Przedszkole integracyjne
Kiedy maluch wkracza w wiek przedszkolny, niejeden rodzic zastanawia się nad wyborem przedszkola. Czy publiczne, czy prywatne? Czy z możliwością wyboru dodatkowych zajęć, czy ograniczające się tylko do niezbędnego minimum, a więc zajęć ogólnorozwojowych? Wśród szerokiego repertuaru przedszkoli znajduje się przedszkole integracyjne. Jest to przedszkole, do którego uczęszczają dzieci w pełni zdrowe oraz dzieci wykazujące różnego typu choroby i zaburzenia. Ile kosztuje posłanie dziecka do przedszkola integracyjnego? Jaki jest program takiej placówki? Jakie wady i zalety ma przedszkole integracyjne?
1. Jakie dzieci mogą chodzić do przedszkola integracyjnego?
Odpowiedź jest prosta – wszystkie dzieci. Zarówno te zdrowe, jak i dzieci z różnego rodzaju niepełnosprawnością (fizyczną, emocjonalną lub/i umysłową). W przedszkolu integracyjnym może znaleźć się Julka z lekkim upośledzeniem umysłowym, Kacperek z mózgowym porażeniem dziecięcym, Kinga z zaburzeniami mowy, Wiola z ADD, Dawid z zespołem Aspergera, Michał na wózku inwalidzkim, niedosłysząca Martynka, pięcioletni Igor z przewlekłą astmą oskrzelową czy jąkający się Tomek. Dzieci z różnego rodzaju deficytami są włączane do grupy zdrowych rówieśników – uczą się razem bawić i współpracować. Wszystkie dzieci w przedszkolu integracyjnym mają jednakowe prawa i obowiązki, gdyż idea integracji polega właśnie na wspólnym wychowywaniu dzieci pełnosprawnych i dzieci z niepełnosprawnością. 
2. Zalety przedszkola integracyjnego
Jakie korzyści wiążą się z uczęszczaniem dziecka do przedszkola integracyjnego? Są to korzyści czysto „logistyczne”, wynikające ze specyfiki takiego przedszkola i jego funkcjonowania, oraz korzyści związane z rozwojem dziecka. Niewątpliwą zaletą przedszkola integracyjnego są na pewno mniejsze grupy niż w „zwykłych” placówkach przedszkolnych. W jednej grupie znajduje się zazwyczaj kilkoro maluchów z jakimś rodzajem upośledzenia, ale istotne są proporcje – w jednej grupie nie może być więcej dzieci z niepełnosprawnością niż 1/3 liczby wszystkich dzieci, co oznacza, że jeżeli grupa liczy 15 osób, to dzieci z kłopotami zdrowotnymi nie może być więcej niż 5. Mniej liczne grupy to nie jedyna zaleta przedszkola integracyjnego. Grupy przedszkolne znajdują się zwykle pod opieką dwóch nauczycieli.
Kolejny argument na „tak”, jeśli chodzi o wybór przedszkola integracyjnego, to fakt, iż oprócz zajęć ogólnorozwojowych, jakie odbywają się również w „zwykłych” przedszkolach, maluchy w przedszkolu integracyjnym mają spotkania ze specjalistami, np. rehabilitantami, logopedami, psychologami, pedagogami specjalnymi. Zyskują na pewno dzieci chore, wykazujące jakieś deficyty rozwojowe, bo mają zapewnioną większą uwagę dorosłych i znajdują się pod opieką wykwalifikowanego personelu. Co zatem zyskują dzieci zdrowe, uczęszczając do przedszkola integracyjnego? Czerpią głównie profity, jeśli chodzi o ich rozwój emocjonalny i społeczny. Obserwując swoich chorych kolegów i koleżanki, uczą się, że ułomność człowieka nie musi być przeszkodą w dążeniu do celu, uczą się akceptować „inność”. Kształtują w sobie empatię, tolerancję, szacunek, zdolność niesienia bezinteresownej pomocy. Przedszkole integracyjne sprzyja rozwojowi emocjonalnemu i społecznemu zarówno dzieci zdrowych, jak i chorych.
