Czekolada w ciąży: zdrowa czy nie?

Czekolada w ciąży? Chciałoby się napisać: a dlaczego nie, skoro jest smaczna i potrafi poprawić nastrój. Ale jak to najczęśćiej bywa, sprawa nie jest jednoznaczna. Sprawdźmy zatem, jakie są potencjalne korzyści i ryzyka związane ze spożywaniem czekolady podczas ciąży.

1. Czekolada w ciąży. Czy ma prozdrowotne właściwości?

Czekolada, czyli żywność otrzymywana z kakao i cukrów, która zawiera co najmniej 35 proc. całkowitego suchego kakao, nie mniej niż 18 proc. masła kakaowego i nie mniej niż 14 proc. odtłuszczonego suchego kakao,jest najczęściej spożywanym produktem spośród słodyczy. Zawiera mnóstwo kalorii, ale także substancji aktywnych, m.in. polifenoli, które korzystnie wpływają na zdrowie człowieka i dzięki którym jej przechowywanie nie wymaga stosowania dodatkowych antyoksydantów. Obecne są w niej również składniki bioaktywne, w tym witaminy, składniki mineralne i kwasy tłuszczowe.

"Czekolada pozytywnie wpływa na nastrój, zmniejsza podatność na stany depresyjne oraz stres oksydacyjny. Dzięki wysokiej zawartości flawanoli wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwalergiczne, przeciwwirusowe oraz przeciwnowotworowe. Pozytywnie wpływa na pamięć i umiejętności poznawcze, może zmniejszyć ryzyko demencji" – czytamy w artykule "Wpływ czekolady na zdrowie człowieka" Małgorzaty Musioł (i innych autorów) z 2018 r.

I dalej:

"Regularne spożywanie produktów zawierających kakao zmniejsza ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, a zwłaszcza udaru mózgu, oraz może zmniejszyć obwodową oporność na insulinę u kobiet z cukrzycą typu 2. Działa pobudzająco po wysiłku psychicznym lub fizycznym. Zapewnia uczucie sytości, dlatego była dodawana do żołnierskich racji żywnościowych w czasie I wojny światowej".

Spożywanie bogatej we flawonoidy czekolady przynosi wiele korzystnych efektów zdrowotnych dla organizmu człowieka. Przeciwdziała rozwojowi chorób układu sercowo-naczyniowego, nadciśnienia tętniczego, ponieważ polifenole obecne w czekoladzie poprawiają funkcje naczyń krwionośnych.

Co więcej, spożywanie gorzkiej czekolady chroni przed próchnicą, ponieważ substancje w niej zawarte obniżają liczbę bakterii w jamie ustnej.

1.1. Czy spożywanie czekolady w ciąży ma wpływ na samopoczucie kobiety?

Naukowcy szukali też odpowiedzi na pytanie, czy można jeść czekoladę w ciąży. I okazuje się, że tak, bo spożycie czekolady może poprawić stan psychiczny przyszłych matek i zmniejszyć negatywny wpływ matczynego stresu na niemowlę.

2. Jak wybrać najzdrowszą formę czekolady dla kobiety w ciąży?

Trzeba pamiętać, że zawartość prozdrowotnych związków w czekoladzie jest determinowana: rodzajem czekolady (zawartość miazgi kakaowej, rodzaj dodatków), rodzajem i pochodzeniem ziarna, a także sposobem obróbki ziarna.

Najzdrowsza jest gorzka czekolada w ciąży (w której kakao stanowi powyżej 40 proc. masy). To właśnie jej przypisuje się prozdrowotne właściwości. Spożywanie jej w niewielkiej ilości może przynieść prozdrowotne korzyści. A dlaczego w niewielkiej?

Otóż zagrożeniem wynikającym z jej częstego spożywania, może być otyłość. Ma to związek z faktem, że choć boagata w wiele korzystnych dla organizmu związków, czekolada jest produktem kalorycznym (525 kcal/100 g ciemnej czekolady). Zawiera też sporą ilość cukru (64,8 g/100 g) i tłuszczu (29,2 g/100 g).

Trzeba też pamiętać, że spożycie czekolady podnosi poziom kwasu szczawianowego w moczu oraz może prowadzić do zaostrzenia objawów trądziku pospolitego. Ta uwielbiana przez wielu z nas słodycz jest teź źródłem kofeiny (choć trzeba przyznać, że stężenie kofeiny w kakao i w czekoladzie jest stosunkowo niskie: 50 g czekolady mlecznej zawiera około 15 mg kofeiny).

3. Czy istnieje zalecana ilość czekolady, którą kobieta w ciąży może bezpiecznie spożywać?

Dowody świadczące o pozytywnym odziaływaniu gorzkiej czekolady na zdrowie są bardzo przekonujące. Problem polega jednak na tym, że mowa cały czas o czekoladzie gorzkiej, która choć jest najzdrowsza, bywa spożywana rzadziej niż mleczna.

Sam produkt wiele traci też w procesie produkcji (w procesie przetwarzania następuje częściowa utrata związków polifenolowych). Jak piszą autorzy artykułu "Gorzka czekolada – niekorzystna dla zdrowia pokusa czy wartościowy komponent diety?" z 2022 r.: "(...) aby móc stosować czekoladę w celach terapeutycznych, kluczowe jest ustalenie skutecznej dawki wywołującej zmiany istotne klinicznie. Dlatego też niezbędne jest przeprowadzenie kompleksowych badań klinicznych wraz z analizą czynników zakłócających, co pozwoliłoby sformułować zalecenia żywieniowe, których aktualnie brak".

Wiadomo zatem, że nie mleczna czekolada w ciąży, a gorzka przyniosą najwięcej korzyści. Trzeba jednak sięgać po nią rozsądnie. I pamiętać, by wybierać wyłącznie produkty wysokiej jakości (np. rzemieślnicze).

Dobra, zwłaszcza w jesienno-zimowe wieczory, będzie też gorąca czekolada w ciąży. Ale i ją należy pić w rozsądnych ilościach, zwłaszcza jeśli dosładzamy ją lub dodajemy pianki czy bitą śmietanę. W takiej sytuacji mamy do czynienia nie z napojem, a kalorycznym deserem.