Czym zastąpić sól w diecie?
Sól stołowa to popularny dodatek do żywności, nadaje bowiem wyrazisty, słony smak i konserwuje żywność, przedłużając jej termin przydatności do spożycia. W organizmie człowieka sól spełnia ważną funkcję, utrzymując równowagę płynów, ale jej nadmiar może prowadzić do rozwoju nadciśnienia lub udaru mózgu. Z tego powodu zaleca się ograniczanie spożycia soli i zastępowanie jej zdrowymi substytutami. Produkty te dodają smaku potrawom, nie zwiększając ryzyka problemów zdrowotnych.
1. Jakie produkty zastępują sól w jadłospisie?
Najlepszymi substytutami soli są zioła oraz przyprawy. Zioła to aromatyczne rośliny, które doskonale uzupełniają smak dań. Szczególnie godne polecenia są: bazylia, mięta, koper i rozmaryn. Natomiast przyprawy to wysuszone części roślin: korzenie, nasiona lub kora. W kuchni nieocenione są: cynamon, kminek, gałka muszkatołowa, estragon oraz pieprz. Rezygnacja z dosalania potraw nie wystarczy jednak, by skutecznie ograniczyć spożycie soli. Równie ważne jest zastąpienie produktów o dużej zawartości sodu zdrowymi alternatywami. Jeśli często spożywasz wysoko przetworzone przekąski (precle, chipsy), przyjmujesz zapewne dużo więcej soli, niż twój organizm potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania. Zastąp słone przekąski produktami o niskiej zawartości soli, na przykład owocami i warzywami. Jeżeli do surowych warzyw lubisz dodawać dipy, przygotuj je bez dodatku soli, a z dużą ilością ziół lub przypraw.
2. Spożycie soli przez nastolatki
Obecnie zaleca się, by dziewczęta i chłopcy w wieku 11-18 lat spożywali nie więcej niż 1500 mg soli dziennie. Taka ilość, odpowiadająca 2/3 łyżki stołowej soli wystarczy, by zaspokoić potrzeby młodego organizmu. Przekraczanie tej dawki soli wpływa na zatrzymanie wody w organizmie – stan ten powoduje dodatkowe obciążenie dla serca, podnosi ciśnienie krwi i zwiększa ryzyko nadciśnienia oraz innych problemów w obrębie układu krążenia. Nadmierne spożycie soli może również zwiększać ryzyko raka żołądka i osteoporozy w późniejszym okresie życia.
Największe ilości soli znajdują się w produktach wysoko przetworzonych – sód dodaje się między innymi do płatków śniadaniowych, dressingów, soku pomidorowego, mrożonych dań i chleba. Nie sposób wyeliminować ich ze swojej diety, ale ilość soli można kontrolować poprzez wnikliwe czytanie informacji na temat składników i zakup produktów o niższej zawartości sodu. Ograniczaniu spożycia soli sprzyja domowe gotowanie. Przygotowując posiłki własnoręcznie, mamy bowiem bezpośredni wpływ na ilość konsumowanej soli. W prosty sposób możemy ją również zastąpić przyprawami lub ziołami.
Sól znajduje się w wielu produktach spożywczych popularnych wśród młodzieży. Nastolatki lubią wyraziste, mocne smaki, dlatego słone przekąski idealnie trafiają w ich gusta. Należy jednak pamiętać, że niekontrolowane spożycie soli ma swoje następstwa, między innymi w postaci nadciśnienia. Ograniczając podaż soli w okresie dorastania, możemy wyrobić sobie dobre nawyki żywieniowe, które zwiększają nasze szanse na długie i zdrowe życie.