Kiedy jeszcze warto rozważyć wybór przedszkola integracyjnego? Nie tylko, kiedy zależy nam na wszechstronnym rozwoju dziecka, ale również, gdy chcemy, by w przyszłości dziecko umiało porozumiewać się z innymi dziećmi, także tymi „trudnymi”, które mogą zachowywać się w sposób niekonwencjonalny, np. mogą krzyczeć albo wykazywać dziwne stereotypowe ruchy. Także wtedy, gdy dziecko wykazuje niewielkie trudności, np. ma problemy z wymową albo trudności w przystosowaniu się do zasad społecznych.
3. Wady przedszkola integracyjnego
Jakie wady ma przedszkole integracyjne? Może je wykazywać, jeśli chodzi o czystość placówki, przestrzeganie określonych procedur, kwalifikacje kadry pracującej w placówce itp. Te wszystkie „mankamenty” mogą jednak dotyczyć każdego innego przedszkola, nie tylko integracyjnego, a poza tym przed zapisaniem dziecka do jakiegokolwiek przedszkola najlepiej takie rzeczy wcześniej sprawdzić – popytać wśród znajomych, którzy mają starsze dzieci i które być może uczęszczały do danej placówki, poszukać opinii o danym przedszkolu w Internecie, samemu przejść się do takiego przedszkola, porozmawiać z dyrektorem i wychowawcami tam pracującymi, przyjrzeć się, jaki porządek panuje w placówce, jak wygląda kuchnia, szatnie, poszczególne sale. Warto pamiętać, że przedszkola muszą przejść przez różne kontrole, by móc w ogóle rozpocząć pracę z dziećmi, zatem o sprawy logistyczne czy dotyczące czystości tak bardzo martwić się nie musimy.
Najczęściej „wady” przedszkola integracyjnego wiążą się z obawami, jakie mają sami rodzice, którzy zastanawiają się, czy posłać swoją pociechę do takiego przedszkola. Ich niepokoje i wątpliwości wynikają najczęściej z niewiedzy, jak funkcjonuje taka placówka i z lęku przed spotkaniem się z „innością”. Niektórzy rodzice nie wiedzą, czym różni się przedszkole integracyjne od przedszkola specjalnego i mylą te dwa rodzaje przedszkoli ze sobą. W przedszkolu integracyjnym znajdują się dzieci zdrowe i z różnymi problemami zdrowotnymi, natomiast w przedszkolu specjalnym znajdują się wyłącznie dzieci chore, np. z niepełnosprawnością fizyczną albo upośledzeniem umysłowym. Ponadto w przedszkolach specjalnych jest realizowany zmodyfikowany program nauczania, dostosowany do możliwości dzieci, które znajdują się pod opieką pedagogów specjalnych (oligofrenopedagogów do pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo, surdopedagogów do pracy z dziećmi niesłyszącymi i z wadami słuchu oraz tyflopedagogów do pracy z dziećmi niewidomymi).
Istotną kwestią, na którą rodzice zwracają uwagę przy wyborze przedszkola dla dziecka jest cena – ile kosztuje posłanie dziecka do przedszkola integracyjnego? Zazwyczaj rodzice myślą, że przedszkole integracyjne jest dużo droższe od „zwykłego” przedszkola. Warto pamiętać, że często po zsumowaniu wszystkich kosztów okazuje się, że pieniądze, jakie trzeba wydać, by posłać dziecko do przedszkola integracyjnego, są podobne do pieniędzy, jakie byśmy wydali, kiedy maluch chodziłby do placówki publicznej.
Wybór przedszkola dla dziecka to poważna decyzja. Warto gruntownie zastanowić się nad wszystkimi plusami i minusami konkretnej decyzji. Dobrze jest jednak myśleć, że każde przedszkole (nawet to „zwykłe”) powinno być integracyjne – przecież w każdym przedszkolu znajdują się różne dzieci, które uczą się współpracować pomimo różnic.