Skaza białkowa u noworodka - przyczyny i objawy, leczenie
Skaza białkowa nie wymaga stosowania leków farmakologicznych. Ważne, by odstawić mleko krowie, które jest przyczyną wysypki. W takim przypadku kobieta karmiąca piersią powinna zrezygnować ze spożywania produktów mlecznych. Jeśli pojawia się alergia na mleko krowie u niemowlaka, istotna jest także pielęgnacja jego skóry. Skaza u dzieci sprawia, że ciało malucha trzeba nawilżać i natłuszczać - takie działanie wspomaga eliminację świądu i wysypki. Czym jest skaza białkowa? Jak wygląda skaza białkowa? Jak objawia się skaza białkowa u niemowląt? Skaza białkowa - jak rozpoznać to schorzenie? Kiedy ujawnia się skaza białkowa?
1. Czym jest skaza białkowa?
Co to jest skaza białkowa? Pojęcie skazy białkowej (skaza wysiękowa, skaza mleczna) odnosi się do objawów alergii pokarmowej, najczęściej alergii na mleko.
W medycznej terminologii nie funkcjonuje określenie "skaza białkowa niemowląt", przyjęło się jednak w potocznym języku, aby wyodrębnić to zaburzenie.
Warto mieć na uwadze, że mleko jest jednym z najczęściej występujących alergenów wśród małych dzieci - w mleku krowim znajduje się nawet 30 białek, a zdolność do wywołania nadwrażliwości u dziecka mają wszystkie. Jedna osoba może nie tolerować kilku białek jednocześnie.
Symptomy te są zwykle zbliżone do objawów atopowego zapalenia skóry. Organizm dzieci dotkniętych skazą białkową nie jest w stanie całkowicie rozbijać spożywanego białka na aminokwas.
W rezultacie białko – podstawowy budulec organizmu – jest traktowane jak zbędny produkt przemiany materii. Najczęściej pojawia się skaza białkowa u noworodków i niemowląt. Jeśli rodzice stosują się do zaleceń lekarza, skaza białkowa u noworodka ustępuje zazwyczaj samoistnie, skaza białkowa u rocznego dziecka lub skaza białkowa u dwulatka raczej już nie występuje.
2. Przyczyny skazy białkowej
Skaza białkowa - kiedy się ujawnia? Niestety, mimo przeprowadzonych badań nie wiadomo do końca, dlaczego niektóre noworodki i niemowlęta mają skazę białkową. Wiele wskazuje na rolę czynników genetycznych. Skaza pokarmowa u niemowląt dotyka przede wszystkim dzieci, które mają w rodzinie przypadki uczuleń. Do skazy białkowej mogą przyczynić się również inne alergie, na przykład na pyłki oraz roztocza.
Warto wiedzieć, że skaza białkowa u niemowlaka z czasem ustępuje i jest rzadko spotykana w późniejszych latach życia człowieka.
3. Objawy skazy białkowej
Skaza białkowa - jak wygląda? Objawy skazy białkowej u niemowlaka są zwykle podobne do objawów atopowego zapalenia skóry. U noworodków i niemowląt na policzkach pojawiają się błyszczące i rumiane zmiany skórne, zlewające się w plamy - skaza białkowa często jest porównywana do AZS.
W zależności od wieku dziecka i stopnia zaawansowania choroby objawy skazy białkowej występują również na szyi, tułowiu. Może pojawić się także skaza białkowa na rękach i nogach dziecka. Typowym objawem jest łuszczenie się płatów skóry oraz znaczne jej wysuszenie. Występuje także skaza białkowa na policzkach.
Skaza białkowa niemowlaka sprawia, że dziecko pociera zwykle zmiany skórne, które są silnie świerzbiące i bolesne. Problemy ze skórą mogą nasilać się pod wpływem potu, podrażnienia skóry lub stresu, na przykład z powodu ząbkowania.
Warto pamiętać, że symptomy skazy białkowej mogą być różne u poszczególnych dzieci. Oprócz zmian skórnych może pojawić się krew w stolcu niemowlaka oraz problemy z przybraniem na wadze mimo wzorcowego karmienia. Częste są również biegunki oraz wymioty.
Jak wygląda skaza białkowa u dziecka? Inne objawy skazy białkowej u niemowląt to:
Skaza białkowa u dziecka może objawiać się także wolniejszym niż u rówieśników przyrostem masy ciała.
4. Skaza białkowa a karmienie piersią
Skaza białkowa a karmienie piersią? Jeśli została zdiagnozowana skaza białkowa u niemowlaka karmionego piersią, nie ma potrzeby rezygnacji z tego mleka. Objawy skazy białkowej można złagodzić poprzez wyeliminowanie nabiału z jadłospisu matki.
