Obowiązek alimentacyjny
Obowiązek alimentacyjny jest to obowiązek dostarczenia środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania, obciążający krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Zatem dotyczy on krewnych wstępnych, czyli rodziców, dziadków oraz zstępnych, czyli dzieci i wnuków. Najczęściej spotykanym obowiązkiem alimentacyjnym jest obowiązek rodziców wobec dziecka, który jest ustalany w przypadku rozpadu rodziny, czyli rozwodu współmałżonków.
1. Rodzaje obowiązków alimentacyjnych po rozwodzie i potrzebne dokumenty
Pozew o alimenty jest składany w Sądzie Rejonowym w miejscu zamieszkania pozwanego lub w sądzie właściwym w miejscu zamieszkania powoda. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zakłada istnieje następujących rodzajów obowiązków alimentacyjnych:
- obowiązek alimentacyjny wobec dzieci – rodzice zobowiązani są do dostarczania środków finansowych wobec dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczą na jego utrzymanie i wychowanie,
- obowiązek alimentacyjny wobec współmałżonków – obowiązek alimentacyjny spoczywa także na współmałżonkach, których małżeństwo zostało rozwiązane lub unieważnione bądź małżonkowie znajdują się w separacji.
Innymi rodzajami obowiązku alimentacyjnego są także:
- obowiązek alimentacyjny dzieci wobec rodziców,
- obowiązek alimentacyjny wobec rodzeństwa.
Obowiązek alimentacyjny wobec dzieci ustala się przy orzekaniu władzy rodzicielskiej. Jego wysokość jest zasadniczo uzależniona od dochodów rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów i zakresu praw opieki, jaka została przyznana każdemu z opiekunów.
Podstawowe wzory dokumentów dotyczące alimentów na dziecko można pobrać z odpowiednich stron w Internecie. Należą do nich:
- wzór wniosku o uchylenie obowiązku alimentacyjnego na dziecko,
- wzór pozwu o obniżenie alimentów,
- wzór pozwu o umorzenie alimentów z powodu wygaśnięcia obowiązku – usamodzielnienie się dziecka.
2. Kiedy wygasa obowiązek alimentacyjny wobec dzieci?
Alimenty na dziecko są przyzwane m.in. w sytuacji trudnej sytuacji majątkowej jednej ze stron. Ustanie obowiązku alimentacyjnego ma miejsce, gdy przesłanki do jego przyznania przestaną istnieć. Ma to miejsce w następujących przypadkach:
- gdy osoba pobierająca alimenty znajdzie się w sytuacji, w której sama będzie mogła zaspokajać swoje potrzeby materialne,
- gdy osoba płacąca alimenty nie będzie w stanie dostarczać środków na utrzymanie osoby pobierającej alimenty (np. w przypadku utraty pracy).
Obowiązek alimentacyjny nie podlega dziedziczeniu i wygasa ostatecznie w przypadku śmierci jednej ze stron. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zakłada, że istnieje możliwość uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to jednak obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.