Kiedy kaszel jest niebezpieczny?
Kaszel występujący sporadycznie, kilka razy dziennie, ustępujący samoistnie (tzw. pokasływanie) nie budzi niepokoju. Związany jest z oczyszczaniem dróg oddechowych lub przejściowym ich podrażnieniem. Najczęściej kaszel, czasem bardzo uporczywy, pojawia się w przebiegu wirusowych infekcji górnych dróg oddechowych (przeziębienia), zwykle w sezonie jesienno-zimowym. Co wywołuje kaszel i jak go leczyć?
1. Jakie objawy towarzyszą kaszlowi?
Kaszel jest męczącą dolegliwością, pojawiającą się w przebiegu różnyc chorób. Towarzyszą mu wtedy zazwyczaj takie objawy jak: wodnisty katar, gorączka – nawet do 39 st. C, bóle mięśni, bóle głowy, rozdrażnienie, gorszy apetyt.
Taki kaszel, początkowo suchy, później przechodzący w mokry, ustępuje zwykle samoistnie w ciągu 4-7 dni i nie budzi dużego niepokoju.
2. Kiedy kaszel staje się niebezpieczny?
Są jednak również potencjalnie niebezpieczne choroby, w których często wiodącym objawem jest kaszel. Należą do nich:
2.1. Ostre podgłośniowe zapalenie krtani
Choroba ta dotyka wielu dzieci w wieku 2-6 lat, najczęściej wywołane jest przez wirusy, objawia się silnym, „szczekającym” kaszlem, często nasilającym się w godzinach nocnych, z towarzyszącą dusznością wdechową (dziecko bierze wdech z trudem, ze słyszalnym świstem/rzężeniem - to tzw. stridor krtaniowy).
Przy nasilonej duszności, złym stanie ogólnym dziecka wymaga pilnej interwencji lekarskiej, a nawet hospitalizacji.
2.2. Ostre zapalenie oskrzeli
Częsta infekcja wirusowa dolnych dróg oddechowych objawiająca się kaszlem oraz nasiloną dusznością wydechową – dziecko oddycha szybko, wydłużona jest faza wydechowa, często towarzyszy jej świst, można zaobserwować uruchomienie dodatkowych mięśni oddechowych – wciąganie międzyżebrzy, dołka jarzmowego.
Dowiedz się więcej
Przy nasilonej duszności dziecko ma problem z odpowiedzią na pytania, mówi pojedyncze wyrazy, nie jest w stanie wypowiedzieć pełnego zdania jednym tchem. Do częstych zapaleń oskrzeli predysponowane są dzieci obciążone alergią.
2.3. Ostre zapalenie oskrzelików
Ostre zapalenie oskrzelików to infekcja wirusowa występująca u niemowląt przebiegająca z kaszlem, dużą ilością wydzieliny w drogach oddechowych i często bardzo nasiloną dusznością mogącą w rzadkich przypadkach prowadzić do niewydolności oddechowej i konieczności leczenia na oddziale intensywnej terapii.
2.4. Zapalenie płuc
Infekcja, która budzi chyba największy lęk wśród rodziców, w której oprócz kaszlu najczęściej obserwujemy gorączkę, duszność o różnym nasileniu, czasem ból w klatce piersiowej dziecka.
Rozpoznanie zapalenia płuc wymaga badania lekarskiego i stwierdzenia charakterystycznych zmian osłuchowych nad zmienionym zapalnie miąższem płucnym. Czasami konieczna może być weryfikacja zmian osłuchowych badaniem radiologicznym klatki piersiowej.
2.5. Krztusiec
Krztusiec to ostra choroba bakteryjna dróg oddechowych wywołana przez pałeczkę krztuśca, której wiodącym objawem jest kaszel.
Pomimo szczepień obowiązkowych zakażenie tą bakterią pojawia się coraz częściej. Najbardziej narażone są niemowlęta zwłaszcza w pierwszych trzech miesiącach życia, może jednak występować u dzieci w każdym wieku.
Kaszel w przebiegu zarażenia krztuścem jest często bardzo uporczywy, napadowy, dudniący, pomiędzy napadami głęboki wdech, jaki robi pacjent, przypomina pianie koguta, kaszel może prowadzić do wymiotów, zasinienia twarzy.
U niemowląt mogą występować bezdechy. Napadowy kaszel może utrzymywać się nawet do kilku miesięcy pomimo prawidłowego leczenia antybiotykiem.
2.6. Zakrztuszenie
Napad silnego kaszlu u zdrowego do tej pory niemowlęcia czy małego dziecka może sugerować zakrztuszenie.
Jeżeli po takim epizodzie występuje pogorszenie stanu ogólnego, duszność – może to świadczyć o "zaciągnięciu" ciała obcego do dróg oddechowych i jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia dziecka.