Nawał pokarmu - zapobieganie, odciąganie
Nawał mleczny pojawia się najczęściej około trzeciej-piątej doby po porodzie, ale z czasem samoistnie ustępuje. Nadmiar pokarmu to fizjologiczny stan nadprodukcji mleka, który wiąże się z nagłym rozpoczęciem laktacji przy jednoczesnym małym zapotrzebowaniu maluszka na pokarm. Piersi kobiety stają się napięte, twarde, bolesne – po prostu pękają z przepełnienia. Wkrótce jednak sytuacja powinna się unormować i piersi zaczną produkować tyle pokarmu, ile dziecko będzie w stanie zjeść. Nadwyżki mleka zostaną wchłonięte do krwiobiegu. Jak radzić sobie w sytuacji nawału laktacyjnego? Pamiętaj o zasadzie karmienia na żądanie, dostosuj odpowiednią dla siebie i dziecka pozycję do karmienia, przystawiaj maluszka do piersi jak najczęściej i obserwuj, czy dziecko dobrze chwyta pierś. Kiedy piersi bardzo bolą, ulgę mogą przynieść zimne okłady na piersi. Niektóre panie odciągają pokarm.
1. Nawał pokarmu - zapobieganie
Nawał mleczny to nagłe zwiększenie ilości pokarmu w związku z hormonalną burzą, jaka zachodzi w organizmie kobiety po porodzie. Zaczynają działać mechanizmy odpowiadające za laktację. Gwałtowny wzrost objętości mleka jest zauważalny około 40 godzin po urodzeniu dziecka. U kobiet, które rodziły poprzez cesarskie cięcie, nawał laktacyjny może przesunąć się w czasie i pojawić się około 5-6 dnia po porodzie.
Czasami nawał mleczny można pomylić z zapaleniem piersi. Trzeba jednak pamiętać, że nadmiar pokarmu jest naturalnym procesem towarzyszącym laktacji, natomiast zapalenie piersi to stan chorobowy wywołany drobnoustrojami. Piersi są bolesne, czerwone, czasem pokarm w ogóle nie wypływa, a maluszek nie chce ssać. Nawałowi mlecznemu towarzyszy uczucie napięcia piersi, czasem bolesność i obrzmienie. Kobiety często boją się zastoju.
Najważniejsze w okresie nawału pokarmu jest częste przystawianie szkraba do piersi – przynajmniej osiem razy na dobę. Przed karmieniem warto zwrócić uwagę, czy otoczka piersi jest miękka i możliwa do chwycenia przez maluszka. Jeżeli brodawka jest zbyt napięta, należy odciągnąć trochę pokarmu. Jakie inne metody, oprócz przystawiania dziecka do piersi, można wykorzystać w czasie nawału mlecznego?
- Masaż piersi przed karmieniem.
- Ciepłe okłady ułatwiające wypływ nadmiaru pokarmu z piersi.
- Okłady na piersi ze zgniecionych liści kapusty schłodzonych wcześniej w lodówce – najlepiej przykładać po karmieniu.
- Odciąganie pokarmu ręczne albo za pomocą laktatorów.
Musisz to wiedzieć
2. Nawał pokarmu - odciąganie
Niektórzy specjaliści nie zalecają, by w przypadku nadmiaru mleka w piersiach odciągać pokarm, twierdząc, że przynosi to tylko chwilową ulgę, a w perspektywie długofalowej tak naprawdę zwiększa produkcję mleka i przedłuża czas nawału mlecznego. Niestety, są sytuacje, kiedy odciągnięcie pokarmu jest koniecznością:
- kiedy piersi są zbyt napięte i dziecko nie może ich prawidłowo chwycić,
- kiedy istnieje ryzyko zastoju mleka w piersiach,
- kiedy z powodu zbyt twardych piersi dziecko nie chce ssać,
- kiedy dziecko nie może być karmione bezpośrednio z piersi, np. jest chore, przebywa w szpitalu,
- kiedy dziecko w pierwszych dobach życia nie wysysa jeszcze odpowiedniej ilości mleka – wówczas trzeba go dokarmiać odciągniętym z piersi pokarmem.
Należy odciągać taką ilość mleka, by zmniejszyć obrzęk piersi. W jaki sposób można odciągnąć pokarm? Poprzez wykorzystanie laktatorów elektrycznych lub ręcznych albo przez odciąganie ręczne. Odciąganie ręczne powinno być delikatne i bardziej przypominać głaskanie piersi niż jej wyciskanie. Przed ręcznym opróżnianiem piersi należy zawsze starannie umyć dłonie. Podczas odciągania pokarmu nie można gnieść piersi, by nie spowodować pęknięcia kanalików i zatok mlecznych. Odciągnięty pokarm można podać maluszkowi.