Andrzej Prus: laureat Wyróżnienia Białej Wstążki

Gdy inni odwracali wzrok od problemu przemocy i nie chcieli mieć za sąsiadów kobiet po przejściach, on postanowił pomóc. Andrzej Prus to znany i ceniony aktor, jeden z laureatów Wyróżnienia Białej Wstążki. Otrzymał ją za swoje działania przeciwko przemocy wobec kobiet od Centrum Praw Kobiet i Fundacji Jolanty Kwaśniewskiej „Porozumienie Bez Barier”.

1. Pomoc ofiarom przemocy

Andrzej Prus jest przewodniczącym wspólnoty mieszkaniowej w jednej z warszawskich kamienic. - Pewnego dnia spotkałem kilka zaaferowanych pań. Przyszły obejrzeć pomieszczenie na drugim piętrze kamienicy. Okazało się, że są z Fundacji Centrum Praw Kobiet i szukają lokalu na Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy. Zaoferowałem swoją pomoc. Byłem pewien, że otworzą tu biuro Fundacji – mówi dla WP parenting Andrzej Prus. Pomieszczenie miało być jednak mieszkaniem dla kobiet, które uciekły od swoich partnerów, sprawców przemocy domowej.

Zobacz film: "Kiedy rozpocząć trening czystości?"

• Paniom z Fundacji powiedziałem, że skonsultuję to z mieszkańcami. Czułem jednak, że mogą wystąpić kłopoty. Myślałem, że kobiety korzystające z takiego ośrodka pochodzą z nie najlepszych środowisk, a mężowie będą chcieli ich tu szukać, więc awantury były niemal pewne – wspomina.

Początkowo mieszkańcy kamienicy nie chcieli zaakceptować nowego sąsiedztwa. Tak jak przypuszczali, mężczyźni przychodzili do swoich partnerek, zdarzały się też awantury.

• Historie kobiet, które się do nas wprowadziły, pełne były niezawinionej krzywdy. A ja pomagam i, jako przewodniczący wspólnoty, wymagam. Staram się tworzyć dobre sąsiedztwo i nieskromnie dodam, że chyba mi się to udaje – dodaje Andrzej Prus.

Czym laureat zajmuje się jako przewodniczący wspólnoty w kontaktach z ośrodkiem wsparcia? - Staram się, by kobiety mieszkające u nas, nie miały problemów. Gdy proszą o pomoc w konkretnej sprawie – pomagam lub doradzam, jak ten problem rozwiązać.

- Rozmawiam także z członkami wspólnoty i zachęcam ich samych do rozmów, to uruchamia wyobraźnię. Osobistymi problemami naszych sąsiadek z ośrodka zajmuje się natomiast Centrum Praw Kobiet – wymienia aktor.

2. Wyróżnienie Białej Wstążki

W 2011 roku Andrzej Prus otrzymał Wyróżnienie Białej Wstążki za "nieustawanie w podejmowaniu działań przeciwko dyskryminacji i wykluczeniu oraz rzadką umiejętność uczenia innych reagowania na wszelkie przejawy przemocy".

Zapytany, w jaki sposób uwrażliwia mieszkańców kamienicy na krzywdę innych osób, odpowiada:

- Na krzywdę nikogo nie trzeba uwrażliwiać. Wystarczy patrzeć, słuchać, rozmawiać i zrozumieć. Przeszliśmy drogę od poznania, do współczucia i akceptacji - mówi.

- Kobiety, które zgłaszają się do Ośrodka Specjalistycznego, doznały już tylu ciosów od życia, że teraz warto im pomóc, wesprzeć, powiedzieć miłe słowo - zachęca innych. W jaki sposób możemy więc wspierać ofiary przemocy?

 

• _Wesprzeć to zauważyć, powiedzieć miłe słowo, komplement, docenić, np. troskę o miejsce, w którym mieszkamy, zauważyć urocze, grzeczne dziecko.

Wytłumaczyć, gdzie jest plac zabaw dla dzieci. Cieszyć się, gdy znajdą stałe,

bezpieczne miejsce zamieszkania. Drobiazg? Uczyń to! To więcej niż myślisz –_ mówi Andrzej Prus.

Czy przemoc w Polsce to nadal trudny temat?

- Po wprowadzeniu w 1998 roku procedury "Niebieska Karta", policja skuteczniej może chronić ofiary przemocy i ścigać sprawców. Dzięki wieloletniej edukacyjnej pracy Fundacji Centrum Praw Kobiet, „Porozumienie bez Barier” i innych organizacji, problemy związane z przemocą dotarły do świadomości społecznej.

Krzywdzone poznały swoje prawa, wiedzą, gdzie mogą szukać pomocy i najczęściej tę pomoc znajdują. Czyli jest lepiej.

Ale może lepiej już było? Ministerstwo Sprawiedliwości nie przyznało w tym roku dotacji dla Fundacji Centrum Praw Kobiet z uzasadnieniem, że fundacja pomaga tylko kobietom - mówi laureat.

W mediach, w maju 2016 roku, głośno było o sprawie odmówienia finansowania Centrum Praw Kobiet przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Brak pieniędzy otrzymywanych z tego źródła powoduje, że Fundacja ma problemy z pomocą tak wielu pokrzywdzonym.

Na prośbę rzecznika praw obywatelskich sprawą zajęto się ponownie. Zbigniew Ziobro, minister sprawiedliwości, podtrzymał jednak wcześniejszą decyzję - "centrum zawęża pomoc tylko do określonej grupy", a więc pomaga tylko kobietom. Według ministra, CPK dyskryminuje mężczyzn, którzy również zmagają się z problemem przemocy domowej. Fundacja poszukuje więc innych źródeł finansowania.

- Brak zdecydowanych reakcji obecnych władz na przemoc, brutalny język w debacie publicznej, niesprawiedliwe oceny i porównania dotyczące uchodźców, mogą sprawić, że będzie jeszcze gorzej – komentuje Andrzej Prus.

3. Zaczęło się od zabawy w teatr

Andrzej Prus jest aktorem teatralnym i filmowym. Kariera zaczęła się od „zabawy w teatr”. __

- Tak naprawdę zaczęło się od pasjonującej pracy w teatrze szkolnym w Liceum Tadeusza Czackiego w Warszawie, w Domach Kultury Muranów i Energetyk na Powiślu, w Zespole Gawęda, od występów w telewizji czy statystowaniu w Teatrze Wielkim.

- Nie było odwrotu, ukończyłem studia na PWST w Warszawie i przeszedłem na zawodowstwo. Teatr umożliwia aktorowi wielokrotne i bezkarne przeżycie wielu żyć, w postaciach przez niego tworzonych. Tworzonych przed widzem, bez którego ta ulotna twórczość nie miałaby sensu – mówi aktor.

Przez wiele lat wykładał również na SGH w Warszawie.

- Prowadziłem zajęcia, na których pokazywałem studentom i doktorantom, ćwiczenia korygujące wady wymowy i wydłużające oddech. Z przyjemnością patrzyłem, jak pod wpływem skuteczności tych ćwiczeń przechodzą od wątpienia do entuzjazmu.

Nie zapomnę tworzonych i przedstawianych przez studentów scen na zadany temat, dzięki którym opanowywali podstawy warsztatu aktorskiego, niezbędnego w negocjacjach – wspomina.

Andrzej Prus interesuje się rzemiosłem artystycznym z lat 20. i 30. XX wieku oraz młodym malarstwem współczesnym.

Wyróżnienie Białej Wstążki zostanie przyznane po raz siódmy. Kandydatów można zgłaszać do 25 listopada 2016 roku. Więcej informacji na stronie internetowej.