Niejadki i łakomczuchy, czyli o zaburzeniach łaknienia u dzieci
Odżywianie stanowi ważną rolę w życiu dziecka. Nadmiar spożywanych pokarmów czy niewłaściwie zbilansowana dieta są przyczyną otyłości u dziecka, z kolei brak apetytu prowadzi do niedożywienia i zahamowania wzrostu. Zaburzenia odżywiania objawiające się utratą apetytu, podjadaniem lub nadmiernym apetytem u dzieci mogą być spowodowane stresem, chorobami somatycznymi lub psychicznymi.
1. Zaburzenia odżywiania u dzieci
Rodzina jest głównym środowiskiem, w którym kształtowane są nawyki żywieniowe przez spożywanie posiłków, rodzaj stosowanych pokarmów i stosunek do własnego ciała. We wczesnym okresie życia dziecka kształtowane są wzorce żywieniowe, dlatego nieprawidłowy stosunek opiekunów do żywienia może stanowić początek zaburzeń odżywiania o podłożu psychologicznym, które zazwyczaj ujawniają się u dzieci starszych.
Do zaburzeń odżywiania należą: jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa), żarłoczność psychiczna (bulimia nervosa), objadanie kompulsywne, pica oraz wymioty psychogenne. Nieleczone i długotrwałe zaburzenia odżywiania prowadzą do wychudzenia i wyniszczenia organizmu albo nadwagi i otyłości.
Jadłowstręt psychiczny występuje zazwyczaj u nastolatek w wieku 15–18 lat, w okresie dojrzewania, kiedy ciało zaczyna nabierać kobiecych kształtów. Z kolei bulimia zwykle dotyczy osób po 18. roku życia. Anoreksja często występuje u dzieci pracujących jako modele lub modelki, a także uprawiających lekkoatletykę, gimnastykę artystyczną czy taniec lub balet, gdzie preferowana jest szczupła sylwetka.
Objawy zaburzenia odżywiania u dzieci to:
- brak apetytu,
- spadek masy ciała,
- uporczywe wymioty po spożyciu posiłków.
Często u dzieci, które po raz pierwszy idą do przedszkola czy szkoły w początkowym okresie mogą wystąpić przemijające trudności w przyjmowaniu pokarmów, które zazwyczaj mijają samoistnie.
Do zaburzeń odżywiania należy także pica, czyli spaczone łaknienie, które objawia się zjadaniem substancji niejadalnych, jak papier, tynk, włosy, piasek, glina, ziemia. Takie zachowanie może być spowodowane dietą ubogą w wapń lub żelazo. Jego przyczyną mogą być zaburzenia psychiczne albo problemy psychologiczne. Pica stanowi zagrożenie dla zdrowia, gdyż może powodować zatrucia metalami ciężkimi, zakażenia pasożytnicze lub bakteryjne, a także niedrożność przewodu pokarmowego.
2. Nadmierny apetyt u dziecka
Wielu osobom wydaje się, że nadmierny apetyt u dziecka nie powinien stanowić problemu. Jednak kiedy apetytowi towarzyszy waga przewyższająca normy przewidziane dla danego wieku, może to sugerować chorobę lub prowadzić do otyłości.
W Polsce w ciągu ostatnich 20 lat trzykrotnie wzrosła liczba dzieci z nadwagą i otyłością i ma to charakter epidemiczny. U dzieci powstawanie nadwagi prowadzi do namnażania się komórek tłuszczowych i do zaburzeń rozwoju fizycznego oraz psychicznego. Otyłe dzieci niechętnie uczestniczą w zabawach z rówieśnikami albo często są wykluczane z grupy, co prowadzi do trudności w nawiązywaniu kontaktów, obniżenia samooceny i popadania w stan depresji.
Nadmierny apetyt jest objawem bardzo rzadko spotykanej choroby genetycznej – zespołu Pradera-Williego. Dzieci charakteryzuje wieczny brak uczucia sytości, który prowadzi do otyłości olbrzymiej.
Do objawów zespołu Pradera-Williego należą:
- brak odruchu ssania, trudności w karmieniu,
- opóźniony rozwój psychoruchowy,
- nadmierny apetyt,
- opóźnienie rozwoju mowy,
- zmiany zachowania – dziecko jest kapryśne, uparte, czasem agresywne,
- niski wzrost,
- hipogonadyzm u obu płci.
Nieleczone zaburzenia odżywiania negatywnie wpływają na rozwój dziecka, zarówno psychiczny, jak i fizyczny, dlatego powinny być diagnozowane i leczone w specjalistycznych poradniach zaburzenia odżywiania.
Porozmawiaj z innymi rodzicami na temat kłopotów z jedzeniem swoich dzieci oraz swoim podejściu do słodyczy. Zapraszamy na nasze forum.