planet w Układzie Słonecznym, jednak nie da się stać na niej bez zapadania się;
- burze na Neptunie mogą trwać od kilku tygodni do nawet setek lat;
- jedna z hipotez mówi, że pod szczytami chmur może znajdować się rozległy, rozgrzany do granic możliwości ocean, który otacza skalisty rdzeń, jednak nie wszyscy naukowcy są zdania, że Neptun jest wystarczająco chłodny, aby woda mogła pozostać w stanie ciekłym, nie wyparowując.