Rozwój ruchowy dziecka – o czym pamiętać na każdym etapie?

Kolejne etapu rozwoju maluszka to wielkie wydarzenie dla całej rodziny. Dziecko wzbogaca swoją motorykę i tym samym poznaje świat, a jego rodzice mogą z dumą obserwować, jak dzielnie poczyna sobie ich pociecha. Jak przebiega ten proces, na co zwracać uwagę i o czym pamiętać na każdym jego etapie, radzi psycholog, dr Aleksandra Piotrowska.

Partnerem treści jest Fisher-Price

Rozwój dziecka to czas pełen cudownych zmian, dzięki którym maluszki stają się ciekawskimi, ruchliwymi i w pełni świadomymi istotami ze swoją własną, unikatową osobowością. Rodzice, towarzyszący im w tym wspaniałym procesie, często zastanawiają się, czy wszystko przebiega prawidłowo, czy mogą im w tym czasie pomóc oraz jak to bezpiecznie zrobić.

Zobacz film: "Webinar Fisher Price_Rozwój ruchowy dziecka – o czym pamiętać na każdym etapie?"

Jak wspierać malucha w nabywaniu nowych umiejętności?

Każda nowa umiejętność, którą nabywa maluszek, to wspaniałe doświadczenie dla rodziców, którym chcą się dzielić z innymi. I tu pojawia się kwestia porównywania się z innymi i niepokoju związanego z faktem, że dziecko robi coś nieco wolniej, później czy inaczej niż jego rówieśnicy. Dr Piotrowska uspokaja, że takie uczucie nie jest niczym nadzwyczajnym. Wręcz przeciwnie. – Myślę, że taki już los rodziców. Niewiarygodnie rzadko zdarza mi się spotkać rodzica, także wśród moich koleżanek po fachu, całkowicie odpornego na te pytania typu: "9 miesięcy i jeszcze nie chodzi? Naprawdę? No, moja to 8 miesięcy miała i już biegała".

Warto jednak pamiętać, by tego typu uwagi nie miały wpływu na nasze postępowanie względem dziecka i podejmowanie niemądrych decyzji, które mogą mu po prostu zaszkodzić. O tym, w jakim tempie rozwija się nasze dziecko, decyduje bardzo wiele czynników, a rodzice są tylko jednym z nich – ani nie decydującym, ani nie rozstrzygającym. Każdy maluch rozwija się w swoim własnym tempie – bez względu na to, czy opanuje umiejętność chodzenia w 9. czy w 16. miesiącu życia. W obu przypadkach jest to rozwój prawidłowy. Według dr Piotrowskiej podstawowa zasada związana z rozwojem malucha, jest taka: jeśli dziecko nie wykonuje czynności spontanicznie, nie należy go do nich zmuszać ani mu w nich "pomagać".

Motoryka duża i motoryka mała

Motoryka to nic innego jak ogólna sprawność fizyczna, którą dzielimy zazwyczaj na motorykę małą i dużą. Motoryka duża związana jest z przemieszczaniem się w przestrzeni. Zaczyna się od przewrotów, pozycji siedzącej i stojącej oraz raczkowania i chodzenia. W tym przypadku angażowane są duże grupy mięśni, co sprawia że motoryka duża ma ogromne znaczenie w rozwoju fizycznym malucha. Z kolei motoryka mała to tzw. sprawności manipulacyjne, czyli ruchy palców i dłoni.

– To jest to, co potrafią łapki. A to, co te łapki potrafią w pierwszych latach życia dziecka, jest niebywale ważnym czynnikiem, który może albo sprzyjać ogólnemu rozwojowi, albo też nie sprzyjać, a nawet przyczyniać się do występowania pewnych opóźnień – mówi dr Piotrowska. I dodaje: - Za pomocą tych łapek malutkie dziecko w bardzo dużej mierze poznaje świat. Więc jeśli te łapki są mniej sprawne, to i z tą eksploracją świata jest też troszeczkę gorzej.

