Spokojny sen podczas choroby. Jakich leków nie podawać dziecku przed snem?
Przeziębione dziecko jest marudne w ciągu dnia, w nocy śpi niespokojnie, wybudza się nawet wielokrotnie, płacze i ma trudności z ponownym zaśnięciem.
1. Ułatwienie oddychania
Jakie są tego przyczyny? Wybudzanie przede wszystkim wynika z zatykania się nosa. Zalegająca wydzielina zamyka drogi oddechowe, zwłaszcza w pozycji leżącej. Starsze dziecko może wówczas oddychać przez buzię lub chrapać. Natomiast noworodki i niemowlęta potrafią oddychać tylko przez nos, więc wybudzają się z płaczem, gdy nie mogą złapać powietrza. Dlatego zapewnienie drożności dróg oddechowych przed snem może przynieść spokojną noc dla rodziców i dziecka.
Najmłodszym szczególnie polecam inhalacje z soli fizjologicznej, które są korzystne w ciągu dnia i bezpośrednio przed snem. Przed spoczynkiem należy natomiast unikać inhalacji lub leków doustnych upłynniających śluz lub wykrztuśnych, aby nie prowokować w nocy odruchu kaszlowego.
Wszelkie krople i leki udrażniające nos, zawierające efedrynę, pseudoefedrynę, fenylefrynę, oksymetazolinę i ksylometazolinę działają obkurczająco na naczynia krwionośne nosa, ale też pobudzająco na serce. Stąd przy przedawkowaniu mogą pobudzić dziecko przed snem, a nawet wywołać zaburzenia pracy serca. Producenci zalecają, aby nie stosować ich dłużej niż 3-5 dni i nie przekraczać podanych na ulotkach dawek. Radziłabym stosowanie tych leków w razie konieczności tylko u dzieci powyżej szóstego roku życia, a tabletek u dzieci powyżej dwunastego roku życia. Bezpieczne są krople i aerozole zawierające sól fizjologiczną lub morską, które mogą być stosowane wielokrotnie w ciągu dnia. Na zatkany nosek niemowlęciu może pomóc umieszczenie go w pozycji półsiedzącej na kilkanaście minut.
2. Leki przeciwkaszlowe
Z lekami przeciwkaszlowymi należy postępować bardzo ostrożnie i stosować tylko, gdy kaszel wybudza dziecko w nocy lub przeszkadza w mówieniu w ciągu dnia. Stosuje się je doraźnie, około 2-3 dni do momentu, gdy napady suchego kaszlu staną się łagodniejsze. Aby ułatwić zaśnięcie, podaje się je około godziny przed snem.
Leki hamujące kaszel stosowane u dzieci to dekstromorfan, kodeina i butamirat. Leki te działają ośrodkowo, hamując ośrodek kaszlu w centralnym układzie nerwowym.
Na kaszel suchy, który wynika z podrażnienia gardła lub krtani, dobrym wyborem będzie podanie naturalnych leków osłaniających i łagodzących, takich jak prawoślaz, podbiał czy babka lancetowata. W przypadku zaostrzenia astmy czy zapalenia krtani przebiegających z suchym kaszlem, lekarz może zlecić inhalacje ze sterydów, które dzięki swym właściwościom przeciwzapalnym pomogą przed snem złagodzić kaszel. Po lekach tych należy zawsze pamiętać o płukaniu gardła lub – w przypadku małych dzieci – podaniu pokarmu, aby uniknąć infekcji drożdżakowej jamy ustnej.
Przeciwzapalnie i rozkurczająco na oskrzela działa fenspiryd. Można go podawać o każdej porze dnia i nocy, również bezpośrednio przed snem. Stosuje się go zarówno w kaszlu suchym, jak i mokrym.
3. Leki wykrztuśne
Mokry kaszel jest potrzebny do oczyszczania dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny i wspomaga proces zdrowienia. Natomiast warto pamiętać, aby leków wykrztuśnych nie podawać przed snem, aby nie prowokować kaszlu w nocy. Do najczęściej stosowanych leków należą: bromheksyna i jej czynny metabolit ambroksol, acetylocysteina, karbocysteina, mesna oraz zioła – tymianek i bluszcz. Leki te są zalecane w infekcji górnych dróg oddechowych z gęstą wydzieliną i powinny być podawane w ciągu dnia do godziny 16.00-17.00. Korzystnie działają również inhalacje z olejkami eterycznymi czy wcieranie rozcieńczonych olejków w skórę, ewentualnie stosowanie gotowych preparatów.
Dowiedz się więcej
4. Nawodnienie
Nawilżenie dróg oddechowych to przede wszystkim zapewnienie odpowiedniej ilości płynów w ciągu dnia i przed snem. W tym również potrzebna jest równowaga, aby dziecko nie wstawało w nocy do toalety. Wystarczające nawodnienie wpływa również na rozrzedzenie wydzieliny. Warto pamiętać, że gorączkujące dziecko potrzebuje pić więcej ze względu na zwiększoną utratę płynów.
Pamiętajmy, że przeziębienie trwa około tygodnia i ma tendencję do samoograniczania się w większości przypadków, więc należy być ostrożnym z lekami.