Pomoc dla samotnych matek

Biorąc pod uwagę rozwiązania w Europie Zachodniej, pomoc udzielana samotnym matkom w Polsce jest co najmniej śmieszna. Wiele kobiet jest pozostawiona sama sobie, gdyż urzędnicy z pomocy społecznej uważają, że skoro otrzymuje się alimenty, to nie należy już po nic wyciągać ręki. Samotna matka, której często trudno odnaleźć się w nowej, trudnej dla siebie sytuacji, nie wie, gdzie szukać wsparcia, jakich dokumentów potrzebuje, by móc ubiegać się o dodatkowe pieniądze na wychowanie małego szkraba. Jakiej pomocy od państwa mogą oczekiwać samotne matki w Polsce?

1. Wsparcie finansowe dla samotnych matek

Wyłącznie najbiedniejsze matki, których dochód w rodzinie nie przekracza 504 zł netto na głowę albo 583 zł, gdy ma się dziecko niepełnosprawne, mogą oczekiwać, że otrzymają zasiłek rodzinny w wysokości 48-68 zł, w zależności od wieku dziecka. Na dziecko do 5. roku życia przysługuje 48 zł, na dziecko w wieku od 5 do 18 roku życia – 64 zł, a na dziecko powyżej 18. do końca 21. roku życia – 68 zł. Jeżeli kobieta uzyska prawo do zasiłku rodzinnego, może starać się o różne dodatki:

• z tytułu urodzenia dziecka – nie należy mylić tego z „becikowym”. Można wystąpić o ten dodatek w wysokości 1000 zł, zanim maluch ukończy pierwszy rok życia. Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku należy wówczas dołączyć skrócony akt urodzenia dziecka;
• z racji sprawowania opieki nad dzieckiem w czasie urlopu wychowawczego – idąc na urlop wychowawczy i podejmując się osobistej opieki nad szkrabem, przysługuje samotnej matce dodatek w wysokości 400 zł miesięcznie na okres dwóch lat. Nie dostanie się tych pieniędzy, jeśli podejmie się pracę zarobkową, otrzymuje się zasiłek macierzyński, pobiera rentę lub emeryturę albo odda dziecko do przedszkola, żłobka lub do innej placówki;
• z tytułu początku roku szkolnego – jednorazowa zapomoga w wysokości 100 zł z okazji rozpoczęcia roku szkolnego lub uczęszczania malucha do zerówki;
• z tytułu uczęszczania dziecka do szkoły poza miejscem zamieszkania – jeżeli dziecko podczas nauki mieszka poza rodzinną miejscowością, przysługuje dodatek w kwocie 90 zł (wypłacany od września do czerwca), a gdy dojeżdża do szkoły – 50 zł;
• wsparcie dla samotnych rodziców – kiedy ojciec dziecka nie żyje lub jest nieznany i nie ma się w związku z tym zasądzonych alimentów, można ubiegać się o dodatek dla samotnych rodziców w wysokości 170 zł miesięcznie na dziecko, ale nie więcej niż 340 zł na wszystkie swoje dzieci. Jeżeli dziecko jest niepełnosprawne, wysokość dodatku może wzrosnąć o 80 zł.

Zobacz film: "Jak zadbać o prawidłowe relacje z dzieckiem?"

Kiedy ojciec dziecka nie chce płacić alimentów, można ubiegać się o zaliczkę alimentacyjną. Zasiłek rodzinny i wyżej wymienione dodatki wypłacają gminy. Wcześniej jednak trzeba złożyć odpowiedni wniosek i dokumenty.

O jakich dokumentach trzeba pamiętać? Oprócz wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego, należy złożyć: kopię dowodu osobistego, odpis aktu urodzenia dziecka, orzeczenie o niepełnosprawności dziecka (jeśli takie posiada), zaświadczenie o kontynuacji nauki przez dziecko, mimo ukończenia 18 roku życia, zaświadczenie o dochodach z urzędu skarbowego, oświadczenie dokumentujące wysokość innych dochodów, inne zaświadczenia, np. prawomocny wyrok rozwodowy itp.

2. Przywileje samotnej matki

Z jakich innych przywilejów może skorzystać samotna matka w Polsce? Może między innymi rozliczać się wspólnie z dzieckiem, kiedy maluch jest niepełnoletni, gdy pobiera się na dziecko zasiłek pielęgnacyjny oraz gdy dziecko nie ukończyło 25 lat i nadal się uczy oraz nie uzyskało dochodów w danym roku rozliczeniowym (nie bierze się pod uwagę renty rodzinnej, dochodów wolnych od podatku lub w wysokości nie wymagającej zapłaty podatku).

Kobieta może rozliczać się razem z dzieckiem, jeśli w świetle prawa pozostaje panną, wdową, rozwódką, jest w separacji albo gdy mąż został pozbawiony praw rodzicielskich lub skazany na karę pozbawienia wolności. Wspólne rozliczanie się z dzieckiem jest korzystniejsze, gdyż zostaje potrącony niższy podatek.

Ponadto, jeżeli jest się matką bezrobotną, wychowującą dziecko do siódmego roku życia, a dochód w rodzinie na głowę nie przekracza 351 zł, a chce się podjąć pracę zarobkową, można liczyć na tzw. refundację kosztów opieki nad dzieckiem. Pieniądze z refundacji wypłaca starosta. Jest to kwota nie wyższa niż połowa zasiłku dla bezrobotnych. Warto pamiętać, że samotne matki mogą korzystać z pierwszeństwa w przyjmowaniu dzieci do przedszkola czy świetlicy szkolnej oraz z dofinansowań obiadów szkolnych czy obniżek na zajęcia pozalekcyjne oraz wycieczki dla maluchów.

Samotna matka nie ma łatwego życia. Często nie może znaleźć pracy, nie ma z kim zostawić dziecka, boryka się z kłopotami finansowymi, nie może wyegzekwować alimentów od byłego partnera, wstydzi się prosić o pomoc, a czasem po prostu nie wie, jak to zrobić. Sprawy nie ułatwiają nieprzychylni urzędnicy i konieczność wypełniania setek formularzy. Warto jednak się starać, bo najważniejsze jest dobro i uśmiech dziecka.