Mleko karmiącej roczne dziecko - wciąż dobry pokarm?

Mleko mamy, która karmi swoje dziecko piersią dłużej niż 6 miesięcy to już sama woda - to tylko jeden z wciąż rozpowszechnianych i szkodliwych mitów na temat laktacji.

Fakty są inne - mleko długo karmiącej mamy nie tylko zawiera substancje odżywcze, ale część z nich jest u mam dzieci starszych dużo bardziej skoncentrowana niż w przypadku matek noworodków i są na to dowody naukowe.

1. Co trzeba wiedzieć o mleku kobiecym

1.1. Mleko dopasowuje swój skład do potrzeb starszych dzieci - jest wtedy bardziej kaloryczne

W mleku mam karmiących dłużej niż rok, wyższe - niż w przypadku mam które karmią krócej - jest np. stężenie tłuszczu i białka, a co za tym idzie znacząco wyższa jest też kaloryczność ich pokarmu. Dowiodły tego badania prowadzone w Regionalnym Banku Mleka w Toruniu we współpracy z zespołem Uniwersyteckiej Pracowni Badań nad Mlekiem Kobiecym i Laktacją w Szpitalu im. Św Rodziny w Warszawie. 

Zobacz film: "Jak przewijać niemowlę?"

- Zajmuję się terapią żywieniową wcześniaków i dla mnie, jak i dla moich współpracowników ze szpitali neonatologicznych, mleko kobiece to nie jest tylko pożywienie - to lek - podkreśla kierownik pracowni, a zarazem prezes Fundacji Bank Mleka Kobiecego dr n. biol. Aleksandra Wesołowska.

Jak wyjaśnia, skład mleka długo karmiących mam wzbudził zainteresowanie, gdy do Regionalnego Banku Mleka w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym im. L. Rydygiera jako dawczynie zaczęły zgłaszać się kobiety karmiące roczne i starsze dzieci. 

- Wprowadzając do Polski procedury banku mleka, Fundacja opierała się na rekomendacjach europejskich, które nie uwzględniają przyjmowania mleka od dawczyń karmiących dłużej niż rok. W krajach Europy zachodniej matki znacznie szybciej rezygnują z karmienia piersią. W związku z tym nie mieliśmy wiedzy, czy to mleko jest np. adekwatne do potrzeb wcześniaków. Należało to sprawdzić - mówi dr Wesołowska.

1.2. Co to jest kryzys 6. miesiąca?

Z badań tych wynika, że rzeczywiście w okolicy 6. miesiąca życia dziecka - kiedy zaczyna się rozszerzanie jego diety i maluch po raz pierwszy próbuje kaszek, warzyw czy mięsa - w mleku mamy następuje spadek substancji odżywczych. - Jeśli jednak mama decyduje się na dłuższe karmienie piersią, to jej organizm adaptuje się do nowych potrzeb dziecka i znowu następuje wzrost koncentracji składników odżywczych w mleku - podkreśla dr Wesołowska.

1.3. Dlaczego mleko kobiece jest najlepsze dla dziecka?

Pokarm matki jest idealnie dopasowany do potrzeb żywieniowych małego dziecka na każdym etapie jego rozwoju. Zawiera wyłącznie gatunkowo specyficzne białka i jest dla niego najlepiej przyswajalnym pożywieniem. Fundacja Bank Mleka przypomina też, że mleko mamy ma w swoim składzie tysiące aktywnych składników, które mają wartość pozażywieniową (m.in. zapopiegające infekcjom), są unikalne i nie można ich wyprodukować podczas procesu technologicznego.

Obecnie trwają badania nad nowymi technikami utrwalania mleka kobiecego, które pozwolą zachować w nim jak największą ilość tych cennych substancji. Pierwsze wyniki - zespołu Uniwersyteckiej Pracowni Badań nad Mlekiem Kobiecym i Laktacją w Szp. im. Św Rodziny w Warszawie - z użyciem nowatorskiej metody wysokich ciśnień dowiodły, że jest możliwe zachowanie aktywności hormonów obecnych w mleku kobiecym takich jak insulina, leptyna i adiponketyna. 

- Zgodnie z teorią programowania żywieniowego dostarczenie tych substancji wraz z mlekiem kobiecym w pierwszych dniach życia dziecka może zaważyć na metabolizmie człowieka w życiu dorosłym i np. uchronić go przez zachorowaniem na cukrzycę - podkreśla dr Wesołowska. 

1.4. Jak długo karmić piersią?

Przeciwwskazań do karmienia piersią jest niewiele i w większości dotyczą one poważnych chorób matki lub dziecka. Poza tymi przypadkami, wyłączne karmienie piersią zalecane jest przez okres pierwszych 6 miesięcy życia dziecka. Po wprowadzaniu pokarmów uzupełniających Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci ESPGHAN zaleca kontynuację karmienia piersią "tak długo, jak długo jest to pożądane przez matkę i dziecko". 

Według danych GUS z 2014 r., po porodzie karmienie naturalne rozpoczynają niemal wszystkie Polki (98 proc.), jednak później z każdym miesiącem odsetek matek, które je kontynuują, gwałtownie spada. Po sześciu tygodniach nadal przystawia do piersi dziecko jedynie 46 proc. kobiet, po sześciu miesiącach – 42 proc., a po dziewięciu miesiącach – 17 proc. Po roku od narodzin dziecka piersią karmi już tylko 11,9 proc. matek. 

Źródło: zdrowie.pap.pl