Nie należy podawać go również dziecku. Jakie mleko dla niemowląt ze skazą białkową będzie najlepsze? Jeżeli niemowlak spożywa mleko modyfikowane, lekarze zalecają zwykle zmianę mleka na sojowe lub mleko hydrolizowane.
5. Wstrząs anafilaktyczny a alergia pokarmowa
U niektórych dzieci po spożyciu pokarmu zawierającego alergen może wystąpić wstrząs anafilaktyczny. Ta niezwykle silna reakcja alergiczna, rozwijająca się w bardzo szybkim tempie - w ciągu kilkunastu minut od spożycia, może prowadzić do znacznego spadku ciśnienia tętniczego krwi, który może doprowadzić nawet do zgonu dziecka.
Znacznie szerszym pojęciem jest reakcja anafilaktyczna, która jako m.in. objaw alergii na mleko krowie u niemowlaka może prowadzić do wymiotów, biegunki, bólu brzucha lub pokrzywki. Inne objawy to:
- obrzęk twarzy, języka oraz ust;
- zaczerwienienie skóry;
- świerzbiąca wysypka.
Tego typu objawy powinny być najszybciej jak to możliwe skonsultowane z lekarzem, aby skaza u niemowląt mogła zostać jak najszybciej poddana leczeniu.
6. Rozszerzanie diety
Skaza białkowa u dzieci często pojawia się w momencie rozszerzania diety. Mogą wywołać ją produkty zawierające białka zwierzęce i roślinne, zawarte m.in. w:
- rybach;
- soi;
- glutenie;
- białku jaja kurzego;
- wołowinie i cielęcinie;
- czekoladzie i kakao;
- orzechach;
- owocach cytrusowych.
Ostatnie badania pokazują, że tak często, jak mleko krowie, dzieci uczula białko zawarte w jabłku i marchwi.
7. Skaza białkowa - badania
Skaza białkowa u niemowląt powinna skłonić nas do przeprowadzenia szczegółowych badań. W pierwszej kolejności powinniśmy udać się do pediatry, aby lekarz, po rozpoznaniu problemu, mógł skierować malucha do alergologa celem dalszej diagnostyki.
Aby zbadać, czy występuje nietolerancja mleka krowiego u niemowląt, wykonywane są testy alergologiczne, które mogą być przeprowadzane w różny sposób. Najpewniejszy wynik dają testy z krwi na przeciwciała - IgE całkowite i IgE F2 (test na alergię na mleko krowie).
Wśród innych badań na skazę białkową znajdują się testy prowokacyjne, eliminacyjne i skórne testy punktowe. Testy te pokazują, czy występuje skaza mleczna u dzieci.
8. Skaza białkowa - leczenie
Skaza białkowa - jak leczyć to schorzenie? Aby pozbyć się skazy białkowej, nie wystarczy zmienić mleka na produkt innej marki – konieczne jest unikanie białka mleka krowiego, które znajduje się we wszystkich rodzajach mleka modyfikowanego.
Jeśli u dziecka zdiagnozowano ciężką postać alergii na mleko, pediatra może przepisać mu leki przeciwhistaminowe lub leki z substancją czynną epinefryną. Stosuje się je bezpośrednio po przypadkowym spożyciu nabiału i jeśli pojawią się objawy skazy białkowej.
W miarę upływu czasu, gdy dziecko jest coraz starsze, można stopniowo wprowadzać nabiał do jego diety. Jednak decyzję o podawaniu dziecku mleka i jego przetworów należy skonsultować z lekarzem lub alergologiem. Skaza u dziecka z czasem znika, ale wiek, w którym można bezpiecznie włączyć nabiał do jadłospisu dziecka, różni się u poszczególnych dzieci.
Lekarze zalecają zwykle dietę pozbawioną nabiału przez pierwsze 12-18 miesięcy. Następnie dziecko może być badane co pół roku, by określić, czy nadal jest uczulone na mleko krowie. Gdy badania wykażą, że można włączyć nabiał do jadłospisu, należy stopniowo wprowadzać produkty mleczne do diety. Do tego czasu dziecko nie powinno spożywać mleka i jego przetworów.
Warto pamiętać, że nieleczona skaza białkowa może być źródłem poważnych powikłań, a w niektórych przypadkach powodować opóźnienia w rozwoju dziecka.
9. Skaza białkowa - czym smarować zmiany?
Jeśli pojawia się skaza u niemowlaka, można stosować także doraźnie specjalną maść na skazę białkową, aby ulżyć dziecku w dolegliwościach. Krem na skazę białkową dostaniemy w każdej aptece, zwykle bez recepty.