Jeśli chcemy wesprzeć dziecko w rozwoju motoryki dużej i małej, musimy przede wszystkim stworzyć mu bezpieczne środowisko do rozwoju. Zagracone, pełne przedmiotów mieszkanie nie będzie tutaj dobrym rozwiązaniem, ponieważ maluszek będzie co i rusz cię o coś potykał i o coś zahaczał. Ponadto pamiętajmy, że małemu dziecku nie da się nakazać robienia czegoś, zatem trzeba dbać o dostarczenie mu atrakcyjnych bodźców do wykonania konkretnej czynności, np. podciągnięcia się do góry. Nie oznacza to cotygodniowych zakupów w sklepie z zabawkami, ale wybór prostych, bezpiecznych i kolorowych rzeczy wysokiej jakości.

Kiedy wybrać się do specjalisty?

W procesie rozwoju dziecka jest wiele czynników, które mogą zaniepokoić rodziców i skłonić ich do wizyty u specjalisty, jednak według dr Piotrowskiej najczęstszą, obserwowaną przez nią przyczyną rodzicielskiego niepokoju jest właśnie przekleństwo porównywania się z innymi. Niemniej są pewne ogólne wskazówki świadczące o tym, czy rozwój dziecka przebiega prawidłowo: • 6-miesięczny maluch powinien wykonywać mniej lub bardziej niezdarne ruchy; • dziecko w okolicy 9. miesiąca życia powoli zaczyna przyjmować pozycję siedzącą, ALE nie należy go celowo obkładać poduszkami w rogu kanapy, by "siedziało"; • roczny maluch (między 12. a 16. miesiącem życia) jest na etapie wykonywania swoich pierwszych kroków.

Tym, co powinno zaniepokoić rodziców jest np. bezruch maluszka i wyraźne asymetrie w jego ruchach. Niemniej z uwagi na wizyty kontrolne u neurologa i ortopedy, które z reguły odbywają się, zanim dziecko zacznie siadać czy raczkować, dużo łatwiej jest obecnie wychwycić wszelkie nieprawidłowości na wczesnym etapie rozwoju dziecka i rozpocząć fizjoterapię.

Pomocne zabawki i gadżety

Dziecko – czy to maluszek, czy już starszy szkrab – najlepiej uczy się nowych rzeczy poprzez zabawę. Warto zatem wybrać mu odpowiednie zabawki, które będą go stymulowały do rozwoju, a zarazem zapewnią poczucie bezpieczeństwa. Idealnym przykładem takiej zabawki jest mata edukacyjna, np. Edukacyjna mata sensoryczna Deluxe od Fisher-Price®, która jednocześnie tworzy bezpieczne środowisko dla maluszka i dostarcza mu atrakcyjnych bodźców wzrokowo-ruchowych. Gdy dziecko zaczyna pełzać i raczkować mata, choć nadal atrakcyjna wizualnie, przestaje maluchowi wystarczać.

– Gdy dziecko zaczyna się już przemieszczać, warto pamiętać o tych "zanętnikach" zachęcających dziecko do ruchu – doradza dr Piotrowska. – W odniesieniu do dzieci cudowanie sprawdza się np. taki Interaktywny Żółw z serii Linkimals, który może być zarówno zabawką statyczną, jak i dynamiczną. Żółw nie tylko się porusza, ale też gra melodyjki i wydaje rozmaite dźwięki, a przy tym dziecko może bezpiecznie ślinić jego płetwy. Właśnie tego typu zabawki są bardzo użyteczne, kiedy dziecko zaczyna raczkować.

Natomiast prawdziwym przyjacielem szkraba, który stawia swoje pierwsze kroki, jest starszy i większy brat Szczeniaczka Uczniaczka. Posiada on czujniki wykrywające ruch, które uruchamiają się i aktywują rozmaite piosenki, dźwięki i wypowiedzi w języku polskim gdy maluch spędza z nim aktywnie czas. Dwa poziomy nauki zachęcają do ruchu oraz wprowadzają dziecko w świat liczenia, literek, odgłosów zwierzątek i nie tylko. Szczeniaczek pomaga wzmacniać sprawność ruchową malucha, jednocześnie pozwalaj mu ćwiczyć umiejętności słuchania i wykonywania poleceń.

Rozwój dziecka to wspaniała przygoda – zarówno dla malucha, jak i jego rodziców. Aby przebiegał bez problemu i bez zbędnych rodzicielskich stresów, dr Piotrowska radzi pamiętać cierpliwości, pokorze i spokoju.

Partnerem treści jest Fisher-Price